Ruime Kamermeerderheid voor vaccinatie tegen vogelgriep

De Tweede Kamer debatteerde donderdag over vogelgriep en de aanpak die tot nu toe wordt gevolgd. Wiersma zegt dat er dit najaar tot nu toe 29 uitbraken zijn vastgesteld, zowel bij professionele bedrijven als hobbydierhouders. Ook bij de wilde vogelpopulatie is een toename van vogelgriep geconstateerd.

Vrijwel alle partijen zijn voorstander van een vaccinatieprogramma voor gehouden pluimvee. Wiersma wijst op een pilotproject met vaccinatie. Ook is er een veldproef gehouden. De resultaten hiervan worden op dit moment verwerkt en de minister wil ze in het eerste kwartaal van het komende jaar delen met de Tweede Kamer.

Om daadwerkelijk over te gaan op grootschalige vaccinatie bij professionele bedrijven is meer voorbereidingstijd nodig, denkt Wiersma. Ze verwacht dat er zeker een jaar nodig is om een vaccinatieprogramma uit te rollen. Starten in 2027 vindt een aantal partijen eigenlijk te laat.

Geen belemmerende EU-regels

Een programma uitwerken binnen Europa ligt volgens de minister niet voor de hand, omdat vogelgriep voor sommige lidstaten geen problemen oplevert. Er zijn geen Europese regels die vaccinatie belemmeren, zegt Wiersma.

De landbouwminister bevestigt dat de maatregelen die de sector heeft genomen goed werken; besmetting van bedrijf tot bedrijf komt vrijwel niet voor. Daarnaast zijn pluimveehouders in waterrijke gebieden dit seizoen niet kwetsbaarder gebleken dan andere bedrijven. Besmettingen vinden voornamelijk plaats via de lucht.

Gevolgen voor de handel

Kamerleden Jan Arie Koorevaar (CDA) en Renate den Hollander (VVD) maken zich zorgen over de gevolgen van vaccinatie voor de handel. Wiersma constateert dat een aantal landen buiten Europa geen gevaccineerd pluimvee of eieren van deze dieren in de keten wil hebben, ondanks dat andere vaccinaties in de sector wel worden geaccepteerd.

Wiersma houdt in januari een bijeenkomst waarvoor vertegenwoordigers van de importerende landen, waaronder de Verenigde Staten, zijn uitgenodigd. Nederland wil deze landen informeren over vaccinaties om handelsbelemmeringen weg te nemen.

Onder meer Anne-Marijke Podt (D66) en Laura Bromet (GroenLinks-PvdA) vinden dat moet worden ingegrepen in de structuur van de veehouderij. 'Om de kans op mutaties en verspreiding te verkleinen, is het cruciaal dat de pluimveehouderij extensiveert', stelt Podt.

Dat betekent dat minder pluimveebedrijven in een gebied mogen zijn gevestigd. Deze bedrijven moeten ook een grotere afstand aanhouden tot varkenshouderijen, om de kans te verkleinen dat een gemuteerd virus overslaat van vogels op varkens. Tot slot moet ook het aantal pluimveebedrijven in waterrijke gebieden worden beperkt. 'Dit kan per gebied worden bekeken', zegt Podt.

Momenteel loopt een onderzoek naar de sociaal-economische gevolgen van zo'n structuurverandering. 'Om pluimveehouderijen in waterrijke gebieden te verbieden, heb je goede argumenten nodig', zegt Wiersma, die opdracht heeft gegeven voor het onderzoek. 'Die argumenten kunnen uit zo'n analyse komen.' Ze verwacht de resultaten binnenkort bekend te maken.