Kamer boos op minister om terugdraaien huisvestingsregeling

De SZW-minister zette vorige maand een streep door de voorgenomen afbouw van de regeling waarbij werkgevers aan arbeidsmigranten maximaal 25 procent van het minimumloon in rekening mogen brengen voor huisvestingskosten. De geplande afbouw van deze regeling vanaf 1 januari 2026 gaat daarmee niet door. De voorganger van Paul, NSC-minister Eddy van Hijum, had juist eerder dit jaar besloten tot afschaffing van de regeling. Voor dat besluit was destijds een meerderheid in de Tweede Kamer.

GroenLinks-PvdA, PVV, Forum voor Democratie, SP, CDA, D66 en JA21 hebben allemaal hun bedenkingen bij het besluit van Paul. Want waarom draait ze de afschaffing van de regeling terug? Ging ze tegen het advies van haar ambtenaren in? Waarom heeft ze de Kamer niet meegenomen in dat besluit? En waarom heeft het vijf weken geduurd voor ze het met de Kamer deelde? Zelfs VVD-partijgenoot Claire Martens-America was kritisch op het proces, maar was – als enige – niet kritisch over het besluit.

Grip en zicht

Paul benadrukt nogmaals dat ze vindt dat arbeidsmigranten slechter af zijn als de regeling wordt afgeschaft. 'Bij afschaffing verliezen we grip en zicht op de kwaliteit en het prijskaartje van huisvesting. We lopen het risico dat werkgevers minder huisvesting gaan aanbieden.' Ze heeft haar besluit mede genomen op basis van het advies van haar ambtenaren die met allerlei organisaties hebben gesproken. 'Mijn ambtenaren hebben toenmalig minister Van Hijum geadviseerd de afslag te nemen die ik nu heb gemaakt.'

Ze stelt dat de periode van vijf weken tussen het besluit en de publicatie ervan nodig was, omdat zij aanvullende vragen had gesteld aan haar ambtenaren en wilde overleggen met collega-minister Mona Keijzer (BBB) van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. 'Daarna heb ik mijn beslissing met de Kamer gedeeld.' Dat haar besluit een dag na de Tweede Kamerverkiezingen naar buiten is gebracht, vindt de minister achteraf 'onhandig', maar ze denkt niet dat het besluit van invloed zou zijn geweest op de verkiezingen.

Alternatieve woonruimte

Volgens Paul is er geen alternatieve woonruimte voor de internationale werknemers. 'Het klinkt sypathiek om te zeggen dat we arbeidsmigranten de vrijheid geven een woning te regelen, maar we weten dat de realiteit is dat die woningen er niet zijn.' De minister voegde toe de regeling wel af te schaffen als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Het gaat dan om regelingen die de positie van arbeidsmigranten beter beschermen, bijvoorbeeld huurbescherming.

Jimmy Dijk van de SP verweet de minister dat ze haar oren liet hangen naar de lobby van de uitzendbureaus, maar dat ontkent Paul ten stelligste. Ook vndt ze dat ze als minister het besluit van haar voorganger mag terugdraaien. 'Ik ben niet aangenomen om allerlei besluiten terug te draaien, maar ik ben ook niet van plan om elke keer zonder te kijken bij het kruisje te tekenen.'

Uitzendbranche is blij met beslissing

De brancheorganisaties voor de uitzendbranche BBU en ABU zijn blij dat Paul de afbouw van de regeling heeft teruggedraaid. De grootste vakbonden verschillen van mening. CNV steunt het besluit, maar FNV is er allerminst gelukkig mee. Die organisatie noemt de koppeling van huis en werk een enorme winstmachine voor uitzendbureaus.

Vrijwel alle deelnemende partijen nemen geen genoegen met de verklaring van Paul. Ze hebben moties ingediend waarin zij haar vragen het besluit terug te draaien en de afbouw van de regelinig uit te voeren. Dijk gaat nog een stap verder. Hij wil de minister wegsturen. Volgende week wordt er gestemd over deze moties. Dan wordt ook duidelijk hoe de partijen die niet aan het debat deelnamen over deze kwestie denken.