Rattenbestrijding faalt hopeloos

Zoals het zich laat aanzien, heeft het huidige beleid over rattenbestrijding buitenom gebouwen hopeloos gefaald, al ontkennen beleidsmakers dat nog steeds.

Integrated Pest Management (IPM) is en blijft natuurlijk de aangewezen weg om deze knagers de baas te worden. De doelstelling om de hoeveelheid rodenticiden terug te dringen in het milieu, heeft ervoor gezorgd dat de opzet op meerdere vlakken is mislukt. Rodenticiden moeten in de praktijk een wezenlijk groter aandeel hebben in IPM dan door de wet is aangegeven.

Uitbreiding populatie

De reden dat meer rodenticiden nodig zijn, ligt in de uitbreiding van de populatie ratten, de diervriendelijke openstelling van stallen en de uitbraak van ziekten bij mens en dier. Stalbranden vragen ook om een aanpak van ratten, want doorgeknaagde elektriciteitskabels zijn geregeld het begin van een brand.

Ook de averechtse effecten op het milieu door het uitlopen van binnen vergiftigde dieren en het veelvuldiger doden van dieren in ruimten waar ze binnen zijn gegaan, maken dat de risico's voor mens, dier en milieu groter zijn dan voor de invoering van de regeling buiten bestrijding ratten van 1 januari 2017.

Paniekerig

Het draagvlak voor de regeling onder plaagbestrijders en boeren is in de praktijk minimaal. Er wordt paniekerig gereageerd door onderzoeksinstanties dat heeft schijnbaar te maken met een fixatie op het feit dat er gif is gebruikt bij de bestrijding.

De betreffende instanties hebben de toepassing en de noodzaak van dit gif nauwelijks geïnventariseerd. Voor de goede orde: 75 procent van de middelen die voor buitenbestrijding werden ingezet, is in het verleden door de landbouw gebruikt.

Veel overlast

Door geen rekening te houden met dit gegeven, is er een regeling ontstaan die geen draagvlak heeft in het buitengebied en die volgens veel mensen veel overlast gaat geven. Ze voelen zich niet gekend in de totstandkoming van de regels.

Daarom is de regeling mislukt. Vanuit de landbouw neemt slechts een enkeling de moeite om zich te certificeren voor het buitengebruik van rodenticiden. Het gezichtsverlies van de zogenaamde vertegenwoordigers van de plaagdierbeheersingsbranche en de politiek zijn waarschijnlijk de laatste belemmeringen op de weg terug. Anders zal de natuur van deze knagers ze wel terugfluiten.

Aparte groep

Hoe moet het dan wel? Het zou misschien een betere zaak zijn om de landbouw wettelijk gezien onder te brengen in een aparte groep met betrekking tot plaagdierbestrijding. Die aparte groep kan onder auspiciën van erkende plaagdierbeheersers een praktische invulling geven aan de speciale eisen die worden gesteld aan diervriendelijkheid, vrije uitloop, gevaar voor stalbranden, voedselopslag en ziektegevaren en druk uit het buitengebied.

Hierbij vermoed ik dat de noodzaak van buitengebruik, desnoods preventief, niet geschuwd moet worden, maar als maatwerk mogelijk moet zijn.

Uitleggen

Kortom, je moet het uit kunnen leggen. Ik denk dat we op die manier kosten- en milieubesparend bezig kunnen zijn. Het draagvlak kunnen we daarmee opvijzelen, zodat het door de praktijk van elke dag wordt begrepen.

Adriaan van Eerdt
directeur Pats! Plaagdierbestrijding