Zwak sperma door ontbreken controle op ki

In het bevruchtend vermogen van stieren blijkt veel variatie te zitten. Dat wekt vraagtekens op over de kwaliteit van het sperma.

Mariska Bloemberg-van der HulstMarleen Oudt, studente van Groenhorst Barneveld, kwam erachter dat veehouders van de ene stier soms twee keer zo veel rietjes nodig hebben om een koe drachtig te krijgen dan van de andere stier. Op een van de bedrijven die ze onderzocht, zorgde de best bevruchtende stier voor een drachtigheidspercentage van 60 procent, terwijl de slechtste bevruchter niet verder kwam dan 26 procent. Dit bleek eerder regel dan uitzondering. Oudt gebruikte in haar onderzoek alleen stieren waarvan minimaal veertig rietjes waren gebruikt.
Natuurlijk bevrucht de ene stier beter dan de andere. Dat is zo klaar als een klontje. Ook wordt Anna 312 sneller drachtig dan Dientje 28. Maar hoe weet je nu als melkveehouder dat de rietjes die je koopt niet te sterk zijn verdund? En of ze geen zwak zaad bevatten?
Sperma wordt royaal verhandeld. Het is een commercieel product waar melkveehouders samen miljoenen euro’s per jaar aan uitgeven.
Ki-organisaties geven toe dat ze het sperma van stieren verdunnen en dat ze daarmee de grens opzoeken. De bevruchtingscijfers van de stier gebruiken ze als maatstaf om eventueel minder of verder te verdunnen. Maar wat als jij nu net die melkveehouder bent die een flinke partij rietjes van zo’n slecht geslaagd experiment hebt ingeslagen?
Als je kijkt naar kunstmatige inseminatie bij paarden, dan ligt de dekopbrengst op acht tot twaalf doses. Bij varkens gaat het om twintig tot dertig potjes per sprong. Bij stieren ligt de gemiddelde opbrengst op zeshonderd doses per sprong, maar dat kan oplopen tot boven de duizend.
Als in de natuur een koe wordt gedekt, worden miljarden zaadcellen in de schede gelost. De aanvoer van sperma gaat een volledige dag door. Bij kunstmatige inseminatie wordt sperma flink verdund en daarna bovendien ingevroren en ontdooid. Uiteindelijk worden zo’n zes druppels zaad gelost in het eind van de cervix en hopelijk op het goede moment.
Er is in de rundveefokkerij geen onafhankelijke instantie die controleert of dit sperma van voldoende kwaliteit is. Er zijn ook geen normen waaraan het zaad moet voldoen.
‘Wij stoppen altijd minimaal 20 miljoen zaadcellen in een rietje’, zegt een woordvoerder van een kleine ki-organisatie. ‘Dat is bij grote ki-organisaties wel anders, die verdunnen veel langer door. Zeker bij populaire stieren.’ Een grote ki-organisatie zegt dat ze haar topstieren niet ongestraft kan doorverdunnen, want dat zien boeren terug in de bevruchtingscijfers.
De vragen die het onderzoek van Oudt oproept, laten zien dat de rundveefokkerij gebaat is bij het publiceren van bevruchtingscijfers per ki. Een onafhankelijke controle-instantie die erop toeziet dat het rundersperma aan de normen voldoet, kan eraan bijdragen dat zwak zaad niet bij de veehouders komt.

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer