Vlak voor invoering twijfels over Omgevingswet

Nieuws Politiek ANP 28 dec 2023 om 06:56uur

Wie vanaf 1 januari ergens een vergunning voor nodig heeft, krijgt met de Omgevingswet te maken. Provincies, gemeenten, waterschappen, omgevingsdiensten kijken met een onzeker gevoel uit naar de dag dat de nieuwe wet ingaat.

Vlak+voor+invoering+twijfels+over+Omgevingswet

Enigszins gekscherend vergelijken de instanties de nieuwe Omgevingswet met de millenniumbug, de vrees die in de aanloop naar de laatste eeuwwisseling (van 1999 naar 2000) bestond over crashende computersystemen.

'Het is een operatie die veel impact heeft', zegt Jan Roest, programmamanager Omgevingswet bij provincie Zuid-Holland. 'We hebben het stap voor stap gedaan en moeten ook de komende jaren nog gewoon doorontwikkelen.'

In de Omgevingswet zijn 26 wetten en tientallen regelingen voor ruimtelijke ordening gebundeld. Dat zou het makkelijker moeten maken om een vergunning ergens voor aan te vragen. Al in 2016 werd de wet aangenomen.

De invoering werd meerdere keren uitgesteld, onder meer om de complexiteit ervan, de coronacrisis en ICT-problemen. Begin 2023 stemde de Eerste Kamer in met invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2024.

Twijfels en zorgen blijven

De twijfels en zorgen zijn evenwel nog niet weg. Recentelijk riepen diverse overheden op de invoering opnieuw uit te stellen, maar demissionair minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening houdt vast aan de afgesproken datum. Dat de Omgevingswet met kinderziektes te maken krijgt, staat volgens alle betrokken partijen wel vast. Ze zijn er ook van overtuigd dat het systeem de komende jaren verder ontwikkeld moet worden.

Provincie Overijssel heeft uit voorzorg een EHBO-team opgezet: Eerste Hulp Bij Omgevingswetproblemen. Zorgen zijn er vooral over het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Dat is complex en zou niet gebruiksvriendelijk genoeg en onvoldoende getest zijn. Terwijl dit stelsel het hart van de nieuwe de vergunningverlening is.

Omgevingsloket voor alle vergunningen

Wie vanaf 1 januari ergens een vergunning voor nodig heeft, moet via een vragenboom van alles invullen in het nieuwe Omgevingsloket. Alle benodigde gegevens voor vergunningverlening komen vervolgens uit het DSO. Daarin zijn alle landelijke en lokale regelingen op het gebied van ruimtelijke ordening gebundeld.

Met het DSO moet inzichtelijk worden welke regels er in een bepaald gebied gelden. Het koppelen en op elkaar afstemmen van alle verschillende regels en systemen van diverse overheden blijkt in de aanloop naar 1 januari een lastige opgave.

Volgens De Jonge is het grote voordeel van de Omgevingswet dat alle vraagstukken voortaan niet meer per onderdeel worden bekeken, maar in samenhang. 'Deze gebiedsgerichte, integrale aanpak is broodnodig voor de grote opgaven waar we voor staan op het terrein van woningbouw, verduurzaming van de energie, infrastructuur, landbouw en natuur', motiveert de minister.