Groeiende discussie over dierenwelzijn zet onthoornen van geiten onder druk

Het weghalen van hoorns gebeurt vooral om de veiligheid te waarborgen: geiten kunnen elkaar of de veehouder verwonden. Toch groeit de roep om een verbod, onder meer vanuit de Dierenbescherming en ZuivelNL, die in hun routekaart voorstellen om het onthoornen in 2040 te verbieden.

De discussie over onthoornen raakt aan een bredere uitdaging in de veehouderij. Op het Nationaal Geiten Event zaten geitenhouder en voorzitter Jos Tolboom van LTO-vakgroep Geitenhouderij, Heleen Prinsen, themaspecialist Gezonde Dieren bij LTO, en universitair docent Richard Crooijmans van Wageningen University & Research samen om tafel om dit onderwerp te bespreken.

Tolboom sprak over gehoornde dieren houden. Hij vertelde dat hij na een paar jaar stoppen met onthoornen veel schaafwonden aantrof bij zijn dieren en soms manke dieren. Zijn voorkeur ging daarom toch weer uit naar het onthoornen van de geiten voor het welzijn van het dieren. Volgens Prinsen is onderzoek nodig naar de gevolgen van een verbod op onthoornen: niet alleen naar de kosten, maar ook naar de vraag of het daadwerkelijk een verbetering van het dierenwelzijn oplevert.

Genetische uitdaging

Een veelgenoemde oplossing is het fokken van hoornloze geiten, maar genetisch ligt dit ingewikkeld. Hoornloosheid bij geiten blijkt namelijk gekoppeld te zijn aan het interseksesyndroom. Wanneer een geit dit heeft, zal hij een verhoogde testosteronaanmaak hebben. Dat kan leiden tot vruchtbaarheidsproblemen. Dat maakt de inzet van volledig hoornloze kuddes dus moeilijk.

Toch zijn er mogelijkheden, stelt Crooijmans. Hiervoor wordt bijvoorbeeld naar geiten in het buitenland gekeken. Zoals de La Mancha-geit uit Italië. Deze draagt wel het gen dat samenhangt met het interseksesyndroom, maar vertoont daar in de praktijk nauwelijks problemen door. Dit roept vragen op, zegt de universitair docent. 'Zijn er consequenties verbonden aan hoornloos fokken en wat zijn de effecten op de gezondheid van het dier als je hiermee doorgaat?' Een definitieve oplossing is voorlopig nog niet in zicht, maar onderzoek naar mogelijke alternatieven neemt toe.