‘Licht, lucht en vaker melken’

Als Jan naar de lagere landbouwschool gaat, heeft Geerets senior zijn opvolger gevonden. Het bedrijf telt zo’n vijftig koeien en 24 hectare grasland. ‘Ik denk dat mijn vader het goed heeft gedaan’, zegt Jan.
Eind jaren negentig bouwt de ondernemer een nieuwe ligboxenstal en schaft hij twee melkrobots aan. Het bedrijf groeit naar 140 melkkoeien en meer dan 50 hectare grond in eigen bezit. Nu is het de beurt aan oudste zoon Jeroen om samen met zijn vader het bedrijf verder uit te bouwen.
Jeroen: ‘Ik heb een tijdje bij een adviesbureau gewerkt, maar op kantoor zitten is niks voor mij. Dan kwam ik thuis en zag ik hoeveel werk hier te doen is. Nu kan ik alles oppakken en beleef ik het meeste plezier in het werk als de dieren gezond zijn en ik nog tijd heb voor een sociaal leven. Die combinatie is binnen onze familie belangrijk.’

Melkquotum

Eind jaren negentig ging het er wel anders aan toe bij Jan en zijn vrouw Thea Geerets-De Mulder. Door de groei van het melkquotum groeide het aantal koeien, terwijl daar in de oorspronkelijke stal nauwelijks ruimte voor was. ‘Het melken alleen kostte me zeven uur per dag’, herinnert Jan zich. ‘Daarna kon ik nog anderhalf uur voeren en alle andere werkzaamheden doen.’
Hij vervolgt: ‘Van een sociaal leven was weinig sprake en op een gegeven moment stonden Thea en ik voor de keuze: gaan we inkrimpen of uitbreiden?’
Geen van de vier kinderen had op dat moment interesse voor bedrijfsovername. ‘Toch dacht ik met melkrobots het werk alleen aan te kunnen. Dat pakte goed uit’, vervolgt de melkveehouder. De productie steeg van 8.000 liter per koe per jaar naar zo’n 9.600 liter nu. Daarmee is het bedrijf een van de best presterende in Limburg. Koe Nelly 1250 haalde in 2014 zelfs de hoogste melkproductie van Nederland.
‘De basis voor een goede melkproductie is goed ruwvoer’, weet Jan. ‘De nieuwe stal en melkrobots bieden uitkomst. Licht, lucht en genoeg melken; daarmee hebben we veel winst geboekt.’
Sinds 1 januari 2012 zit Jeroen met zijn ouders in de vof. De bedrijfsovername is een hele uitdaging, ervaart Jan. ‘Het eerste maatschapscontract met mijn vader bestond uit drie A4’tjes, tegenwoordig is het een boekwerk en wordt alles juridisch dichtgetimmerd. Wat ik zelf lastig vind, is dat je je kind moet bevoordelen om de bedrijfsovername te kunnen realiseren. Hij moet wel een boterham kunnen verdienen. En dan heb je nog drie andere kinderen die je niet tekort wilt doen.’
Zelf heeft Jan in een vergelijkbare situatie gezeten met een broer en twee zussen. ‘Ik denk dat we het allemaal fijn vinden dat het familiebedrijf nog bestaat. Het zou voor mij onbespreekbaar zijn als Jeroen nu voor de kortetermijnwinst zou willen gaan.’ Jeroen vult aan: ‘Ik leef spaarzaam.’
Dag in dag uit samenwerken is wennen voor Jan. ‘Als ik vroeger volgens mijn vader een goed idee had, dan pakte hij de telefoon en ging het regelen. Als hij het een slecht idee vond, dan zei hij: ‘We kijken het wel even aan.’ Nu gaat het heel anders en heeft Jeroen een volledige stem. Ik moet overleggen en dat is een hele verandering. Jeroen investeert sneller in luxe en arbeidsgemak en ik let meer op de centen.’
Zijn zoon beaamt dat. ‘In Amerika heb ik luxe kalverhokken gezien. Met dit plaatje in ons achterhoofd hebben zelf kalverhokken ontwikkeld, maar de kostprijs blijft lager dan een standaard hok in Nederland kopen. Mijn vader zou dat anders aanpakken.’
Om extra inkomsten te genereren, verzorgt Jeroen op voergeld een naburig witvlees kalverbedrijf. ‘We hebben nu niet genoeg werk voor twee’, zegt zijn vader. ‘Ik ben te jong en ik heb te veel schuld om te stoppen. Mijn ambitie is wel om minder te gaan werken.’
Voor Jeroen is de combinatie ideaal. ‘Ik heb een vaste inkomstenbron en daardoor kan ik de komende tien jaar vermogen opbouwen.’ Tegelijkertijd besteden ze een gedeelte van de opfok van het jongvee weer uit om de pieken in arbeid goed aan te kunnen.
De Natuurbeschermingswetvergunning voor een uitbreiding naar tweehonderd melkkoeien ligt op de plank. ‘Tijdens een studiereis naar Wales heb ik een melkveehouderij gezien die met tweehonderd koeien per jaar was gegroeid’, vertelt Jan. ‘Dat is in Nederland ondenkbaar. Bovendien gaat boeren in het buitenland altijd gepaard met minder regelgeving. Toch vind ik het ook veel waard om in je geboortedorp een potje bier te kunnen drinken.’
Als Jan zijn zoon een tip mag geven: ‘Stop met je te ergeren aan regelgeving. Het is verloren energie.’