Waterplan Oost-Nederland van start

Berrie Klein SworminkHet Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) is een initiatief van LTO Nederland, op uitnodiging van de rijksoverheid. Water is essentieel voor een economisch sterke en duurzame landbouw. Daar zet LTO op in bij de uitwerking van het DAW.
Het plan zal tevens een bijdrage leveren aan het realiseren van de wateropgaven in agrarische gebieden. Wateropgaven vergen maatregelen op het gebied van waterkwaliteit en waterkwantiteit. Onder meer de klimaatverandering en de Kaderrichtlijn water, die hoge eisen stelt aan de waterkwaliteit, maken het nodig om watersystemen aan te passen.
‘Waar het uiteindelijk allemaal om draait is schoon zoet water op het juiste moment op de juiste plek’, zegt Gerald Aveskamp, bestuurder van LTO Noord Overijssel.

Coördinator

De uitwerking van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer gebeurt per regio. In Overijssel en Zuidoost Drenthe vormen de stroomgebieden van de waterschappen Groot Salland, Reest en Wieden, en Vechtstromen samen één plangebied.
‘Watersystemen zijn te belangrijk voor de landbouw om ze alleen aan waterschappen en provincies over te laten’, zegt Henk Brummelman, coördinator DAW voor Oost-Nederland.
‘Vroegtijdig aanschuiven en meepraten bij het maken van nieuwe waterplannen kan leiden tot meer ontwikkelruimte voor de landbouw’, zegt Brummelman. ‘Dat werkt beter dan aan de zijlijn staan en roepen dat het plan niet deugt. Het DAW biedt interessante mogelijkheden om als landbouw samen met de waterschappen plannen te maken.’
Een extra reden om in DAW-verband met plannen aan de slag te gaan is dat Brussel de komende jaren meer geld beschikbaar stelt voor agrarisch waterbeheer. Landelijk gaat het om zo’n 20 miljoen euro per jaar. Naar schatting kan daarvan jaarlijks ongeveer 2 miljoen euro in Oost-Nederland terechtkomen.

Zes projecten

Het is de bedoeling dat DAW Oost-Nederland voor het eind van dit jaar zes projecten uitwerkt om de komende jaren mee aan de gang te gaan. Welke projecten dat worden hangt onder meer af van de inbreng van de achterban van LTO Noord (zie kader).
Projecten die al lopen in andere delen van Nederland zijn onder meer ‘Duurzaam bodembeheer, waterkwantiteit en waterkwaliteit’, ‘Boeren voor schoon water’, ‘Goed boerenerf’, en ‘Vruchtbare kringloop’.
‘Overheden en waterschappen hebben er belang bij dat de landbouw in beweging komt bij het realiseren van wateropgaven’, zegt Gerald Aveskamp. ‘Denk bijvoorbeeld aan maatregelen om erfafspoeling te voorkomen. Voor de landbouw is het belangrijk om het landbouwgeluid beter naar voren te krijgen bij het maken van plannen.’

Voorbeelden

De LTO Noord-bestuurder kent diverse voorbeelden van waterplannen waarbij onvoldoende rekening is gehouden met de agrarische sector.
‘Neem bijvoorbeeld het programma Ruimte voor de Vecht. Het is jammer dat de plannenmakers zich beperkt hebben tot de landbouwgrond die ze nodig hadden om het Vechtdal aan te passen. Als ze zich gericht hadden op een groter gebied, was er meer synergie mogelijk geweest. Met landinrichtingsmaatregelen en kavelruil had je dan de structuur van de landbouw kunnen verbeteren.’
Voor coördinator Brummelman staat als een paal boven water dat het DAW ervoor gaat zorgen dat agrarische belangen meer ruimte krijgen in toekomstige waterplannen.
‘Tot nu toe ontbrak het in plannen vaak aan een harde doelstelling voor de landbouw’, zegt hij. ‘Er stond in een plan bijvoorbeeld in dat er 4 procent waterberging en 2 procent nieuwe natuur in een gebied moest komen. Maar over landbouw werd alleen gezegd dat gestreefd zou worden naar structuurverbetering. Zo’n vage doelstelling accepteren we niet langer.’
DAW Oost-Nederland laat zich graag inspireren door voorbeelden waar de agrarische sector baat bij heeft gehad.
‘Het project ‘Landbouw op peil’ heeft ons bijvoorbeeld geleerd dat peilgestuurde drainage zowel voor boeren als waterschappen interessant kan zijn’, zegt bestuurder Aveskamp.