Nepfeiten verzieken debat genetische modificatie

'Het is heel goed om te discussiëren over de voor- en nadelen van gmo', stelt Schaap. 'Maar het is een uitdaging om die discussies niet te laten vastlopen in taboes. Over het algemeen wordt het debat over gmo verziekt door nepfeiten.'

Schaap is lid van de Eerste Kamer voor de VVD en daarnaast voorzitter van de Commissie Genetische Modificatie (Cogem). Deze commissie heeft als taak om ontwikkelingen en trends op het gebied van gmo te signaleren en daarover de ministeries van Infrastructuur en Milieu en Economische Zaken te informeren en adviseren.

De voorzitter van Cogem was deze week uitgenodigd om tijdens de themadag Aardappel van Landbouwbeurs Noord- en Centraal-Nederland (LNCN) in Dronten een toelichting te geven op de stand van zaken in de biotechnologie en de betekenis daarvan voor de aardappelsector.

Voorzorgsprincipe

Een belangrijke constatering van Schaap is dat de regelgevers in zowel Den Haag als in Brussel de ontwikkeling van de ontketende biotechnologie niet kunnen bijhouden. Bij de beoordeling op veiligheid voor mens en milieu gaat de EU uit van het voorzorgsprincipe.

'Volledig uitsluiten van risico's is nu eenmaal niet te garanderen en dat houdt de erkenning van veel nieuwe technieken tegen.' Schaap beoordeelt het beleid ten aanzien van gmo en de politieke gevoeligheid van het onderwerp als irrationeel en getuigen van veel tunnelvisie.

Geïmporteerde producten

'Voor gmo in de landbouw geldt in Europa de tendens dat we het geen probleem vinden om het te eten via geïmporteerde producten. Maar als een gmo-gewas naast de deur geteeld gaat worden, dan is dat onbespreekbaar.'

Ook verbaast Schaap zich erover dat voor medische toepassingen er in Europa heel andere regels gelden. 'Als het gaat om gentherapie of om de ontwikkeling van vaccins met behulp van gmo-dragers, dan is het verlenen van vergunningen nauwelijks een probleem.'

Schril contrast

'Het gaat dan om de volksgezondheid en dat heeft toch invloed op de opinie van politici. Maar het volledig platleggen van de gmo-ontwikkelingen in de landbouw is daarmee wel een schril contrast.'

Voor de aardappelteelt zijn vooral cisgenese en Crispr-Cas interessante nieuwe veredelingstechnieken. Volgens Schaap is het discutabel om deze technieken aan te merken als gmo omdat geen vreemd DNA aan de organismen worden toegevoegd.

Terughoudend

'Ngo's zijn heel terughoudend met erkenning van deze nieuwe technieken. Ze zijn vooral bang dat de ban gebroken wordt en daarmee uiteindelijk de weg vrijkomt voor bijvoorbeeld transgenese.'

Omdat technieken als cisgenese en Crispr-Cas niet te traceren zijn in de veredelde producten, waarschuwt Schaap voor ongewenste wildgroei. 'Aanpassing van het EU-beleid is snel noodzakelijk om het ongelijke speelveld ten opzichte van bijvoorbeeld de Verenigde Staten te herstellen en illegaal gebruik te voorkomen.'

Regie nemen

In Dronten adviseert Schaap de agrarische sector in het algemeen en de aardappelsector in het bijzonder om zelf meer het initiatief te nemen. 'Pak de regie en belicht de vele positieve verhalen over gmo. Als dat niet gebeurt, dan blijven de ngo's de discussie over gmo domineren.'