Kabinet wil Volkerak-Zoommeer weer zout maken

'Hier zijn we bijzonder ongelukkig mee', zegt voorzitter Hendrik Jan ten Cate van ZLTO Tholen over het voornemen van het kabinet. 'We hoopten dat het besluit zou worden uitgesteld tot na 2030, maar nu staat het toch weer eerder op de agenda.'

De verzilting van het Volkerak-Zoommeer staat op een lijst van 33 projecten waarmee het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de kwaliteit en de natuurlijke dynamiek in de Nederlandse rivierdelta wil versterken. Deze komen voort uit de Kaderrichtlijn Water en Natura 2000-doelen.

Er zijn ook werken aangekondigd aan onder meer de Friese IJsselmeerkust, Marker Wadden en de Noord-Hollandse Markermeerkust.

Meerwaarde

De plannen verlangen meer open verbindingen met de zee. Een streven is ook om de maatschappelijke en economische meerwaarde in de gebieden te verhogen, waarmee het vestigingsklimaat voor bewoners en bedrijven verbetert.

Het Volkerak-Zoommeer kwam tijdens de droge zomer van vorig jaar vaak in het nieuws als levensader voor een groot deel van de Zeeuwse landbouw. Fruittelers op Walcheren lieten toen vanuit het meer per binnenvaartschip water aanvoeren om hun oogsten te redden.

Nut

'Het meer heeft toen echt zijn nut bewezen. En de waterkwaliteit is gedurende dat hele groeiseizoen goed geweest', zegt Ten Cate.

Pas in de jaren tachtig is het Volkerak-Zoommeer afgesloten van de Oosterschelde en langzaam zoet geworden. Het meer voorziet dankzij het Schelde-Rijnkanaal boeren op Tholen, Sint Philipsland, Goeree-Overflakkee en Zuid-Beveland van zoetwater. Ook aan de Brabantse kant in het gebied rond Halsteren en Nieuw-Vossemeer is deze zoetwaterbuffer van groot belang voor agrariërs.

Overlast

De discussie over het weer zout maken van het meer laaide op na aanhoudende overlast door blauwalg. Ook was de waterkwaliteit er aanvankelijk erg slecht. Tegenwoordig is van deze problemen geen sprake meer. De natuur heeft het evenwicht zelf hersteld, mede doordat Rijkswaterstaat het waterniveau in het meer beter op peil weet te houden.

Door de hoge huidige waterkwaliteit in het gebied zijn natuur- en milieuorganisaties, verenigd in Coalitie Delta Natuurlijk, ook geen voorstander van het weer zout maken van het gebied. Ecologen noemen het Volkerak-Zoommeer een van de rijkste zoetwatergebieden van Nederland, bleek onlangs uit een publicatie van de Provinciale Zeeuwse Courant.

248 miljoen euro

Voor het wensenlijstje is er tot en met 2032 248 miljoen euro beschikbaar. Dat is onvoldoende, erkent het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, en daarom is er een eerste selectie gemaakt van veertien projecten die voorrang krijgen. Ook van dit lijstje moeten nog plannen afvallen, omdat het budget te krap is.

Ten Cate hoopt dat de plannen met het Volkerak-Zoommeer door de beperkte financiële middelen worden uitgesteld. 'We gaan het in ieder geval aanhangig maken bij de provincie en kijken of we deze zienswijze van tafel kunnen krijgen.'

Landbouw

De ZLTO-voorman in het gebied wijst op de enorme vlucht die de landbouw kon nemen in het gebied dankzij het zoete water uit het Volkerak-Zoommeer.

'Op Goeree-Overflakkee kregen bepaalde teelten een enorme boost. Het maakt de kans op een misoogst hier veel kleiner en dat wordt met het veranderende klimaat steeds belangrijker. Het is nu niet het momentum om dat te veranderen. Doe in ieder geval eerst nieuw onderzoek om de gevolgen van het zout maken goed in kaart te brengen.'