'Ik ga het leven missen dat de varkens met zich meebrachten'

'Moeilijk', zo omschrijft Herman Bosman het vertrek van de laatste zeugen, twee dagen voor ons gesprek. En een hard gelag zijn ook de afdelingen die leeg blijven nadat er varkens zijn geleverd. Deze fase noemt de varkenshouder een vorm van rouwverwerking. 'Dat is een zwaar woord', beaamt Bosman, 'maar het dekt wel precies de lading van het proces waar wij nu in zitten.'

Tijdens een studiegroepbijeenkomst in 2023 kwamen de stoppersregelingen Lbv en Lbv-plus op tafel. Bosman besloot het bedrijf aan te melden. Maar wel met een slag om de arm. 'Het was immers nog maar de vraag of mijn aanvraag zou worden gehonoreerd. En zo ja, dan kon ik altijd nog 'nee' zeggen', legt de ondernemer uit.

In mei 2024 kreeg Bosman de beschikking in huis en was hij overtuigd om niet mee te doen. 'Mijn werk was mijn passie en het bedrijf draaide lekker.' Toch bleef de vraag om wel of niet deel te nemen aan de beëindigingsregeling door zijn hoofd malen.

'Ik piekerde me suf. Alles liep op dat moment als een trein, maar je weet natuurlijk niet of dat de komende vijf jaar zo blijft. En de sector staat voor allerlei uitdagingen en investeringen', blikt Bosman terug op zijn innerlijke strijd. Het feit dat de varkenshouder in 2022 werd geconfronteerd met kanker en hij geen opvolger heeft, hielpen niet mee niet in het denkproces.

Externe ondersteuning

Rick ter Haar, branchespecialist Intensieve Veehouderij bij Countus, was bij de Lbv-aanvraag van Bosman betrokken en zag de worsteling bij de varkenshouder. Stoppen met het bedrijf heeft immers niet alleen impact op de ondernemer, maar ook op de medewerkers. Ter Haar attendeert Bosman daarom op Spoar, een bedrijf dat ondernemers ondersteunt bij verandermanagement.

Het eerste contact met Gijs Visser van Spoar voelde goed, geeft Bosman aan. 'Hij zat uiteindelijk ook aan tafel toen we in juli 2024 de knoop doorhakten om te stoppen. De twaalf vermeerderaars die onze opfokzeugen afnamen, heb ik persoonlijk geïnformeerd.'

Tijdens de gesprekken spiegelt Visser met Herman en Henny Bosman, met dochter Thirza en met de vaste medewerkers Samira en Jurgen. Thirza Bosman studeert op dat moment aan Aeres Hogeschool in Dronten, maar heeft niet de ambitie het bedrijf over te nemen. Datzelfde geldt voor de medewerkers. Tegelijkertijd willen Herman en Henny Bosman graag in het ouderlijk huis blijven wonen.

Een-op-eengesprek

'Gijs voerde een-op-eengesprekken met ons allemaal. Daarna hebben we gezamenlijk aan tafel gezeten. Dat was een emotioneel moment. Maar het deed ons ook beseffen dat we een rouwproces in gaan waar we samen doorheen moeten', vertelt Bosman.

In september, wanneer de ontmanteling is begonnen, zitten de familie Bosman en hun medewerkers nog een keer met Visser om tafel. 'Stoppen is een rationele beslissing, maar wel een waar het gevoel in mee moet gaan. De gesprekken hebben ons geholpen om de knop om te zetten, om de varkenshouderij los te laten en om te focussen op een nieuwe toekomst', geeft Bosman aan. Dat geldt ook voor de medewerkers, die inmiddels bij andere varkenshouders werken.

'Ik vind het wel echt jammer dat ik alle stallen moet slopen', vervolgt de varkenshouder, die spreekt in termen van 'een stomme regeling' en 'kapitaalvernietiging'. De nieuwste bedrijven worden volgens hem nu gesloopt. Bij de familie Bosman gaat het in totaal om 8.100 vierkante meter stal. 'De jongste stal is van 2016. Die gaat naar België. De helft van de inrichting is al verkocht.'

Gemengd bedrijf

Het bedrijf was van oorsprong gemengd met melkvee. In de tijd dat Bosman in maatschap zat, was sprake van een gezonde competitie tussen vader en zoon. 'Werd er gebouwd bij de varkens, dan kwam er ook quotum bij. Mijn vader overleed helaas onverwachts in 2005. Toen molken we 65 roodbonten.'

Een jaar lang combineerde Bosman de rundvee- en varkenstak, maar in 2006 hakte hij de knoop door en kwam de focus te liggen op varkens. 'Vroeger fokten wij Groot Yorkshire-beren. Ik had de Groot Yorkshire Z-lijn. In mijn ogen is dat het mooiste varkensras: de kop met de spitse, attente oren in combinatie met het karakter, sterk beenwerk, mooie bevleesdheid en hoge vruchtbaarheid.'

Bosman heeft een rijk sociaal leven en is vol vertrouwen dat de tijd die vrijkomt ook weer goed gevuld gaat worden. Hij gaat een loopbaantraject volgen, maar heeft de komende maanden eerst de handen vol aan de leegloop en sloop van het bedrijf. Op de vrijkomende ruimte komt een schuur met woonhuis. 'Maar ik ga het leven dat de varkens met zich meebrachten zeker missen.'