LEI: inkomen lager en zorg om bodem

Het inkomen op agrarische bedrijven lag in 2014 lager dan in de voorgaande twee jaar. Dat blijkt uit het Landbouw-Economisch Bericht (LEB), dat deze week door LEI Wageningen UR werd gepresenteerd.

Arno de SnooDe productiewaarde van de land- en tuinbouw in Nederland kwam in 2014 uit op ruim 27 miljard euro. Dat is 3 procent lager dan in 2013. De oorzaak ligt vooral in lagere prijzen. Het volume nam wel toe, met name door een hogere productie in de akkerbouw: suikerbieten +13 procent en aardappelen +4 procent.
In veel sectoren, melkveehouderij, fruitteelt, akkerbouw en varkenshouderij, waren de prijzen in 2014 lager dan in 2013 en 2012. Het gemiddelde inkomen uit bedrijf was in 2014 51.800 euro. De inkomsten van buiten de landbouw liggen gemiddeld op 18.200 euro. Daarmee komt het totale gemiddelde inkomen op 70.000 euro in 2014.
De cijfers die het LEI gebruikt voor het samenstellen van het LEB zijn afkomstig uit een informatiesysteem van 1.500 bedrijven.
Het aantal bedrijven daalde in 2014 met 2,9 procent tot 65.507. Die daling is in lijn met de langetermijntrend.

Zeer klein

Opvallend is dat 45 procent van de bedrijven in de categorie ‘zeer klein’ vallen. Dat zijn bedrijven die een standaard verdiencapaciteit (SVC) hebben van minder dan 25.000 euro. ‘Het zijn kleine bedrijven die vaak nog relatief veel grond hebben’, zegt Petra Berkhout van het LEI.
De bedrijven die als ‘zeer klein’ te boek staan zijn veelal graasdierbedrijven en meer dan de helft van de akkerbouwbedrijven. Vaak zijn dat bedrijven van oudere ondernemers die inmiddels in feite zijn gestopt met hun bedrijf, maar nog wat grond of dieren aanhouden en daardoor in de statistieken opgenomen blijven.
Het LEI gebruikt de SVC als nieuwe maat voor de economische omvang van bedrijven. De SVC van een bedrijf geeft de vergoeding van arbeid en kapitaal weer op basis van standaarden, ongeacht wie arbeid of kapitaal levert.

Leningen

De langlopende leningen zijn in de akkerbouw het sterkst gestegen: van gemiddeld 5.700 per hectare in 2001 tot 2005 naar 10.600 euro per hectare in 2013. Door de goede bedrijfsresultaten hebben bedrijven meer geïnvesteerd. Vooral in machines en werktuigen, waarbij een deel met extra vreemd vermogen is gefinancierd door de banken. Door de sterke onderpandwaarde van grond is het risico voor de financier beperkt.
In de glasgroenteteelt wordt de laatste jaren nauwelijks geïnvesteerd in nieuwe kassen. Bedrijven zijn bezig een financiële buffer aan te leggen, reserveringen te maken of lopende schulden af te lossen.
In de melkveehouderij is de schuld in 2013 gedaald van 1,27 euro naar gemiddeld 1,21 euro per kilo melk. In dat jaar nam de langlopende schuld nog wel toe tot gemiddeld 895.000 euro per bedrijf, maar de melkproductie steeg in dat jaar nog sterker, met 9 procent tot 743.000 kg melk. In de varkenshouderij lag de schuld in 2013 op 450 euro per vleesvarken en 660 euro per zeug.

Bodem

Het LEI besteedt in het LEB aandacht aan bodemvruchtbaarheid. Ze wijst op de risico’s van hoge teeltfrequenties van rooigewassen in onder meer de Noordoostpolder en de Veenkoloniën. Rooigewassen worden niet per se geteeld via kortlopende pacht, geeft het LEI aan. Maar een analyse over de lange termijn moet hierover meer duidelijkheid bieden.
Het LEI adviseert om na te denken over slim intensief gebruik. En dat is niet alleen de verantwoordelijkheid van de boer, maar ook van afnemers, banken en coöperaties. Zo zou een bank bij financiering ook eisen kunnen stellen aan duurzaam grondgebruik. Het LEI noemt ook de mogelijkheid van een grondpaspoort.

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Vrijdag
    14° / 7°
    70 %
  • Zaterdag
    15° / 7°
    70 %
  • Zondag
    15° / 5°
    20 %
Meer weer