'Grote verschillen in veiligheid vloeren'

Achtergrond Melkvee Martijn van Rossum 09 sep 2019 om 13:40uur

Er is de laatste tijd veel te doen over de veiligheid van emissiearme vloeren. Zeker sinds in februari van dit jaar in Markelo een vloer ontplofte waarbij twintig koeien om het leven kwamen. Volgens algemeen directeur Dominique van der Velden van Anders Beton zijn er flinke verschillen tussen vloeren. Regelmatig mixen van de mest is belangrijk.

%27Grote+verschillen+in+veiligheid+vloeren%27

De emissiearme vloer staat ter discussie. Dat merken ze ook bij het Vlaamse Anders Beton, marktleider in de Benelux. 'Klanten vragen zich af of hun vloer ook zomaar kan ontploffen door gassen die zich onder de vloer ophopen. Mijn antwoord is dan: 'Nee. In tien jaar tijd is er met onze ECO-Vloer nog nooit een incident geweest', zegt algemeen directeur Dominique van der Velden.

De directeur pleit wel voor meer aandacht voor veiligheid. 'Veel boeren mixen de mest pas voor het eerst vlak voordat ze mest gaan uitrijden. Door de mest dagelijks, het liefst tijdens de nacht, te mixen, voorkom je de ophoping van gas. Daar zijn allerlei systemen voor op de markt. Van beluchting tot het automatisch mechanisch mixen van mest.'

Er zijn verschillende typen emissiearme vloeren op de markt. Zo zijn er oplossingen met alleen beton en er zijn ook vloertypen met zowel beton als rubber.

Door mest dagelijks te mixen, voorkom je ophoping van gas

Dominique van der Velden, algemeen directeur Anders Beton

Hybride vloer

'Onze ECO-Vloer is een hybride vloer. Het loopoppervlak bestaat voor de helft uit rubber en voor de helft uit beton. De mest en urine lopen via gleuven direct de kelder in. Er blijft daardoor geen mest op de betonvloer liggen.'

Van der Velden verdeelt de emissiearme vloeren in drie categorieën. Bij de volledig gesloten vloer wordt de mest afgevoerd via een mestschuif. Die wordt in Nederland niet veel toegepast. De tweede categorie bestaat uit gesloten vloeren die hooguit enkele procenten open zijn.

De derde categorie bestaat uit vloeren die gebaseerd zijn op de vroegere roostervloer en die voor 15 tot 20 procent open zijn. 'Daaronder valt de ECO-Vloer, maar ook bijvoorbeeld de Groene Vlag-welzijnsvloer.'

Ervaring

Bij Anders Beton hebben ze ervaring met het maken van stalvoeren. 'Natuurlijk volop met traditionele roostervloeren. Toen vijftien jaar geleden de vraag kwam naar oplossingen om de emissies te beperken, hebben we goed nagedacht. We wilden dat de vloer niet alleen winst zou opleveren voor het milieu, maar ook voor de boer op het gebied van welzijn', vertelt de directeur.

'Een emissiearme is fors duurder. Een roostervloer kostte bij ons 40 euro per vierkante meter, de ECO-Vloer 140 euro.'

Minder problemen

Volgens Van der Velden kan een boer die investering terugverdienen. 'Winst op het gebied van welzijn is als het goed is ook winst voor de portemonnee. Onze vloer moet eraan bijdragen dat bacteriële problemen minder worden. Minder problemen met de klauwen, vruchtbaarheid en minder uierontsteking.'

De optie van een gesloten vloer waarbij de mest via een mestschuif wordt afgevoerd, viel daardoor vrijwel gelijk af. 'De koeien staan dan te vaak met de poten in de mest.' Bovendien heeft het ook niet zoveel marktkansen, doordat er weinig ruimte in Nederland is. Grond is duur, dus een mestopslag buiten de stal is minder vaak een optie', zegt Van der Velden.

Klauwgezondheid

'We hebben erop gelet dat koeien niet gemakkelijk uitglijden. Tegelijkertijd moeten vloeren stroef genoeg zijn, zodat de klauwen voldoende slijten. Die combinatie moet zorgen voor een optimale klauwgezondheid.'

De directeur noemt het een groot voordeel dat de ECO-Vloer voor 15 tot 20 procent open is. 'Hoe meer een vloer gesloten is, hoe groter de kans is dat gassen zich ophopen. Mocht er een explosie plaatsvinden, dan denk ik dat bij onze vloeren eerder de rubberdelen de vloer uit worden geblazen dan dat een hele betonplaat de lucht in schiet. Dat is veel minder gevaarlijk.'

ECO-Vloer

Bij de ECO-Vloer wordt een groot deel van de reductie gerealiseerd doordat urine en mest direct de kelder inlopen. Die blijven niet op de vloer liggen. Mest die blijft liggen op de vloer, veroorzaakt immers emissies van gassen. 'Wij hebben in de varkenssector bovendien de ervaring opgedaan dat gesloten systemen eerder betonrot veroorzaken.'

De ECO-Vloer staat op de RAV-lijst met een emissiefactor van 7 kilo. Onlangs zijn er in twee extra stallen metingen gedaan. Anders Beton heeft een aanvraag ingediend om de emissiefactor te verlagen tot 6 kilo.

Paar jaar

Leveranciers van onder meer beluchtingssystemen klagen dat het moeilijk is om op de RAV-lijst te komen met nieuwe technieken. Van der Velden deelt die kritiek niet. 'Ik vind dat de Nederlandse overheid het goed voor elkaar heeft. Het duurt inderdaad een paar jaar voordat je door de procedure heen bent en je moet inderdaad behoorlijk wat eigen geld meebrengen om op de RAV-lijst te komen', zegt hij.

'Maar een drempel is ook wel goed. Daardoor blijven wel de beste ideeën over om te beoordelen. En is het duur? De ontwikkeling van de ECO-Vloer heeft ons 1,5 miljoen euro gekost. De toelating van de RAV-lijst tussen de 100.000 en 150.000 euro. Ik vind dat acceptabel.'

Dierenwelzijn

De directeur van Anders Beton vindt het wel een goed idee als er in het vervolg ook wordt gekeken naar veiligheid en welzijn van de dieren. 'Nu wordt er alleen gekeken naar de emissies en niet naar het risico op ontploffingen.'

'Toeleveranciers moeten het positieve verhaal vertellen'

Algemeen directeur Dominique van der Velden van Anders Beton maakt zich grote zorgen over de publieke opinie over de agrarische sector en de veehouderij in het bijzonder. 'Er worden zoveel onwaarheden in de media gedeeld. Wie checkt de feiten? Ik kijk daar met verbazing naar. Als leverancier van beton kennen we de sector. Maar veel mensen zijn niet betrokken bij de sector en nemen alles wat geschreven en verteld wordt voor waar aan. Dat is zorgelijk.' Anders Beton werd in 1964 opgericht door zijn opa en oma en heeft op dit moment twee betonfabrieken met zeventig medewerkers in dienst. Voor de Nederlandse markt werken bij het bedrijf ook vier Nederlanders. Van de Velden ziet voor toeleveranciers een rol weggelegd om het positieve verhaal te vertellen. 'Neem bijvoorbeeld de discussie over het gebruik van soja in de veehouderij. Wat je daarover hoort, klopt helemaal niet. We hebben een taak om dat te weerleggen en positieve ontwikkelingen te laten zien. Laat maar zien wat er allemaal gebeurt in de sector. We mogen er trots op zijn. Dat mogen we uitdragen.' Zijn visie is helder. 'Mensen die denken dat we bijvoorbeeld zonder veehouderij kunnen, zitten er echt naast. En zonder export kunnen we ook niet.' Van der Velden: 'Slechts een klein deel van de wereld kent hoogproductieve gronden. Daar wordt voedsel verbouwd om de rest van de wereld van voedsel te voorzien. Als we daarmee ophouden, heeft de wereld een probleem.' De directeur ziet de discussie die in Nederland speelt, ook in België. 'Collega's vragen mij: 'Wat doe jij nog in de agrarische sector?' Er zijn bedrijven die zich hebben teruggetrokken uit de sector omdat er zoveel gedoe is. Ik vind dat erg.'