Wiersma kan Kamer nog niet overtuigen van aanpak PAS-melders

De Tweede Kamer had vorige week, bij het eerste deel van het debat, weinig vertrouwen in de wetsvoorstel. Bij het vervolgdebat op woensdag kon Wiersma de twijfel van de Kamer niet wegnemen. Met uitzondering van coalitiepartners VVD en BBB blijven alle partijen sceptisch.

De kern van de kritiek is tweeledig. Ten eerste stoort het de meeste partijen dat in het wetsvoorstel niet langer wordt gesproken over legalisatie van PAS-melders, maar over het zoek van een oplossing voor deze ondernemers. Die oplossing is bijvoorbeeld extensivering, omschakeling, verplaatsing, stoppen of innovatie.

Legalisatie is doel

Wiersma zegt dat legalisatie nog steeds het doel is, maar ze wil met haar wet ruimte bieden aan andere oplossingen. 'De route die we de afgelopen jaren hebben gelopen bleek niet de route te zijn die alle PAS-melders aan een legale situatie kan helpen.' Ze verwijst daarmee naar de acht gelegaliseerde PAS-melders op een totaal van ongeveer 3.000.

De minister denkt dat het met de huidige wet- en regelgeving niet mogelijk is om alle PAS-melders op korte termijn een vergunning te geven met elders vrijgekomen stikstofruimte. 'Daarom kunnen we niet één route bewandelen', zegt ze. Wiersma wil PAS-melders meer opties geven met een maatwerkaanpak.

Die andere opties stuiten op kritiek. 'Extensiveren?' Dat kunnen boeren nu ook al, maar dat is hartstikke duur en daarom gebeurt het niet', zegt Anne-Marijke Podt (D66). Ook Pieter Grinwis ziet er geen been in. 'Dit wetsvoorstel is niet om over naar huis te schrijven. Het geeft geen garantie dat PAS-melders worden geholpen.'

Sandra Beckerman SP stelt dat technische aanpassingen en innovaties waarschijnlijk te duur zijn voor een gemiddelde PAS-melders. Ze verwijst naar berekeningen van Wageningen University & Research waaruit dat blijkt. Wiersma antwoordt dat er wel degelijk publiek geld beschikbaar is voor dit soort oplossingen.

Geborgde maatregelen

Ten tweede punt is dat de vrijwel de hele kamer Kamer vindt dat geborgde stikstofreductiemaatregelen nodig zijn die de maatwerkaanpak voor PAS-melders ondersteunen. Wiersma ziet dat als twee losse sporen. Het wetsvoorstel over de PAS-melders moet ervoor zorgen dat dat rijk en provincies binnen een verlengde termijn – tot 1 maart 2028 – een oplossing vinden voor PAS-melders. Deze wet moet zorgen dat handhavingsverzoeken kunnen worden afgewezen.

Parallel aan dit spoor werkt het kabinet aan stikstofmaatregelen, zoals een hogere rekenkundige ondergrens. Het voorstel hiervoor wordt binnenkort juridisch getoetst. Al erkent Wiersma bevestigt dat op Prinsjesdag een pakket maatregelen wordt gepresenteerd die helpen aan een geborgde emissiereductie. Dat pakket is samengesteld door de ministeriële commissie Economie en Natuurherstel. Op de inhoud van dat pakket doet ze geen mededeling.

Reductie als voorwaarde

Een aantal partijen zoals NSC, D66, CDA en ChristenUnie noemen dat maatregelenpakket een voorwaarde om voor de maatwerkaanpak te stemmen. Ze vrezen dat de maatwerkaanpak zonder pakket geborgde reductiemaatregelen geen stand houdt bij de rechter. 'Het staat of valt met geborgde maatregelen', zegt Harm Holman (NSC). Hij voegt eraan toe weinig vertrouwen te hebben dat er op de derde dinsdag van september een goed pakket ligt.

De stemming over het wetsvoorstel vindt plaats in de week na Prinsjesdag. Dat betekent dat de Kamerleden het maatregelenpakket van de ministeriële commissie kunnen meewegen in hun besluit. Een aantal Kamerleden wil dan graag verder praten met de minister over de maatwerkaanpak.