Eerste Limburgse LER in Ooijen-Wanssum

Daniëlle RoebroekDe LLTB heeft bij provincie Limburg aangedrongen een dergelijk onderzoek uit te voeren om aandacht te vragen voor de positie van de land- en tuinbouw bij gebiedsontwikkeling. De LER is een aanvulling op de MER (milieueffectrapportage), die doorgaans bij gebiedsontwikkeling wordt opgesteld.
Uit de LER komt naar voren dat de impact van de maatregelen op de landbouw groot is. In totaal worden 78 bedrijven geraakt door de maatregelen. Een belangrijke conclusie is dat binnen de projectgrens van Ooijen-Wanssum 421 hectare aan landbouwgrond wordt onttrokken.
Daarnaast neemt de gemiddelde kavelgrootte af van 2,4 naar 2 hectare. Ook de gemiddelde oppervlakte van een huiskavel neemt af; die gaat van 4,2 naar 2,6 hectare.
Door het reactiveren van de oude Maasarm overstroomt in de toekomst een aantal landbouwpercelen in de periode november-april. Daardoor ontstaat de kans op verminderde opbrengst of verlies van oogst.
De LER beveelt aan te onderzoeken hoe het areaal te onttrekken landbouwgrond zo klein mogelijk kan worden gehouden. Verder zou een collectief project voor vrijwillige kavelruil de landbouwstructuur in het gebied kunnen versterken.
Daarnaast zouden de mogelijkheden voor peilgestuurde drainage (voor natschade) en extra beregeningsputten (voor droogteschade) onderzocht worden. Ten slotte zouden boeren via Natuurrijk Limburg zo veel mogelijk het beheer van de nieuwe natuur moeten uitvoeren.
De LLTB is tevreden dat de provincie de effecten van de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum op de landbouw serieus heeft onderzocht. ‘De uitwerkingen van de maatregelen op de landbouw zijn gigantisch. Dat wisten we al, maar dat staat nu zwart op wit in de LER’, reageert Veltmans.
‘De winst in deze effectenstudie is dat de landbouwsector niet meer als wit gebied wordt gezien. Je kunt als overheid niet zomaar landbouwgrond inruilen voor andere doelen. Het eigenaarsrecht is een groot goed en voldoende ruimte voor voedselproductie een algemeen belang.’

Initiator

De initiator van de LER is CDA-Statenlid John Verhoijsen: ‘Ik zag in de gebiedsontwikkelingsplannen dat er veel landbouwgrond zou verdwijnen. Bij gedeputeerde Patrick van der Broeck heb ik erop aangedrongen niet alleen de milieueffecten vast te stellen, maar ook de effecten voor de landbouw in kaart te brengen.’
De LER past in het beleid van zuinig ruimtegebruik dat provincie Limburg en de LLTB vijf jaar geleden zijn overeengekomen in de Verklaring van Roermond. Overheden moeten zich bij claims op landbouwgrond afvragen of die echt nodig zijn. Zo ja, dan is uitgangspunt dat de boeren daarvoor worden gecompenseerd.
Limburg is de enige provincie in Nederland die behoud van vruchtbare landbouwgrond expliciet in het beleid heeft opgenomen.