Minister Kaag redt CETA met zachte beloften

De ChristenUnie stribbelde in de aanloop naar het CETA-debat deze week als enige coalitiepartij tegen. Nu lijkt de partij tevreden over de toezeggingen die handelsminister Kaag deed. Als de kleinste regeringspartij voor het verdrag stemt, haalt het kabinet een nipte meerderheid van 76 van de 150 zetels. De ChristenUnie stemde in 2016 nog tegen het verdrag.

ChristenUnie-Kamerlid Joël Voordewind vroeg aan de minister om bij de Europese Commissie aan te dringen op strikte naleving van regelgeving en controles. Dat moet voorkomen dat Canadees hormoonvlees en gmo-voedsel de Europese Unie (EU) binnenkomt. Daarnaast koppelt de ChristenUnie CETA aan het stimuleringsfonds voor de kringlooptransitie. Want die mag van Voordewind niet in gevaar komen door voedselimporten uit Canada.

De ChristenUnie vraagt slechts om een inspanningsverplichting van het kabinet om er bij de Europese Commissie voor te pleiten dat de Europese handelsnormen bij voedselimporten uit Canada worden gewaarborgd.

Draagvlak

'Het is natuurlijk wel zo dat we dit met de EU samen moeten bespreken en daarna met Canada, want Canada moet het ook accepteren', zei Kaag tijdens het debat. 'Maar wij zien dit als belangrijke stappen in het kader van hogere standaarden en verbreding van draagvlak voor het verdrag, gebruikmakend van de bestaande overleg- en gesprekscultuur. CETA leent zich daarvoor, dus we gaan ermee aan de slag.'

Voordewind, die door de oppositie wordt verweten 'te draaien' in dit dossier', reageerde na het debat positief op de toezeggingen van de minister. 'Het kabinet is ons echt wel tegemoetgekomen.'

De Tweede Kamer debatteerde woensdag en donderdag meer dan veertien uur over het handelsverdrag met minister Kaag en haar collega Stef Blok van Buitenlandse Zaken. Behalve regeringspartijen VVD, CDA en D66 steunt eenmansfractie Van Haga het verdrag. De coalitiepartijen hebben 'een dringend beroep op ons gedaan', erkende Voordewind.

Debacle

Na het debacle met het handelsverdrag met Oekraïne kan premier Mark Rutte zich geen nieuw gezichtsverlies in Brussel veroorloven. Dertien andere EU-lidstaten hebben het Comprehensive and Economic Trade Agreement (CETA) al geratificeerd.

Opmerkelijk is dat zowel de voor- als tegenstanders van CETA zeggen dat ze de land- en tuinbouw willen beschermen. De VVD is samen met CDA en D66 fervent voorvechter van CETA en wijst daarbij op de wereldhandel, waardoor de land- en tuinbouw in Nederland tot bloei kon komen. VVD-Kamerlid Arne Weverling vroeg zich tijdens het debat af waar de plotselinge 'handelsschaamte' van de oppositie toch vandaan komt.

Gelijk speelveld

De linkse oppositie, bestaande uit PvdA, SP, GroenLinks en de Partij voor de Dieren, is juist fel gekant tegen dit handelsakkoord. De partijen vrezen dat CETA het gelijke speelveld voor de boeren in gevaar brengt door de lagere standaarden die Canada hanteert bij de voedselproductie. De linkse oppositie kan het verdrag niet rijmen de ambitie van D66 op het gebied van kringlooplandbouw.

PVV en Forum voor Democratie zijn tegen CETA,onder meer vanwege de clausule die Canadese bedrijven het recht geeft om Nederland voor het Investment Court System (ICS) te slepen als ze door Nederlands overheidsbeleid benadeeld worden. Dit onderdeel van CETA tast volgens Forum de soevereiniteit van ons land aan. Ook twijfelt de partij van Thierry Baudet aan de toegevoegde waarde van CETA voor de al bestaande handel met Canada.

Door CETA worden bijna alle importheffingen tussen Canada en de Europese Unie afgeschaft. Het levert volgens de voorstanders veel profijt op voor bedrijven en consumenten. Tegenstanders vrezen aantasting van normen van voedselveiligheid, duurzaamheid en dierenwelzijn. Ook is er veel weerstand tegen het systeem, waarmee investeerders staten kunnen aanklagen.

Onzekerheid

'In tijden van grote onzekerheid heb je betrouwbare partners als Canada nodig', zei Kaag doelend op de handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China. Afwijzing van het verdrag zou volgens haar een 'blamage' voor Nederland zijn.

Een tegenvaller voor het kabinet is de tegenstem van de SGP. Die partij vindt onder meer dat het kabinet onvoldoende tegemoet komt aan de vraag voor compensatie voor getroffen boeren. De afwijzing door de SGP betekent dat het nog lastiger voor de coalitie wordt om een meerderheid voor CETA te vinden in de Eerste Kamer.