Problemen op graanmarkt: India blokkeert rijstexport, Rusland vernietigt voedsel

Het exportverbod geldt voor alle rijstsoorten behalve basmatirijst, gebroken rijst en sommige soorten voorgekookte rijst. De maatregel raakt volgens persbureau Reuters ongeveer de helft van alle uitvoer vanuit het Aziatische land, dat goed is voor ruim 40 procent van de wereldwijde rijstexport. De regering van minister-president Narendra Modi hoopt Indiase consumenten te ontzien. Zij zagen de prijzen van rijst volgens de regering met ruim 11 procent stijgen in een jaar tijd.

Andere landen dreigen de dupe te worden, waarschuwt analysebureau Gro Intelligence. Het exportverbod kan 'de voedselonzekerheid vergroten in landen die afhankelijk zijn van de import van rijst', schrijft het bureau. Het gaat dan om landen in Afrika en bijvoorbeeld Turkije en Syrië.

Rabobank-analist Oscar Tjakra vreest dat andere grote rijstexporteurs maar weinig overschot hebben om het gat te vullen dat India achterlaat. 'Doorgaans zijn Thailand, Vietnam en in zekere zin Pakistan en de Verenigde Staten grote exporteurs', legt hij uit. 'Maar zij zullen niet genoeg voorraden hebben als vervanging.'

De afgelopen weken steeg de prijs voor veel rijstsoorten al tot het hoogste niveau in jaren. Daarbij spelen zorgen over de oogst in Vietnam een rol, waar het weersverschijnsel El Niño voor problemen kan zorgen. In India beschadigde hevige regen jonge gewassen. Het is niet de eerste keer dat India met exportverboden probeert de binnenlandse prijsstijgingen in te dammen. Vorig jaar beperkte de regering de export van tarwe en rietsuiker.

Russen vallen landbouwbedrijven aan

Ondertussen is er in Oekraïne nog geen oplossing voor de begin deze week afgelopen graandeal. De situatie wordt er niet beter op, nu Rusland al enkele nachten op rij raketaanvallen heeft uitgevoerd op graanterminals in de regio Odessa. Volgens de regionale gouverneur vielen hierbij twee gewonden.

'De vijand heeft 100 ton aan erwten en 20 ton aan gerst vernietigd', zegt gouverneur Oleh Kiper. Hij meldt dat Rusland na drie opeenvolgende nachten van raket- en droneaanvallen op de haveninfrastructuur nu landbouwbedrijven in de regio als doelwit heeft.

De deal die de veilige export van Oekraïens graan over de Zwarte Zee mogelijk maakte, verliep begin deze week na het uitblijven van Russische steun voor een nieuwe verlenging. Sindsdien beschuldigt Oekraïne Rusland van aanvallen op infrastructuur die essentieel is voor de uitvoer van graan.

Tarwe en mais

De prijzen voor tarwe en mais schoten eerder deze week omhoog na een dreigement van het Russische ministerie van Defensie over de scheepvaart naar Oekraïne. Rusland beschouwt alle schepen die via de Zwarte Zee op weg zijn naar Oekraïense havens als potentiële vervoerders van militair materieel, waardoor hun veiligheid in het geding komt. Dat verkleint ook de kans dat Oekraïne agrarische producten kan blijven exporteren na het verlopen van de graandeal met Rusland.

Termijncontracten voor de levering van tarwe stegen woensdagmiddag ruim 10 procent op de toonaangevende beurs in Chicago. Mais, een ander belangrijk exportproduct voor Oekraïne, werd op de grondstoffenmarkten zo'n 9 procent duurder.