Zitting over openbaren gegevens boeren vindt donderdag plaats

In de bestuursrechtelijke bodemprocedure bij de Raad van State vragen NRC, Follow the Money en Omroep Gelderland om persoons-, adres- en diertelgegevens van veehouderijen in Nederland openbaar te maken. Het gaat om de gegevens van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland uit 2010, 2015, 2020, 2021 en 2022.

Tijdens de rechtbankprocedure eerder dit jaar is demissionair minister Femke Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur teruggekomen op de uitspraak waarin zij de bezwaren van veehouders ongegrond verklaard. Wiersma's voorganger heeft de veehouders tijdens de bezwaarprocedure niet de gelegenheid gegeven om tijdens een hoorzitting hun bezwaren toe te lichten.

De demissionair minister wil de veehouders nu opnieuw in de gelegenheid stellen om een zienswijze te geven op de mogelijke openbaarmaking van hun gegevens. De rechtbank Overijssel heeft dit intrekkingsbesluit in juli vernietigd, waarna Wiersma in hoger beroep ging. Ook heeft ze een voorlopige voorziening aangevraagd, om zo te voorkomen dat ze tijdens de procedure de gegevens al openbaar moet maken.

Omdat de journalisten er volgens de Raad van State belang bij hebben dat er snel duidelijkheid komt of de door hen gevraagde informatie openbaar moet worden gemaakt, is de zaak als spoedeisend aangemerkt. Er wordt daarmee afgeweken van de normale termijn.

'Veel te weinig tijd'

LTO Nederland kreeg vorige week per brief te horen dat ze tot afgelopen maandag de tijd had om de gronden van het hoger beroep in te dienen. 'Dat is veel te kort', reageert LTO Nederland-voorzitter Ger Koopmans. 'Ik ben hoogst verbaasd dat de Raad van State de zaak plotseling aanmerkt als spoedeisend.'

Er moet volgens Koopmans – in navolging op een aangenomen motie in de Kamer – nog een advies van de Autoriteit Persoonsgegevens komen over de wijze waarop de minister om moet gaan met Woo-verzoeken over persoonsgegevens. 'Ook zouden we nog dit jaar over dit onderwerp een symposium organiseren met de Autoriteit Persoonsgegevens', voegt de voorzitter toe.

Zowel minister Wiersma als de belangenvereniging stelt dat de zienswijze- en bezwaarprocedure opnieuw doorlopen moet worden. Koopmans: 'Maar de rechter lijkt met de haast die ze maakt, uit te sluiten dat dit kan of dat er reden is om vragen te stellen aan het Hof van Justitie van de Europese Unie over het begrip 'emissiegegevens'.'.

'Normaal moet de Raad van State vragen stellen aan het hof als er onduidelijkheid bestaat over de interpretatie van begrippen uit Europese regelgeving. Volgens ons is dat het geval, omdat uit richtsnoeren van de commissie en uit uitspraken van rechters in andere lidstaten volgt dat de gegevens waar de journalisten om gevraagd hebben, niet vallen onder emissiegegevens.'

Uitstel aangevraagd

Farmers Defence Force is ook betrokken bij de procedure. Ook deze organisatie is verbaasd dat aanvullende hogerberoepsgronden al zijn geweigerd. 'Namens Farmers Defence Force en een aantal ondernemers heb ik tevergeefs twee uitstelverzoeken voor de zitting gedaan', zegt jurist Max Hazekamp. 'Op één verzoek kwam vanuit de raad geen motivatie. Dit zegt naar mijn mening dat ze alleen waarde hecht aan de belangen van de Woo-verzoekers.'

Hazekamp kan er donderdag zelf niet bij zijn vanwege een andere zitting. 'Het is van groot belang dat er iemand zit die een goede kennis heeft van het dossier. Een collega neemt mijn plaats in, maar die is inhoudelijk natuurlijk niet zo goed op de hoogte als dat ik ben.'

De jurist van Farmers Defence Force denkt dat de zitting niet voordelig uit zal pakken voor de veehouders. 'Ik verwacht er eerlijk gezegd niet veel van, gezien nu al sprake is van een oneerlijk proces. Dit is onrechtstatelijk, en zoiets zeg ik echt niet lichtzinnig.'