'Meeste compost is in hetzelfde jaar al CO2'

Plant Health Cure (PHC) is specialist op het gebied van mycorrhizaschimmels en bodembiologie. Het bedrijf levert bodemverbeteraars, meststoffen, nuttige schimmels en wortelbacteriën voor veel gewassen. Directeur Pius Floris is opgeleid in Amerika en heeft daardoor volgens eigen zeggen een vrijere denkwijze.

'Hoe houd je een bodem gezond? Wat is een gezonde bodem? En hoe zit een gezonde plant eruit? Het probleem is dat we eerder kunstmest hadden dan een agrarische opleiding. Alleen planten kunnen de grond beter maken. Mensen kunnen hem alleen maar verknallen', vindt Floris.

Rhizosfeer

De PHC-directeur legt uit dat de directe omgeving rond de wortel, de rhizosfeer, het functioneren van de plantenwortel beïnvloedt. 'In de rhizosfeer moeten planten samenleven met micro-organismen, zoals bacteriën en schimmels. Zo'n 35 procent van de suiker die de plant via fotosynthese produceert, gaat de grond in en daar heeft de plant baat bij.'

Schimmeldraden in de bodem zijn belangrijk. Ze breiden het opnamegebied van de plantenwortels uit. 'Mycorrhizaschimmels vergroten de opnamecapaciteit met zeven maal en soms wel vijftien keer. Ze zijn van essentieel belang voor de bodem.'

Floris wijst erop dat plantenwortels alleen in de macroporiën van de grond groeien en daar valt volgens hem weinig te halen. 'De wortels groeien als het ware alleen in de liftschachten van een flat en soms op de galerijen. Alleen de schimmels kunnen doorgroeien tot in de keukenkastjes.'

Ploegen

De PHC-directeur vindt dat boeren, in het belang van de micro-organismen, niet dieper dan 15 centimeter moeten ploegen. 'Ik ben niet een beetje tegen ploegen. Het is slecht. Je ontneemt planten veel kansen. Oude wortels dienen als liftschacht. Het zijn je grootste vrienden. Ze rotten weg en geven planten de kans om dieper te wortelen, om op zoek te gaan naar meer gratis water.'

Een akkerbouwer wijst erop dat minder ploegen zorgt voor meer onkruid, zeker in de Veenkoloniën. Boeren moeten daardoor meer herbiciden spuiten. Floris heeft niet zo'n probleem met chemische gewasbescherming, maar is niet zo'n voorstander van kunstmest. 'Met het gebruik van kunstmest veroorzaken we de meeste ziekten.'

Calcium is een belangrijk element voor planten. Het zorgt voor stevigheid van de celwanden. 'Planten hebben vaak te weinig calcium om het verdedigingsmechanisme op peil te houden. Het wordt door het gebruik van kunstmest ongedaan gemaakt. Met kunstmest hebben we ook gewasbeschermingsmiddelen nodig en dat maakt de boer tot slaaf.'

Verticale erosie

Organische stof is belangrijk voor de binding in de bodem. In de praktijk is er op zandgrond vaak geen binding. De PHC-directeur ziet daar veel verticale erosie. 'Als je zandgrond klassiek bemest met kunstmest en drijfmest, ontstaat er geen binding tussen organische stof en het zand. Op dat soort gronden is de meeste compost in hetzelfde jaar al CO2 geworden. Op veel zandgronden zie je dat. Het is een drama.'

In de praktijk ziet Floris dat er vooral aandacht is voor de belangrijkste voedingselementen en er weinig aandacht is voor de kleine mineralen.

Voedingswaarde

'Voedsel van kunstmestlandbouw bevat steeds minder nutriënten. Het advies is om elke dag 250 gram groente te eten, maar eigenlijk moeten we een kilo groente eten om aan onze mineralen te komen. Er moet meer voedingswaarde in de planten komen. Dat geef je niet met kunstmest. Dat moet uit de grond komen.'

De PHC-directeur vindt dat er meer schimmels en bacteriën terug moeten komen in de bodem. 'Die komen niet vanzelf terug. Die moet je met geweld terug brengen.'

Wetenschap

De bezoekers van de Themadag Bodem & Kringloop in Valthermond vinden zijn verhaal niet helemaal neutraal, omdat PHC dergelijke producten verkoopt. Het is dus ook een verkoopverhaal. Maar volgens Floris gaat het om wetenschap. 'We weten veel meer niet dan we wel weten. Wetenschap is altijd beperkt.'