Grootschalige kavelruil in It Heidenskip

Siebren Sipkema was werkzaam als inseminator en hielp andere boeren met het opstarten van de melkrobot, maar wilde zelf ook graag boer worden. Hij greep zijn kans, toen hij hoorde dat Pieter Tjalma uit It Heidenskip een opvolger voor zijn bedrijf zocht.

De twee gingen in maatschap en sinds 2015 woont Sipkema met zijn gezin op de boerderij. Hij was boer, maar het bedrijf bood geen mogelijkheden om te groeien. 'De bedrijfsgebouwen waren verouderd en om nieuw te kunnen bouwen, was uitbreiding en meer grond nodig. Dat is er niet aan de Koaidyk. Daarom wilden we het bedrijf wel ergens anders voortzetten', vertelt hij.

Doodlopende weg

De Koaidyk in It Heidenskip is een 3 kilometer lange weg die eindigt aan de Ynthiemafeart. Voor fietsers is er een fietspont waarvan in de zomermaanden veel gebruik wordt gemaakt, maar voor groter verkeer is de weg doodlopend.

Aan de weg wonen vrijwel alleen melkveehouders die hun bedrijf de afgelopen jaren hebben uitgebreid met grond die vrijkwam van stoppende collega's. Daardoor is de verkaveling er niet beter op geworden. Boeren komen elkaar regelmatig tegen op weg naar hun land.

Groepsapp

Sipkema realiseerde zich dat hij voor de verkoop van zijn bedrijf afhankelijk zou zijn van zijn buren en peilde hun belangstelling. Die was er. 'We hebben meteen een groepsapp gemaakt', vertelt buurman Klaas Bakker.

De ondernemer kijkt samen met Sipkema en de andere betrokken melkveehouders Arjen Kampen, Gerlof en Jelle Terpstra en Jolling Bakker terug op de deal. Daarnaast is Aiso Lycklama à Nijeholt betrokken bij de kavelruil.

Agrarisch makelaar

De ondernemers sloegen aan het tekenen en haalden agrarisch makelaar Marten Groothof erbij voor het zakelijke deel. Met de verdeling van het land van Sipkema werd meteen ook de ruil van percelen elders in It Heidenskip meegenomen.

Ingewikkeld was het niet, maar Sipkema moest nog wel een ander bedrijf zien te vinden, voordat hij zijn eigen bedrijf kon verkopen. De fosfaatwetgeving en de geleidelijke groeistrategie van FrieslandCampina maakten het er niet eenvoudiger op. Maar uiteindelijk kreeg hij een telefoontje van Ultsje Folkertsma uit Workum die met zijn bedrijf wilde stoppen en een opvolger zocht.

Puzzel

De 41 hectare aan de Koaidyk kon nu worden verkocht en de puzzel van de kavelruil gelegd. Deze kavelruil kon nog eens worden uitgebreid met het bedrijf in Workum en daaraan gelinkte bedrijven. Zo liep de hele kavelruil uiteindelijk tot aan Ferwoude.

Doordat de kavelruil voldoet aan de eisen van de provincie, komen de deelnemers in aanmerking voor subsidie voor kavelverbeteringswerkzaamheden en worden de kosten van de notaris en het kadaster vergoed. Daarnaast profiteren de deelnemers van de vrijstelling van overdrachtsbelasting op de aankoop van woningen en bedrijfsgebouwen. Dit fiscale voordeel geldt voor een goedgekeurde kavelruil.

Jong stel

De vijf boeren op de Koaidyk kochten gezamenlijk de boerderij van Sipkema en wisten deze meteen via hun makelaar door te verkopen aan een jong stel uit het dorp.

'We zijn met z'n allen op het erf aan het werk geweest om het goed op te leveren. Nu kan iedereen op zijn eigen kavel verder met de eigen werkzaamheden, al is er nog geen volledige duidelijkheid over de subsidie van de provincie.'

Grotere huiskavel

Een paar boeren zijn gegroeid met het bedrijf, anderen hebben door de ruil alleen een grotere huiskavel gekregen. Door de koop van land van Sipkema was het ook mogelijk om land op afstand te ruilen en zo dichter bij huis te krijgen.

Sipkema is druk met het optimaliseren van zijn nieuwe bedrijf. 'We hoefden op zich niet weg uit It Heidenskip. Het is er mooi. Maar het bedrijf was verouderd en dit was de enige manier om boer te kunnen blijven', zegt hij.