'Luchtvaart mag alleen groeien als uitstoot stikstof daalt'

Het adviescollege onder leiding van oud-minister Johan Remkes stelt dat de luchtvaartsector, net als in andere sectoren, gebruik kan maken van de juridische mogelijkheden, zoals intern en extern salderen. De vermindering van de NOx-emissies is dan ook inclusief de daling die uit de eventuele benutting van intern en extern salderen voortvloeit. Daarmee kan de luchtvaart NOx-emissies in andere sectoren helpen verminderen, zodat per saldo de emissies dalen.

Om te komen tot vermindering van NOx-emissies bij groei van de luchtvaartsector, is een totale beoordeling van de gevolgen van de ontwikkelingen van de Nederlandse luchthavens noodzakelijk. Inclusief de grondgebonden en luchthavengerelateerde activiteiten. Bij de openstelling van Lelystad Airport moet dit worden meegeteld, vindt de commissie-Remkes.

Het adviescollege heeft daarom voor dit advies uitgebreid onderzoek gedaan naar het aandeel van de luchtvaartsector in de uitstoot van NOx. Uit dit onderzoek komt naar voren dat de bijdrage van de luchtvaartsector aan de uitstoot van NOx beperkt is, maar wel groter is dan de uitstoot die wordt gerapporteerd.

Ook boven 3.000 voet

De bijdrage van de luchtvaart aan de totale nationale stikstofemissie bedraagt 0,1 procent. Deze bijdrage betreft de directe emissies die samenhangen met starts en landingen vanaf Nederlandse luchthavens, tot een hoogte van 3.000 voet. Maar niet alle relevante emissies worden in de Emissieregistratie aan de luchtvaart toegerekend. Het adviescollege vindt dat rekening moet worden gehouden met alle emissies die samenhangen met de luchtvaart.

Zo vindt het adviescollege dat ook de emissies die afkomstig zijn van het vliegverkeer boven 3.000 voet in ogenschouw moeten worden genomen. Boven deze grens zijn namelijk veel NOx -emissies van de luchtvaart afkomstig, ook al is de beïnvloedbaarheid van emissies boven 3.000 voet door Nederland gering.

Uit analyses, meetgegevens en modelberekeningen (uitgevoerd door RIVM en TNO) komt naar voren dat de totale bijdrage aan de stikstofdepositie vanuit de luchtvaart zich bevindt in een bandbreedte tussen 0,7 en 1,1 procent van het nationale totaal voor NH3 (ammoniak) en NOx gezamenlijk.

Dit aandeel komt overeen met een stikstofdepositie in Nederland vanuit de luchtvaart (onder en boven 3.000 voet) tussen de 12 en 19 mol stikstof per hectare per jaar. Het overgrote deel van deze depositie is afkomstig uit de diffuse NOx-concentratie boven heel Nederland.

Beeldvorming

In het rapport (te downloaden onderaan dit artikel) constateert het college dat in de publieke opinie sterk uiteenlopende beelden bestaan over de bijdrage van de luchtvaartsector aan de stikstofproblematiek. Velen zien de luchtvaart als een sector die een relevante bijdrage levert aan de stikstofproblematiek.

Het adviescollege kan zich dat beeld wel voorstellen, omdat de luchtvaartsector een grote bijdrage levert aan de emissies van broeikasgassen (met name CO2), fijnstof en geluidhinder. En omdat de luchtvaartsector een groot deel inneemt van de beschikbare milieugebruiksruimte.

LTO Nederland is blij dat ook de luchtvaartsector op haar verantwoordelijkheid wordt aangesproken. 'De stikstofproblematiek raakt heel Nederland. Het is dan ook niet meer dan logisch dat de oplossingen in verschillende economische sectoren worden gezocht. De conclusie van het adviescollege-Remkes – dat ook de luchtvaartsector haar verantwoordelijkheid moet nemen – is terecht. Het is goed dat de luchtvaartpartijen dat ook erkennen', meldt een LTO-woordvoerder.