Recensie: kroniek van een Achterhoekse plattelandsjeugd

Een jeugd zonder elektra, waterleiding, telefoon, trekker of tv. Het is haast niet voor te stellen, maar Gerrit Wildenbeest uit Aalten verhaalt er in geuren en kleuren over. Hij vertrok ruim vijftig jaar geleden naar het westen des lands. Maar boerderij Nieuw-Tammel in Lintelo waar hij opgroeide, noemt hij nog altijd een veilige haven. Een gemengd bedrijf, dat anno 2021 als lichtend voorbeeld zou dienen.

'Ons bedrijf is een voorbeeld van de tegenwoordig zo gepropageerde kringlooplandbouw. Wei- en ondermelk komen retour van de zuivelfabriek en worden gevoerd aan varken en kalf; het wekelijkse busje karnemelk voedt zowel mens als dier. De haver is vooral voor de schapen en het paard. En natuurlijk voor de kippen.'

Voorbestemd voor overname

Wildenbeest en zijn jongere broer Chris zijn voorbestemd om het bedrijf over te nemen. Al vanaf jonge leeftijd wordt hij hierop voorbereid. Tot zijn vaste taken behoren varkensstallen uitmesten, koeien melken (uiteraard met de hand), aardappelen poten en onkruid wieden.

Uiteindelijk kiest Wildenbeest, mede door een aantal stages tijdens zijn agrarische vervolgopleiding. De drie stages noemt hij een oplopende graad van verschrikking. Na een buitenlandstage in Israël wordt steeds duidelijker dat de toekomst van de auteur niet op de Achterhoekse boerderij ligt. Broer Chris is dan inmiddels al tot opvolger benoemd.

Wildenbeest zelf vertrekt na zijn studie definitief richting het westen en is onder meer jarenlang werkzaam bij vakblad Bloembollenvisie en schrijft diverse boeken. Boerderij Nieuw-Tammel is tot 2019 in handen van zijn broer en wordt vervolgens overgenomen door een nichtje en haar partner.

Achterhoekse roots

Zijn Achterhoekse plattelandsroots vergeet Wildenbeest nooit, zo schrijft hij. Zo wordt hij alleen al vanwege zijn tongval te pas en te onpas herinnerd aan zijn afkomst. Ook zijn persoonskenmerken voeren terug naar 'een jeugd op een afgelegen boerderij, verscholen achter houtwal en eikenbos, in een gebied dat niet voor niets de Achterhoek heet'.

Het boek is meer dan een persoonlijk inkijkje in de jonge jaren van de schrijver. Het geeft ook een interessant tijdsbeeld weer dat herkenbaar zal zijn voor een aantal generaties die opgroeiden op het Nederlandse platteland. Al opgroeiende zag Wildenbeest het platteland in rap tempo veranderen. 'Ruilverkaveling en beekkanalisatie veranderden het landschap, elektrificatie en mechanisatie brachten de grote wereld binnen.'