Oud-varkenshouder wil van pluktuin volwaardig bedrijf maken

'Daar stonden vier varkensstallen met plek voor 1.700 varkens', wijst Van Heugten naar het veld met bloemenperken naast het erf. 'Maar toen waren 1.700 vleesvarkens al te weinig om er een boterham mee te verdienen en er was geen plek voor uitbreiding. We liepen vast met vergunningen, omdat we hier aan de ene kant grenzen aan de Stabregtse heide. Dat is een natuurgebied van 1.000 hectare. Aan de andere kant grenzen we aan een gemeentelijke natte natuurparel.'

Van Heugten onderzocht welke alternatieven hij had. Een bedrijf elders overnemen of starten, zag hij niet zitten. 'We waren toen net gesetteld, met vier kinderen en alle familie in de buurt.' Wat dan? Een neventak erbij? Een baan naast het bedrijf?

Afscheidnemen valt niet mee

'Op een bepaald moment besloten we: je bent gewoon boer, daar afscheid van nemen valt niet mee. Maar er is een opkoopregeling', blikt hij terug. 'Als we daar gebruik van maken, kunnen we hier blijven wonen en ons huisperceel houden. Stoppen was toen een verstandige keus. Dat denk ik nog steeds.'

Dat was in het jaar 2000. De ex-varkenshouder verhuurde zijn grond aan een zwager en begon als zzp'er, vooral in de landbouw. Zijn vrouw Helmi van Heugten liet zich omscholen tot kraamverzorgster en ging aan de slag in die sector.

Ook voor de oud-boer was het niet zo moeilijk om werk te vinden. Maar het bleef kriebelen. 'Ik was gewend altijd bezig te zijn, nu zat ik om 17 uur thuis. Dat gaat wel een tijdje, maar dan verlang je toch weer terug naar hoe het was.'

Verbaasd over drukte op het erf

Bloemen kweken was altijd al zijn hobby. Tijdens een vakantie op Texel in 2008 bezocht het echtpaar een pluktuin. 'Dat is het', dacht Van Heugten en besloot zelf er een te starten. Hij begon met 1.000 vierkante meter. Na een bericht in de plaatselijke krant stonden de dag erna ineens honderd mensen op het erf. 'Wij waren zo verbaasd', blikt hij terug.

In één week was vervolgens de hele pluktuin leeggeplukt. Een bordje met 'Gesloten' kwam op het hek te hangen. De pluktuin moest twee weken dicht tot er weer bloemen in bloei stonden. 'Daarna zijn we weer zachtjesaan begonnen, maar we hebben het publiek wel een beetje afgehouden. Toch groeide elk jaar het aantal bezoekers. De pluktuin groeide mee tot de huidige 5.000 vierkante meter.'

Het begon als hobby, maar het echtpaar stak er gaandeweg steeds meer tijd in. Daarom zette Van Heugten eens alle kosten en opbrengsten op een rijtje. Zo'n 1.200 uur per jaar was hij bezig om een inkomen voor vier maanden te verdienen. De andere acht maanden had hij wel kosten, maar geen opbrengsten.

Een paar euro per uur

'Is dit nog een hobby?', vroeg hij zich af. Omgerekend verdiende hij slechts een paar euro per uur. Bovendien was 5.000 vierkante meter te groot om het hobbymatig te doen. Hij stond voor de keus: terug naar 1.000 vierkante meter of doorgroeien tot een volwaardig bedrijf.

Hij koos voor het tweede. Daarop ontwikkelde hij een plan om de pluktuin uit te breiden met een gebouw met dagbesteding voor twaalf ouderen en met 'lichte horeca' met een terras. Alles op een oppervlakte van 2 hectare. De horeca is afgestemd op de klanten in de pluktuin. 'Geen feestlocatie', benadrukt de ondernemer.

De gemeente die de pluktuin tot nu toe heeft gedoogd, is inmiddels akkoord met het plan voor de uitbreiding. De provincie moet de wijziging van het bestemmingsplan nog goedkeuren. 'Als je geen boer meer bent en de agrarische bestemming verliest, mag je niets meer', had hij ervaren.

'Zonder agrarische bestemming kun je geen zorgboerderij beginnen, omdat je geen boerderij meer hebt en bijvoorbeeld ook geen tunnels of een kasje zetten voor de bloementeelt. Voor de gemeente ben ik nu burger, maar zo voel ik me helemaal niet.'

Zorgcursussen volgen

Het echtpaar houdt ervan om met mensen te werken. 'Anders moet je er niet aan beginnen.' Helmi van Heugten heeft affiniteit met zorg en is van plan om cursussen te volgen op dat gebied. Het kan nog wel even duren voordat de provincie de bestemmingswijzing goedkeurt.

Als dat gebeurt, is het bedrijf ook toekomstbestendig. 'Ik heb niets aan gedoogbeleid', zegt de Mierlonaar. 'Ik wil hier nog zeker tien jaar werken. Met die vergunning is het bedrijf ook wat waard voor een koper of een eventuele opvolger.'

Van Heugten staat te trappelen om weer te gaan ondernemen in zijn nieuwe bedrijf. 'Ja, dat heb ik een aantal jaar gemist. Het wordt weer net zoals toen ik begonnen ben, met een eigen bedrijf op een eigen locatie. Die vrijheid is wat boeren mooi maakt. Dat is ook het mooie van de varkenshouderij. Wij doen het nu alleen iets anders, maar we zijn net zo goed ondernemer.'