Lekker bier begint met proeven

Te Braake, hoofd Supply Chain Development bij Heineken, is voorzitter van stichting Nibem, het Nederlandse instituut voor brouwgerst mout en bier. In het Nibem zijn alle schakels van de gerst-mout-bierketen vertegenwoordigd, inclusief collecteurs en veredelaars.
Het Nibem streeft naar kwaliteitsverbetering van de grondstoffen voor bier. Dat doet het vooral door de teelt van hoogwaardige brouwgerst te promoten via onderzoek naar de mout- en brouwkwaliteit van gerst-rassen onder Nederlandse omstandigheden. ‘Het Nibem vindt het belangrijk om het kennisniveau in alle schakels van de keten te borgen’, aldus Te Braake.
Cruciaal bij de raseigenschappen is het eiwitgehalte. Martijn van Iersel van Holland Malt, voorzitter van de rassenbeoordelingscommissie van het Nibem, legt uit: ‘Eiwit is nodig als voeding voor de gist en belangrijk bij de schuimvorming van bier. Bij te weinig eiwit krijg je smaakafwijking en bij te veel eiwit gaat het brouwrendement omlaag. Ideaal is een gehalte tussen 10 en 11 procent.’

Weerrisico’s

Hoe een partij gerst in het brouwproces presteert, hangt behalve van raseigenschappen af van de bemesting en het weer. ‘De weerrisico’s zijn in Nederland iets groter, maar dat wordt gecompenseerd door onze goede infrastructuur’, aldus van Iersel. ‘We kunnen snel oogsten en drogen en hebben goede opslagfaciliteiten.’ Ook de vochtvoorziening is een voordeel. Verdroging is in Frankrijk, Europa’s grootste brouwgerstland, een groot probleem.
Het Nederlandse Cultuur- en Gebruikswaarde Onderzoek (CGO) brouwgerstrassen wordt uitgevoerd door Ruud Timmer van PPO. Hij legt in opdracht van Plantum jaarlijks proeven aan op vijf locaties. ‘Gerstrassen liggen drie jaar in onderzoek’, vertelt hij. Het gaat daarbij vooral om de landbouwkundige eigenschappen.
In het tweede en derde jaar worden in Lelystad en Westmaas ook 5-arevelden aangelegd. Die geven een hoeveelheid gerst die voldoende is voor het testen van de mout- en brouwkwaliteit. Dat gebeurt bij het Versuchs- und Lehranstalt für Brauerei (VLB) in Berlijn. Deze kwaliteitsbeproeving wordt betaald door het Nibem.
Wanneer een ras na drie jaar op de aanbevelende rassenlijst is gekomen, doen de Nibem-partners nog een paar jaar industriële beproevingen. Elke mouter of brouwer doet zijn eigen beproevingen en deelt zijn ervaring in Nibem-verband. ‘Uniek in de wereld’, volgens Te Braake.
Deze manier van kennis delen heeft ertoe geleid dat de problematiek van de stikstofbemesting werd opgemerkt. Mede dankzij de lobby door het Nibem is de stikstofnorm voor brouwgerst op de klei met 30 kilo per hectare verhoogd.
Naast brouwrendement is het rendement voor de teler van belang. Bij de rassenkeuze staat het opbrengend vermogen bovenaan. ‘Maar let ook op de resistenties en de stevigheid’, zegt Aart den Bakker van Agrifirm. Voor 2016 voorspelt hij een hoofdrol voor de nieuwe rassen KWS Irina en Sanette. KWS Irina staat vanaf deze herfst op de aanbevelende lijst, Sanette heeft net het tweede beproevingsjaar achter de rug. ‘Beide rassen worden geaccepteerd door de belangrijkste brouwers.’

Ondergrens bereikt

Het CGO-onderzoek wordt betaald door Plantum, de belangenbehartiger van veredelaars en vermeerderaars. In het verleden betaalden ook de telers mee, maar met de opheffing van het Productschap Akkerbouw is dat gestopt. Timmer moest met lede ogen toezien dat het aantal proeven werd teruggebracht. ‘We kunnen de betrouwbaarheid handhaven, maar de ondergrens is nu wel bereikt. Bij verdere krimp verliezen we onze voorsprong op buitenlands onderzoek.’
Zo wordt in Frankrijk pas na het landbouwkundig onderzoek begonnen met mout- en brouwproeven. In Nederland gebeurt dit parallel. Ook zijn landbouwkundige cijfers uit het buitenland niet altijd toepasbaar in Nederland. ‘Om het gerstareaal in de benen te houden, moet de teelt concurrerend zijn. We moeten blijven zoeken naar rassen die onder Nederlandse omstandigheden meer kilo’s en een betere kwaliteit leveren.’
Het Nibem heeft voor de komende jaren de financiering van de kwaliteitsproeven zeker gesteld. Ondertussen wordt gezocht naar nieuwe financieringsvormen en partners.

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer