Melkveehouder moet actie ondernemen tegen vliegen

'Twee vliegen kunnen zich ontzettend snel vermenigvuldigen. Binnen een maand hebben ze vijfhonderd nakomelingen en na vijf maanden heb je een zwerm van 1 miljoen vliegen', stelt Gerrit Hegen. Hij werkte dertig jaar als dierenarts en heeft een eigen bedrijf onder de naam De Boerenveearts.

Vliegen op het erf irriteren niet alleen de veehouder en zijn gezin, maar ook hun runderen. Ze zorgen voor onrust in de stal en tijdens het melken. Daarbij kunnen ze ook infectieziekten overbrengen. Zo moet de gemeen stekende stalvlieg het hebben van bloed. Bevinden zich in het bloed van de gastheer (bijvoorbeeld een koe) ziekteverwekkers, dan kan de vlieg deze verspreiden naar andere runderen.

Zomerwrang

En de zomerwrangvlieg verspreidt de bacterie die zomerwrang veroorzaakt (Trueperella pyogenes). Ook staphylococcus aureus, besmettelijke oogontstekingen (houw), Schmallenberg en blauwtong kunnen worden overgebracht door vliegen en muggen.

Verder leidt vliegenoverlast tot productieverliezen. Hegen: 'Als koeien door vliegenoverlast 1 tot 4 kilo droge stof minder opnemen, dan kom je qua pensgezondheid in de gevarenzone. Je dieren hebben te weinig tijd om voldoende ruwvoer op te nemen en dat leidt tot minder liters melk. Bij jongvee kan vliegenoverlast leiden tot groeivertraging.'

Lees ook: 'Sommige middelen zijn schadelijk voor watervlooien'

Hygiëne

Wil je deze zomer een vliegenplaag voorkomen, dan is schoon werken een must. 'Het gaat om hygiëne, hygiëne en hygiëne', beklemtoont Hegen.

'Vliegen leggen hun eitjes op warme, vochtige plekken in de stal en op het erf. Pak die plekken dus aan, vooral bij de kalverafdeling wordt dit nog wel eens vergeten. Verder adviseer ik om de dieren te behandelen met een pour-on of oorflappen tegen vliegen.'

Roofvliegen

Een andere manier is om vliegen biologisch te bestrijden. Daar weet Maroesjka de Best-van Baarle, marketingmanager bij Rentokil, alles van. 'Bij biologische vliegenbestrijding zet je de natuurlijke vijanden van de vlieg in. Denk aan roofvliegen, sluipwespen en roofmijten. Deze parasiteren op de vliegen in diverse stadia van de ontwikkeling, nog voordat ze uitgroeien tot een volwassen exemplaar.'

De vliegen in de stal zijn vaak maar een topje van de ijsberg, want onder in de mestkelder wemelt het van de eitjes, larven en poppen. 'Als je de vliegen in deze fasen, nog voor de start van het vliegenseizoen, aanpakt met hun natuurlijke vijanden, voorkom je dat de overlast in de zomer hoog wordt.'

Advies

Afhankelijk van het type stal, vee en mest adviseert Rentokil haar melkveehouders, dat zijn er honderden, hoe de natuurlijke vijanden in te zetten zijn. Roofvliegen hebben een lichte voorkeur voor drijfmestkelders. Ze zijn lichtschuw en ontwikkelen zich goed dicht bij de vliegen waarvan ze leven. Na zes tot acht weken is de roofvliegpopulatie zo groot, dat nog maar weinig vliegen het volwassen stadium bereiken.

Roofmijten en sluipwespen zijn goed inzetbaar bij jongvee, langs de rand van de stal en onder stro.
Rentokil levert elke vier tot zes weken een aantal kokers met insecten. 'De veehouder zet deze uit, dit is met een half uurtje gedaan.'

Kokers

Rutger en Christianne Hennipman doen sinds een jaar aan biologische vliegenbestrijding op hun biologische melkveebedrijf in Westbroek. Elke zes weken ontvangen ze van Agro Pest Control drie tot vier kokers met duizenden larven van roofvliegen en sluipwespen.

'Het bevalt ons goed. We hebben 80 tot 90 procent minder vliegen. Vooral de rattestaartlarven van de blinde bij zien we minder. We hebben nog maar 5 procent van wat we eerst hadden.'