Brabantse glastuinders leveren megabesparing CO2

Achtergrond Noord-Brabant Peter van Houweling 28 aug 2020 om 11:36uur

De glastuinders van Energie Cluster Steenbergen en Nieuw Prinsenland in Dinteloord slaan de handen ineen met SUEZ ReEnergy en Enpuls Warmte Infra. De partijen tekenen een intentieverklaring om de restwarmte en CO2 die vrijkomt bij de verbranding van niet-recyclebare afvalstromen, in te zetten in de kassen.

Brabantse+glastuinders+leveren+megabesparing+CO2

Glastuinders verenigd in het Energie Cluster Steenbergen (ECS) zijn al jaren op zoek naar een alternatief voor aardgas. 'We willen onze bedrijven verduurzamen. Dat is de meest verantwoorde manier om te ondernemen in de toekomst', stelt Jan van Duijn van Gebr. van Duijn, een van de acht deelnemers aan ECS.

'Deze ontwikkeling gaat niet snel, dus daar moet je tijdig en proactief mee beginnen. Bovendien is samenwerken in een kassengebied complex, met meerdere ondernemers die elk hun eigen visie hebben. Dat vraagt tijd.'

Aardwarmte

Aardwarmte bleek geen kansrijke optie voor Steenbergen, zegt Ardie van Honk, adviseur verduurzaming namens ECS. De bodem onder het glastuinbouwgebied zou wel geschikt zijn voor ultradiepe aardwarmte op meer dan 3 kilometer diepte, maar dat is een optie met veel risico's. Biomassa was het meest kansrijk voor de korte termijn en waterstof voor de lange termijn.

Het mooie is dat we warmte en CO2 kunnen afnemen bij SUEZ ReEnergy

Jan van Duijn, aubergineteler in Steenbergen

Het lukte ECS om een subsidie toegekend te krijgen voor een biomassacentrale met een capaciteit van 20 megawatt.

Een nieuwe wereld

Maar twee jaar geleden maakte het bestuur van ECS kennis met de afvalenergiecentrale SUEZ ReEnergy in Roosendaal. 'Er opende zich een nieuwe wereld', zegt Van Honk.

In die centrale zet SUEZ ReEnergy jaarlijks 360.000 ton niet-recyclebaar afval om in energie en grondstoffen. De reststromen zoals restwarmte en CO2, kunnen goed worden benut in de glastuinbouw. De centrale draait met achtduizend uur vrijwel jaarrond en zorgt daardoor voor een constante aanvoer van warmte en CO2. De partijen ontwikkelden daarop met elkaar het project 'Osiris'.

Forse besparing

'Hiermee zijn we in staat om op korte termijn het jaarlijks aardgasverbruik met bijna 100 miljoen kubieke meter te verminderen', zegt Van Honk. Die besparing geldt voor de combinatie van tuinbouwgebied Steenbergen en Nieuw Prinsenland in Dinteloord.

De Coöperatieve Vereniging Glastuinbouw Nieuw Prinsenland zat ook eerst op andere sporen, maar heeft zich deze zomer aangesloten bij het project 'Osiris'. De combinatie van beide glastuinbouwgebieden is groot genoeg om alle 80 megawatt restwarmte van de centrale in Roosendaal af te nemen.

144.000 ton CO2

De centrale in Roosendaal heeft in 144.000 ton CO2 over. De helft gaat in de toekomst naar beide glastuinbouwgebieden.

Steenbergen en Dinteloord sluiten ook goed op elkaar aan omdat glastuinders in Steenbergen weinig belichten en in Dinteloord juist veel. De vraag is daardoor meer gespreid omdat belichtende bedrijven eerder warmte en CO2 nodig hebben.

WKK-installaties

Met de plannen is er rekening mee gehouden dat de glastuinders hun WKK-installaties nog niet de deur uitdoen. Nu krijgen ze alle warmte en de CO2 grotendeels van die installaties.

Van Duijn: 'Het mooie is dat we warmte en CO2 kunnen afnemen bij SUEZ ReEnergy. Met het project van SUEZ kunnen we de basiswarmte invullen van de kwekerijen. De WKK's kunnen dan nog wel gedeeltelijk blijven staan en fungeren voor de piekwarmte en als back-up voor wanneer SUEZ ReEnergy uitvalt.'

De samenwerking met SUEZ ReEnergy is gunstiger dan de biomassacentrale, zowel financieel als qua benutting van CO2 en restwarmte. ECS is het plan voor de biomassacentrale nog verder aan het uitwerken, maar heeft bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) wel uitstel aangevraagd.

SDE++-subsidie

'Onze voorkeur gaat uit naar het project van SUEZ omdat dit veel duurzamer is. Alleen ontbreekt hiervoor tot nu toe de mogelijkheid van een SDE++-subsidie voor de afvang van CO2 vanuit industriële productie en levering van deze CO2 aan glastuinbouw', zegt Van Honk.

'Het zou voor de overheid een gemiste kans zijn wanneer de leden van ECS uiteindelijk moeten kiezen voor de biomassacentrale waarop de SDE-regeling is toegekend, terwijl het project 'Osiris' duurzamer is en meer CO2 en stikstof bespaart.'

Kansrijk plan

Alle deelnemende partijen zien het project 'Osiris' als een kansrijk plan. Maar het is nog niet in kannen en kruiken. 'SDE++-subsidie is noodzakelijk om het verschil tussen fossiele kostprijzen en duurzame alternatieven op te heffen', zegt Van Honk.

De projectpartners rekenen op de overheid om de subsidieregeling SDE++ 2021 passend te krijgen voor dit project. Daar is enige haast bij geboden. Want de installatie van SUEZ ReEnergy in Roosendaal gaat in 2023 in groot onderhoud. Gezien de lange levertijd van onderdelen moet een investeringsbeslissing uiterlijk eind 2021 zijn genomen.

2023

Voorlopig is nu alle energie gericht op het maken van een kansrijke aanvraag voor SDE++-subsidie. Van Honk is daarvoor onder andere in intensief overleg met RVO.nl. Als de subsidie in de nazomer van 2021 wordt toegekend, kan in 2023 de eerste warmte en CO2 vanuit Roosendaal naar de kassen.

Forse reductie uitstoot CO2 en stikstof

Ondernemers in de glastuinbouwgebieden Steenbergen en Nieuw Prinsenland in Dinteloord willen met het project 'Osiris' het jaarlijkse aardgasverbruik met bijna 100 miljoen kuub verminderen. Dat levert een jaarlijkse reductie op van ruim 100.000 ton CO2 en 63.000 kilo stikstof. Die CO2-reductie is te vergelijken met de uitstoot van ruim 31.000 huishoudens. De warmte en CO2 komen van de afvalenergiecentrale van SUEZ ReEnergy in Roosendaal. Die levert water van ruim 70 graden aan de tuinders. Het water gaat retour met 30 graden. Er is in totaal 21 kilometer leiding nodig, 14 kilometer van Roosendaal naar Steenbergen en na 6 kilometer een afslag naar Dinteloord. Er ligt al voor een groot deel een leidingenstraat, maar de aanleg van nieuwe leidingen is nu nog goedkoper dan gebruikmaken van de leidingenstraat. Met het oog op de aanleg en het beheer van de leidingen naar de glastuinbouwgebieden is SUEZ ReEnergy in overleg met Enpuls Warmte Infra. Dit netwerkbedrijf ontwikkelt en realiseert de infrastructuur. Als de leidingen er liggen, kunnen ze ook voor andere bronnen worden gebruikt, zoals voor geothermie of voor warmte uit industriegebied Moerdijk. Het project sluit aan bij de plannen voor een regionaal warmtenet, dat deel uitmaakt van het beleidsplan 'Regionale warmtestructuur' van RES West-Brabant. 'Dit project maakt het mogelijk om een aanzienlijke positieve impact op de energietransitie in de provincie te realiseren', meldt Mark Bouw van Enpuls Warmte Infra. Het afvangen van restwarmte en CO2, de aanleg van de leidingen en de levering van energie aan beide glastuinbouwgebieden vergt een investering van 100 miljoen euro.