Zo kijken de twaalf provincies naar de stikstofregels

Noord-Brabant: Noord-Brabant houdt voorlopig vast aan de provinciale stikstofregelgeving. Gedeputeerde Staten (GS) willen de landelijke plannen voor stikstofreductie tegen het licht houden en kijken waar dat wringt met de huidige Brabantse aanpak. De uitwerking daarvan wordt op 25 oktober besproken. 'We willen niet dat we een ondernemer dwingen om een luchtwasser te plaatsen, terwijl we weten dat we over anderhalf jaar bij wijze van spreken bij voorkeur dat bedrijf zouden hebben uitgekocht', zei milieugedeputeerde Rik Grashoff (GroenLinks).

Friesland: Met het terugtrekken van de handtekening onder de beleidsregels is de angel eruit om de juiste maatregelen te nemen. Dit zei gedeputeerde Johannes Kramer (FNP) in een spoeddebat. Kramer zei de IPO-brief te hebben getekend, omdat het ruimte zou scheppen aan bedrijven die nu geen vergunning meer hebben en daardoor acuut in de problemen zitten. 'Dat heb ik niet uit kunnen leggen. Toen bleek dat de onrust en frustratie te groot was om de geest in de fles te krijgen. Bestuurlijk was de hele gang van zaken niet fraai. Maar overleg is belangrijker dan het verwijt van slappe knieën.'

Overijssel: Het intrekken van de beleidsregels over stikstof kwam gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher (SGP) op zware kritiek van de oppositie te staan. Die verweet hem te zijn bezweken onder de druk van boeren(organisaties). Een motie van wantrouwen wist hij tijdens een spoeddebat woensdag te voorkomen. LTO Noord-regiovoorzitter Ben Haarman reageerde tevreden. 'Als agrarisch ondernemers kunnen we een goede bijdrage leveren om de negatieve effecten van stikstof tegen te gaan. Fijn dat de provincie ons hierin wil bijstaan.'

Gelderland: De aankondiging van gedeputeerde Peter Drenth (CDA) om de beleidsregels op te schorten, werd met gejuich ontvangen. Dit haalde de angel uit een protest dat overigens vrij gemoedelijk verliep. Toch moet de uitspraak van Drenth wat worden genuanceerd. In een latere verklaring wordt gezegd dat de gedeputeerde in gesprek gaat met boeren over het opschorten van regels. Van intrekking of opschorting is dus vooralsnog geen sprake. Totdat GS komende dinsdag weer overlegt, blijven de regels waartegen werd gedemonstreerd gewoon van kracht in Gelderland.

Gedeputeerde Peter Drenth is er ook, hij wil de beleidsregels vooralsnog niet intrekken, hij wil wel met de boeren in gesprek pic.twitter.com/ICdpbTslfq

— Martijn van der Zande (@vanderzande) October 14, 2019

Utrecht: Utrecht trok de stikstofregels niet in. Wel stelde gedeputeerde Hanke Bruins Slot (CDA) maandag na lang aandringen dat niet wordt gesneden in de bestaande vergunningen en er geen peildatum voor intern salderen is. 'Als u nu een stal heeft met een vergunning voor honderd koeien waar er tachtig staan, dan kunt u na aankoop van de benodigde fosfaatrechten voor twintig koeien uw stal vol zetten.' Dit stemde LTO Noord tevreden. Over het extern salderen wil de gedeputeerde snel in overleg met de minister en daarna met LTO Noord. De oppositie overwoog een spoeddebat, maar zag er toch vanaf.

Noord-Holland: Het provinciebestuur van Noord-Holland weigerde maandag de nieuwe stikstofaanpak op te schorten of in te trekken. Gedeputeerde Esther Rommel (VVD) zei wel het gesprek aan te willen gaan met LTO Noord. De bestuurder verwees verder naar het IPO-overleg met landbouwminister Carola Schouten, dat wellicht tot nieuwe inzichten zou kunnen leiden. LTO-woordvoerder Albert Hooijer is teleurgesteld. 'De provincie verschuilt zich. En dat is jammer, zeker omdat er andere provincies zijn die wel de conclusie durven trekken dat de voorgenomen plannen niet kloppen.'

Zuid-Holland: Provincie Zuid-Holland handhaaft de huidige beleidsregels en gaf geen duimbreed toe. Gedeputeerde Jeanette Baljeu (VVD) wees op het feit dat Zuid-Holland het dichtstbevolkte gebied van Nederland is. En ze benadrukte dat het ook belangrijk is voor woningbouw en bedrijfsleven dat de vergunningverlening weer op gang komt. Naar aanleiding van het protest gaat de gedeputeerde maandag in gesprek met zes jonge boeren in de buurt van Natura 2000-gebied Nieuwkoopse Plassen. Aanvankelijk was dit buiten LTO Noord om georganiseerd, maar uiteindelijk schuiven er ook twee LTO-leden aan.

Drenthe: De protestacties van maandag door Drentse boeren bij het provinciehuis in Assen leidde tot het intrekken van de beleidsregels. Gedeputeerde Henk Jumelet (CDA) wilde aanvankelijk niet verder gaan dan het 'voorlopig opschorten' van het beleid. De circa 1.200 boeren die zich voor het provinciehuis hadden verzameld, eisten het intrekken ervan. Jumelet kwam tegemoet aan die eis. 'We trekken het beleid in en gaan terug naar de tekentafel, u hoort nog van ons.' Later wees hij nog wel op de keerzijde: alle vergunningaanvragen komen voorlopig stil te liggen.

Groningen: Provincie Groningen trekt de provinciale beleidsregels over stikstof niet in. Enkele oppositiepartijen vroegen dit woensdag tijdens een spoeddebat. De partijen stellen dat deze regels verder gaan dan het rijk. 'De interpretatieverschillen die er zijn met het rijk proberen we samen op te lossen', zei gedeputeerde Henk Staghouwer (ChristenUnie). LTO Noord is niet blij met de houding van de gedeputeerde. Volgens Alma den Hertog heeft hij zich te weinig laten zien tijdens het protest. In Groningen leidde de actie tot enkele ongeregeldheden.

Flevoland: Provincie Flevoland is voorlopig niet van plan om de beleidsregels aan te passen. Volgens gedeputeerde Harold Hofstra (ChristenUnie) zit er genoeg ruimte in om te kunnen blijven ondernemen. Voorzitter Arnold Michielsen van LTO Noord zegt dat er nu meer duidelijkheid is gekomen over het wel of niet handhaven van bestaande rechten, op basis van de nadere toelichting door Hofstra. 'Er worden geen bestaande rechten afgenomen. De vraag blijft wel wat er gebeurt als die rechten op den duur niet voldoende blijken.'

Limburg: Provincie Limburg houdt vast aan de beleidsregels, maar komt wel met enkele concessies. Volgens de provincie is het 'absoluut niet de bedoeling dat wij strenger zijn dan het rijk'. Limburg gaat de koppeling van stikstofemissies met fosfaat- en dierrechten loslaten. Ook streeft ze geen stapeling van kortingen van emissies na. 'Een geslaagd protest', vatten LLTB-voorzitter Léon Faassen en LAJK-voorzitter Willem Voncken de actie in Maastricht samen.

Zeeland: Zeeland is de enige provincie waar niet werd gedemonstreerd. Het provinciebestuur en de landbouw gaan zich samen inzetten voor werkbare regionale stikstofplannen. Dat is de uitkomst van het spoedoverleg tussen ZLTO, ZAJK en provincie Zeeland. Zij gaven aan dat het risico bestaat dat boeren niet meer kunnen investeren in bedrijfsontwikkeling, als generieke regels in Zeeland worden toegepast.

Mede-auteur: Tys Hallema