Grote nertsenhouderijen kijken naar Denemarken

In februari 2019 werd een motie van CDA en VVD verworpen, waarin het kabinet werd gevraagd te onderzoeken in hoeverre de Nederlandse nertsenproductie uitwijkt naar landen met minder strenge welzijnsregels.

Maar het vermoeden van de Tweede Kamerleden Jaco Geurts (CDA) en Helma Lodders (VVD) dat een deel van de Nederlandse nertsenhouderij naar het buitenland verplaatst, lijkt werkelijkheid te worden. Deense agrarische makelaars melden dat verschillende nertsenhouders met grootschalige ondernemingen nertsenhouderijen in Denemarken overnemen of van plan zijn over te nemen.

Stroomversnelling

Nu de deadline van 1 januari 2024, waarop het nertsenhouderijverbod in Nederland ingaat nadert, komt deze ontwikkeling in een stroomversnelling. Makelaar Bo Tølle van het Deense Agriteam makelaars in Varde hoopt dat ook nertsenhouders met kleinere bedrijven interesse gaan tonen.

De prijs van de Deense nertsenhouderijen die te koop staan, varieert van 50 tot 100 euro per moederdier, afhankelijk van de omvang, de moderniteit van de gebouwen en de ruimte die de vergunningen bieden. Dat is meestal exclusief bijbehorende landbouwgrond.

Grondgebondenheidsregels

Vaak wordt er ook grond te koop aangeboden, maar sinds kort zijn de grondgebondenheidsregels in Denemarken versoepeld. Het is volgens makelaar Jørgen Lauritzen van Landbogruppen mogelijk om nertsen te houden zonder grond aan te kopen.

Denemarken is al jaren de bakermat van de Europese nertsenhouderij met een jaarlijkse productie van 13 miljoen nertsenhuiden. Het land telt zo'n 1.100 nertsenhouderijen, die gemiddeld 2.555 moederdieren per bedrijf tellen, laat veilinghuis Kopenhagen Fur weten.

Golfbeweging

Deze coöperatieve miljardenonderneming is de spil waar de sector om draait. Al tientallen jaren lang vertoont het rendement van de Deense nertsenhouderij een forse golfbeweging.

Vaak werd er veel geld verdiend aan de nertsenhuiden dankzij een veel grotere winstmarge dan de meeste veehouderijproducten. Nog geen vijf jaar geleden stond er dan ook nauwelijks een nertsenhouderij te koop, zegt Dick Millenaar, geëmigreerd Nederlands melkveehouder in Sørvad en sinds enkele jaren emigratiebemiddelaar voor Interfarms in Denemarken.

Op dit moment staan er tientallen Deense nertsenhouderijen te koop, een ongekend groot aantal. Volgens Tølle komen er wekelijks nieuwe bij.

Gekelderde prijzen

Dat heeft te maken met gekelderde opbrengstprijzen en gestegen kosten. De verliezen lopen zo hoog op en de verliesgevendheid houdt zo lang aan dat steeds meer Deense nertsenhouderijen door hun kredietverschaffers worden gedwongen om hun bedrijf te koop te zetten.

Zelfs de grotere ondernemingen die doorgaans goed rendeerden, worden nu te koop gezet, zegt Lauritzen. De crisis is in gang gezet door het wegvallen van een Noord-Amerikaans veilinghuis, waardoor wereldwijd alleen in Finland en Denemarken nog nertsenhuiden worden geveild.

Winstgevendheid

Omdat de wereldwijde productie meer dan gehalveerd is, naar 40 miljoen huiden wereldwijd per jaar, verwacht Kopenhagen Fur dat herstel van de winstgevendheid niet lang meer op zich zal laten wachten.

Maar de laatste ontwikkelingen in China, veruit de belangrijkste afzetmarkt, wijzen op het tegendeel. Vanwege het coronavirus is de geplande februariveiling van Kopenhagen Fur uitgesteld tot april.

Geen interesse

Ook al krijgt het veilinghuis gelijk en herstelt de winstmarge binnen niet al te lange tijd, toch zal het gros van de Nederlandse nertsenhouders geen interesse hebben in emigratie naar Denemarken.

Jos Peerlings, specialist Dier bij ZLTO met de portefeuille nertsenhouderij, en voorzitter Martijn Pijnenburg van LTO-vakgroep Edelpelsdierenhouderij benadrukken dat de meeste gezinsbedrijven helemaal geen geld hebben om te investeren in verplaatsing van hun onderneming naar het buitenland.

Dierrechten

Pijnenburg: 'Ik gun varkenshouders het allerbeste, maar vergeleken met de varkenshouderij is de sloop- en compensatieregeling voor de nertsenhouderij karig. Nertsenhouders beschikken ook niet over dierrechten die ze te gelde kunnen maken als ze stoppen. Maar de mestproductie verdwijnt wel door het nertsenhouderijverbod.'

De vakgroepvoorzitter merkt dat veel nertsenhouders moeilijkheden ervaren bij het vinden van een herbestemming voor hun bedrijfslocatie en/of omscholing. 'We zijn iedere dag bezig voor onze leden om hen te helpen bij het vinden van alternatieven voor hun nertsenhouderij.'

In februari 2019 werd deze problematiek al in de Tweede Kamer besproken, maar tot nu toe is er niets aan het Besluit subsidiëring sloop-en ombouwkosten pelsdierhouderij veranderd.