HAS-locatiedirecteur: 'Kenniscentrum worden voor iedereen in de agrofoodsector'

De HAS-locatie in Den Bosch groeide volgens Pruijssers uit haar jas. 'En vanuit de provincie Limburg en regionale belangenverenigingen zoals de LLTB was er een grote behoefte aan agrarisch hoger onderwijs op eigen bodem. Veel jong talent vertrok uit Limburg om te gaan studeren.'

Trots op imago van boerenschool, maar we zoeken wel altijd kansen om sector vooruit te helpen

Marc Pruijssers, locatiedirecteur HAS Hogeschool Venlo

HAS is destijds met zo'n veertig studenten gestart, nu zijn het er 550. 'In het centrum van Venlo zitten we mooi centraal in het tuinbouwgebied, vlak bij collega-onderwijs- en kennisinstellingen en de Brightlands campus', stelt de HAS-locatiedirecteur.

Amper tien jaar later groeit HAS Venlo zelf uit haar jas?

'De nood begint inderdaad hoger te worden, al is het aantal studenten dit jaar vergelijkbaar met vorig jaar. Het gedroomde scenario is om meer ruimte te realiseren op de huidige locatie en de mogelijkheden verkennen we met gemeente, de eigenaar van het gebouw en omwonenden.

'Een andere mogelijkheid is dat we actiever worden op de Brightlands Campus Greenport Venlo. Op die locatie maken we al gebruik van de keukens en faciliteiten. We hebben gelukkig uitwijkmogelijkheden naar het Limburgs Museum en de vestiging van University Maastricht.

'Praktijkonderwijs is een contactsport, dus de mogelijkheden van online onderwijs zijn beperkt. Ik durf te zeggen dat de mate waarin wij in de praktijk staan uniek is in het hoger beroepsonderwijs. Dat basisidee willen we behouden en onderscheidt ons van andere onderwijsinstellingen.

'Vanaf dag 1 staat hier een bus klaar om de boer op te gaan met al onze studenten. Met negentig partnerbedrijven, van kleinschalig tot grootschalig, in de hele voedselketen hebben we goede afspraken over stages, rondleidingen, projecten en onderzoek op locatie.'

HAS kwam in 2018 in de financiële problemen. Hoe gaat het nu?

'We zijn toen echt geschrokken en inmiddels zijn we gelukkig financieel kerngezond. We hebben het nodige geïnvesteerd in onze bedrijfsvoering en hebben inkomsten en uitgaven goed in beeld. We hebben onze les geleerd en houden ons aan duidelijke budgetten.'

Hoe gaan jullie dat geld besteden, wat zijn de wensen voor de toekomst?

'We zijn nu een onderwijsinstelling voor met name jongeren tussen de 17 en 22 jaar. We willen vanuit het principe van een leven lang leren een kenniscentrum worden voor iedereen in de voedselproductie. We merken dat daar volop behoefte aan is in de praktijk en het geeft ons bestaansrecht als zelfstandige groene onderwijsinstelling. We gaan het opschalen met de academische kennis vertalen naar de praktijk, via onze lectoraten.'

Hoe gaan jullie dat doen?

'Richting kiezen. Daar moet dit jaar meer duidelijkheid over komen. Uiteraard is de regio belangrijk, maar we kunnen niet alles doen op onze huidige locatie. Scherpere keuzes zijn nodig. In Venlo kunnen we ons meer focussen op een thema als gezondheid, waar in Limburg al veel aandacht voor en expertise over is.

'Met Healthy Living hebben we een opleiding waarin studenten aan het einde van de voedselketen kijken naar de effecten op de gezondheid. Daarbij komt ook bijvoorbeeld de psychologie van het menselijk gedrag om de hoek kijken.
'We willen ons als opleider onderscheiden. We hebben de afgelopen jaren gezien dat een studie als Toegepaste Biologie veel kennis voor de tuinbouwsector genereert over de teelt en het bodemleven.'

Zijn er nieuwe opleidingen in de maak?

'We hebben nu de minor High Tech Agrosystems in samenwerking met Fontys Venlo. We willen op het vlak van agro en techniek verder uitbreiden en met technologieoplossingen een antwoord formuleren op de grote vraagstukken in de sector. Denk aan een plukrobot tegen het personeelstekort en het diergedrag beter observeren vanuit de behoefte aan een hoger welzijnsniveau.

'We hebben het imago van een boerenschool en zijn daar ook trots op, maar we zoeken wel de verbreding en samenwerking om de sector vooruit te helpen. En daar kunnen we best ver in gaan.'

Over maatschappelijke vraagstukken gesproken, hoe werkt de stikstofcrisis door in het onderwijs?

'Waar landelijke partijen recht tegenover elkaar staan, zitten bij ons studenten met verschillende meningen samen in de schoolbanken. We hebben jongeren die bewust vlees eten of bewust vegetariër zijn, jongeren die de reguliere landbouw omarmen of juist de biologische. Ik hoor veel begrip voor elkaars standpunten.

'We zijn als school een redelijk neutrale partij waar discussie mogelijk is en kennis en innovatie het uitgangspunt. We bieden ook voor een breed scala aan ontwikkelingen de ruimte in het lesprogramma. Van een nieuw concept als Kipster tot de innovatieve intensieve pluimveehouderij van Kuijpers.

'Ik merk dat de emotie bij studenten hoog zit, zeker als de overheid de mogelijkheden voor jonge boeren beperkt. De afgelopen jaren is boeren en tuinders allerlei regelgeving opgelegd en is hen de worst voorgehouden dat de markt daarvoor zou gaan betalen. Daar zijn ze heel kritisch over.

'We moeten erop letten dat we als Nederland niet zomaar al onze agrarische kennis en kunde overboord gooien. Ik zie bij studenten dat ze een antwoord willen formuleren op maatschappelijke vraagstukken en heel veel innovatiekracht en oplossingsgerichtheid in huis hebben. Daar mogen we zuinig op zijn.'