'Gezonde koeien zijn voor ons het belangrijkste uitgangspunt'
Nadat zij in 2018 een melkveebedrijf in het Groningse Lutjegast overnamen, gingen Marissa en Djimmer Dijkstra al snel aan de slag om zoveel mogelijk in harmonie met de natuur te boeren. Daarbij staan bodemverbetering, natuurherstel en een goed verdienmodel centraal. ReGeNL ondersteunt hen hierbij.
'Mijn vrouw en ik hebben een melkveebedrijf met 115 melkkoeien met bijbehorend jongvee en 60 hectare grond in gebruik', vertelt Djimmer Dijkstra uit het Groningse Lutjegast. 'Toen wij hier in 2018 begonnen, zijn we gelijk gestart om meer in de biologische richting te gaan boeren. Alleen waren we nog op zoek naar het economische verdienmodel. In de loop der jaren hebben we stapje voor stapje kleine veranderingen doorgevoerd.'
Zijn vrouw Marissa Dijkstra vult aan: 'Gezonde koeien zijn voor ons altijd het belangrijkste uitgangspunt bij alles wat wij doen op ons bedrijf. We proberen eigenlijk onze input zo laag mogelijk te houden en zo min mogelijk de natuurlijke processen te verstoren. Daarom zijn we destijds al begonnen met gezond voeren en hebben we het antibioticagebruik vrijwel helemaal kunnen vervangen door homeopathie. Daarnaast bouwen we ons kunstmestgebruik steeds verder af en maken we ons gras op natuurlijke wijze steeds gezonder.'
'In dat kader was de bodemcursus van René Jochems, die wij hebben gevolgd, een eyeopener voor ons', vervolgt de melkveehouder. 'Hij streeft net als wij naar een landbouw- en tuinbouwsector die in harmonie met de natuur werkt.'
Bij regeneratieve landbouw moet je zelf beter nadenken over de volgende stappen in je werkwijze
De twee ervoeren de traditionele manier van werken als een soort van symptoombestrijding. 'Wij proberen op ons bedrijf los van allerlei adviseurs naar oplossingen te zoeken en zoveel mogelijk in harmonie met de bodem en de natuur te boeren', vertelt Dijkstra.
'Als je kunstmest gebruikt, zie je binnen enkele weken vaak al effect. Maar met een regeneratieve denkwijze duurt het misschien wel twee jaar om met minder input dezelfde opbrengst te krijgen. Dat vraagt wat van je zelfvertrouwen en doorzettingsvermogen', geeft de ondernemer toe. 'Daarnaast moet je bij regeneratieve landbouw ook zelf beter nadenken over de volgende stappen in je werkwijze.'
Dezelfde gedachtegang
Via FrieslandCampina kwamen de melkveehouders in contact met ReGeNL. 'In onze omgeving zijn nog niet veel boeren die ook regeneratief werken. Tegelijkertijd wilden we ook een beetje meer zichtbaar worden. Daarom waren wij op zoek naar collega's die dezelfde gedachtegang hebben als wij en dezelfde route willen bewandelen. Verder kunnen zij ons hopelijk ondersteunen in de verkenning van de marktmogelijkheden op verschillende gebieden, zowel in de regelgeving als in de financiële kansen en mogelijkheden', vertelt Dijkstra.
'De eerste ervaringen met ReGeNL zijn goed. We hebben een positief gevoel overgehouden aan het kennismakingsgesprek en zijn benieuwd wat dit ons voor de toekomst allemaal gaat brengen', zegt de melkveehouder.
Tekst gaat door onder de video
Met de steun van ReGeNL willen de ondernemers de komende tijd doorgaan met stappen zetten in de richting van regeneratieve landbouw. 'Daarbij leren we ook veel van een biologische boer uit Friesland en Hubert Cremer van het Duitse Biomühle. Zij zijn voor ons belangrijke inspiratiebronnen. We hebben vooral geleerd dat je zelf goed moet observeren, nadenken en zaken uitzoeken', vertelt Dijkstra.
Voederhaag
'Wij proberen nu goede mest te produceren door zuiver voer aan onze koeien te voeren. Verder gebruiken we steeds minder kunstmest en zaaien we grasklaver in. Ook gaan we bijna 300 meter voederhaag aanleggen voor meer biodiversiteit', zegt de melkveehouder.
Daarnaast zijn de ondernemers dit jaar begonnen met Controlled Microbial Composting (CMC)-compost. 'Dit is gericht op het stimuleren van een actief bodemleven', legt Dijkstra uit. 'Deze compost is rijk aan humus en kan helpen bij het besparen op kunstmest en kalk door de aanwezige voedingsstoffen. Een ander idee is dat we eventueel nog meer bomen gaan planten en we staan open voor agroforestry-activiteiten.'
Djimmer Dijkstra: 'In de afgelopen jaren hebben we al veel kleine stappen gezet. De ene keer kostte dat ons geld en de andere keer leverde het iets op. Nu zijn we op het punt gekomen om grotere stappen te zetten en willen we de kwaliteit van de mest verbeteren door meer vaste mest te gaan produceren. Daarbij willen wij ook ons stalsysteem aanpassen. Bij zulke grotere stappen is het fijn om steun te krijgen vanuit ReGeNL.'
Veranderproces ReGeNL-programma bestaat uit meerdere stappen
Voor boeren die meedoen, bestaat het ReGeNL-programma uit verschillende onderdelen. Samen met een agrarisch begeleider wordt het veranderproces doorlopen. In het veranderproces komen verschillende onderdelen aan bod. Tijdens het eerste gesprek maak je kennis met je agrarisch begeleider, regeneratieve landbouw, je persoonlijke drijfveren en verken je de eerste mogelijkheden. Aan de hand daarvan kan een vervolggesprek ingepland worden om door te praten over de huidige situatie van je bedrijf, je ambities, je toekomstvisie en de verwachte uitdagingen. Of kun je bijvoorbeeld een bezoek brengen aan een koploperbedrijf om alvast wat meer te leren of te spreken met ervaringsdeskundigen. In een quickscan brengen we de huidige situatie in kaart, zoals de structuur van je bedrijf, je huidige bedrijfsmodel, de financiële situatie, de familie- en ondernemerscontext, ketenrelaties en agronomische maatregelen. We onderzoeken de kansen en mogelijkheden in details, evenals de uitdagingen en mogelijke oplossingen voor regeneratieve landbouw op je bedrijf. Daarnaast voeren we een nulmeting uit om het startpunt te bepalen en later inzicht te krijgen in de veranderingen en verbeteringen. Vervolgens brengen we samen je kennis en ondernemersvaardigheden in kaart. We stellen de precieze regeneratieve stappen op voor het eerste jaar. We monitoren de effecten van deze maatregelen door onder andere bodemmonitoring. De volgende stap is het uitvoeren van de geplande maatregelen en het volgen van trainingen, inspiratiebijeenkomsten en kennisevents om je kennis en vaardigheden te versterken. Overleg en samenwerking met ketenpartners binnen ReGeNL. Daarna wordt de impact van de regeneratieve maatregelen in de bedrijfsvoering van je bedrijf in kaart gebracht. Op basis van deze resultaten en evaluaties maak je strategische keuzes en volg je het veranderprogramma. Je kunt hierbij gebruikmaken van het ReGeNL-netwerk van regeneratieve boeren in je regio en in Nederland. Al doende ontstaan nieuwe inzichten en situaties die kunnen worden meegenomen in je ontwikkelplan. Meer informatie is te vinden op regenl.nl of via info@regenl.nl.Dit artikel is gecreëerd door onze kennispartner ReGeNL
ReGeNL
ReGeNL is een landelijk programma dat boeren ondersteunt bij de overgang naar regeneratieve landbouw, een aanpak die voedselproductie combineert met herstel...
Lees verder »









