Vaker hevige longontsteking bij koe

De longontsteking verloopt heftig en kent regelmatig een dodelijke afloop. Boosdoener is de bacterie Mannheimia haemolytica. Bij elk rund is deze bacterie in de neus aanwezig. Maar stress kan ervoor zorgen dat de bacterie diep in de longen komt en daar gifstoffen afgeeft en ernstige ontstekingsreacties veroorzaakt.

De ziekte komt meer voor, stelt Gezondheidsdienst voor Dieren (GD). In de periode van 2016-2018 toonde GD de bacterie 4,4 keer vaker aan bij melkvee dan in de periode 2004-2006.

Plotselinge verschijnselen

Dierenarts Carla Korsten van Gelre Dierenartsen komt Mannheimia haemolytica de laatste vijf jaar ook vaker tegen. Veel boeren er niet bekend mee, zegt ze. 'De verschijnselen ontstaan plotseling. Als je 's morgens je rondje tussen de koeien hebt gedaan, kan het 's avonds al flink mis zijn.'

Het is volgens de dierenarts nog onbekend waardoor de longontsteking de laatste jaren toeneemt. Vaak begint het met één ziek dier, binnen enkele dagen volgen er nog een aantal. Er zijn volgens GD bedrijven waar in korte tijd meer dan tien koeien stierven.

De ziekte is nog onbekend onder boeren en de verschijnselen worden vaak verward met IBR, BVD of salmonella. Dat zet dierenartsen en melkveehouders op het verkeerde been, waardoor de juiste behandeling soms niet tijdig wordt ingezet.

Een melkveehouder uit Noord-Holland, die niet met zijn naam in de krant wil, verloor vorig jaar vijf koeien aan een uitbraak van de bacterie. Circa 20 procent van de koeien kampte uiteindelijk met ernstige of milde klachten.

'Ziekte ging hele stal door'

'De dierenarts wist in eerste instantie niet dat het om Mannheimia haemolytica ging. Na behandeling van het eerste zieke dier, ging de koe dus weer terug de koppel in. Deze heeft toen veel andere koeien besmet. De ziekte ging de hele stal door.' Naast de hoge koorts en dalende melkproductie, viel de melkveehouder ook de vele neusuitvloeiing op. 'Verder zie je koeien snel ademhalen.'

Ook bij Nico Kester uit Oldetrijne zit de schrik er goed in. Hij verloor twee koeien aan de bacterie. 'Het gekke is dat je in het begin niet veel aan ze ziet. Ze zijn nog best actief, al vreten ze niet veel. Maar daarna gaat het snel.' De dierenarts kon de diagnose snel vaststellen, waardoor de Friese melkveehouder meer sterfte voorkwam.