Iedere pond telt bij graanteelt Zuid-Engeland

Achtergrond Akkerbouw Pieter Stokkermans 11 sep 2019 om 11:36uur

In het zuiden van Engeland is grond erg gewild. Met de marges die op deze grond worden gemaakt, is de rente van de hypotheek vrijwel niet te betalen. Door een dunne toplaag is enkel graanteelt mogelijk. Zeker dit jaar wordt dat pittig, als gevolg van de regen.

Iedere+pond+telt+bij+graanteelt+Zuid%2DEngeland

Veel grond in het zuiden van Engeland is kalkachtige, slibachtige leem. De toplaag van 20 tot 40 centimeter boven de kalkbodem bevat tot 60 procent stenen. Daarbij is het met 1.300 millimeter per jaar regenachtiger dan in Nederland, waar zo'n 800 millimeter valt.

Door de relatief dunne toplaag is ploegen vaak onmogelijk. Alles wordt gezaaid met de striptill-methode, waarbij in de grond een sleuf wordt gefreesd en met gps het zaaizaad wordt toegediend.

Doordat ploegen niet mogelijk is, worden veel gewasbeschermingsmiddelen gebruikt, in vergelijking met Nederland. De zode blijft intact, de onkruidzaden bovenin. Ook het beperkt aantal toepasbare teelten bevordert de ziektedruk.

Het is belangrijk dat er wat nieuws wordt ontwikkeld

James Griffin, manager van loonwerker Velcourt Fonthill in Salisbury

Duist

Duist is als onkruid het grootste probleem in de regio. Dit is aan te pakken, hoewel duist steeds resistenter wordt. Septoria is de belangrijkste ziekte in tarwe in Zuid-Engeland, ook hier treedt steeds meer resistentie op.

Vanwege de enorme arealen per bedrijf, van honderden tot enkele duizenden hectaren, is precies werken belangrijk. Dit zegt manager James Griffin van loonwerker Velcourt Fonthill in Salisbury. Het bedrijf beheert 2.700 hectare van vijf bedrijven. De belangrijkste teelten zijn 733 hectare zomergerst, 920 hectare wintergraan, 654 koolzaadolie en 185 hectare korrelmais.

Zo wordt gespoten met een veldspuit, met om de 25 centimeter een nozzle. Die blijft met behulp van een sensor op 25 centimeter boven het gewas. 'Iedere 5 pond telt. Bij 2.700 hectare is dit een heel bedrag.' Om bijvoorbeeld septoria het hoofd te bieden, wordt tarwe middels precisiezaai minder dicht gezaaid. Dit bespaart niet alleen zaadkosten, het geeft 10 tot 15 procent minder schade.

Koolzaadsnuitkever

Ook wordt minder koolzaad per hectare gezaaid, omdat de koolzaadsnuitkever een enorm probleem is. Hierdoor was de opbrengst dit jaar met 3,3 ton per hectare niet groot. Maar door speciale rassen te telen voor diesel en verf, is er een extra financiële vergoeding. In Nederland ligt die opbrengst vaak tussen de 3,5 en 4 ton.

'Het is belangrijk dat er wel wat nieuws wordt ontwikkeld op gewasbeschermingsgebied. Denk ook aan nieuwe zaaitechnieken of graanvariëteiten. Het duurt te lang voordat een gewasbeschermingmiddel is goedgekeurd. Daarbij moeten middelen straks niet alleen aan de eisen van het eigen land, maar ook aan die van de EU voldoen. Nu zijn die nog hetzelfde', vertelt Griffin.

Triticale

Als alternatief ziet Griffin triticale. 'Dat gewas kan prima worden geteeld met minder gewasbeschermingsmiddelen. Terwijl de kosten voor tarwe 90 pond per hectare zijn, komt dit voor triticale uit op 30 pond. Maar in Engeland is geen vraag naar dit gewas, voor koeien bevat het te weinig eiwit', vertelt hij.

'Het areaal van 64 hectare wintertriticale dat wordt geteeld, is bestemd voor een lokale kippenboer. Hier komt ook de kippenmest vandaan, de enige dierlijke mest die op het land wordt gereden. Verder is afvalwateringsslib van een waterzuiveringsbedrijf populair. Onder meer vanwege de lage kosten.'

Gerst naar EU

Een belangrijke teelt voor Zuid-Engeland is zomergerst, met een gemiddelde opbrengst van 7 ton per hectare. Dit gaat als brouwgerst naar Europa, dat vorig jaar 25 pond (27,50 euro) per ton opleverde. Als gevolg van de hoeveelheid vocht en de Brexitperikelen komt die opbrengstprijs dit jaar op 8 pond, bijna 9 euro. Hierdoor loont de verkoop als veevoer meer.

Om de prijs wat op te waarderen, wordt de gerst met 22 procent vocht gedroogd richting 14,5 procent. Hiervoor wordt een machine op diesel ingehuurd. Het apparaat gebruikt voor 4 tot 5 pond aan diesel om 1 procent droge stof per ton te drogen, omgerekend ongeveer 40 euro per ton. Omdat de gerst niet te veel mag worden verhit, moeten de korrels twee keer door het apparaat.

Een flinke kostenpost, die mogelijk niet opweegt tegen de opbrengsten. 'We hopen op betere prijzen en goede afspraken met Europa, na de Brexit. En maar hopen dat het weer volgend jaar gunstiger uitpakt', besluit Griffin.

James Griffin merkt dat loonwerk een grotere rol gaat spelen. © Pieter Stokkermans

Buurmans grond niet te koop, loonwerkers doen het land

De grond in Zuid-Engeland is onbetaalbaar. Deze is niet alleen van oude rijken, zoals 'lords'. Landbouwgrond is een gewild investeringsobject in het Verenigd Koninkrijk. Er hoeft geen vermogensbelasting over te worden betaald, terwijl deze grond ook is vrijgesteld van erfenisbelasting. Vermogende Engelsen storten zich om die reden op de grondmarkt. Dat heeft grote gevolgen. De grond is met 44.000 pond, omgerekend 50.000 euro, duur. Te duur voor een ondernemer, weet ook James Griffin, manager van het loonbedrijf Velcourt Fonthill: 'Bij die prijs zijn de kosten voor een hypotheek niet eens te dekken.' Doordat grootgrondbezitters zelf vaak geen boer zijn, wordt de teelt van gewassen en het onderhoud van percelen en heggen vaak uitbesteed. Zo heeft Velcourt in het Verenigd Koninkrijk ruim 56.000 hectare landbouwgrond in beheer. Zij ontvangen een vast bedrag, plus een deel van het resultaat. Velcourt Fonthill is een van die bedrijven. Het voordeel van deze grootschaligheid is dat Velcourt gemakkelijk deals kan sluiten met bijvoorbeeld trekkerfabrikanten voor het leasen van tractoren. Zo is er een deal gesloten met Case IH. Velcourt Fonthill leaset elk jaar tegen een aantrekkelijk maandtarief drie tractoren van 380, 300 en 200 pk. De leasecontracten duren vijftien maanden, waardoor het bedrijf in de drukke zomermaanden de nieuwe tractoren van dit jaar en de wat oudere van vorig jaar gebruikt. Zo weet het bedrijf wat de kosten zijn en is geen eigen werkplaats nodig. James Griffin ziet een opkomst van loonwerkers.