Minister Van der Wal: 'Onteigening is stok achter de deur'

Nieuws Politiek René Bouwmeester 01 apr 2022 om 17:30uur

Minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) heeft de hoofdlijnen voor de aanpak van het stikstofprobleem bekendgemaakt. Ze schetst een route naar een gebiedsgerichte aanpak. 'Maar als als de doelen niet in zicht zijn rond de gestelde deadline, dan is onteigening niet uitgesloten.'

Minister+Van+der+Wal%3A+%27Onteigening+is+stok+achter+de+deur%27

Wat behelst het plan?

'We gaan de natuur herstellen een de stikstofuitstoot terugbrengen. Dat zijn de twee knoppen om aan te draaien om uiteindelijk ook weer vergunningen te kunnen verlenen in Nederland. Dat gaan we doen op een gebiedsgerichte manier.
We gaan per gebied bekijken wat de staat van de natuur is en wat er nodig is. Op basis daarvan geven we doelen mee aan de provincies. Die gaan met alle instrumenten die er zijn aan de slag: vrijwillig stoppen, verplaatsen, innovatie, extensiveren. Per boer wordt gekeken wat het beste is voor de toekomst. De sturende prinicipes bij die keuze zijn bodem en water.'

• Lees ook: Versnelling stikstofaanpak, dwang niet langer uitgesloten

Wat bedoelt u met die sturende principes?

'Wat ik belangrijk vind, is dat we niet alleen kijken naar stikstof maar dat we ook kijken naar waterkwaliteit en duurzaamheidsdoelstellingen. Zodat we in een keer het hele pakket meenemen. Zo creëren we rust en een duurzaam perspectief voor de boer.'

U stelt beloningen voor stoppers in het vooruitzicht. Hoe werkt dat?

'We willen dat de regelingen aantrekkelijk zijn. De regelingen zijn zo opgesteld in het eerste jaar aantrekkelijker is dan in het tweede of derde jaar. Veel boeren wachten nu af en dat begrijp ik wel. Maar ik vind dat belangrijk om dat we het wiel in beweging krijgen. We hebben snelheid nodig omdat de natuur dat vraagt. We zakken wat dat betreft echt door het ijs. En we hebben snelheid nodig omdat we huizen willen bouwen wegen willen aanleggen en vergunningen willen uitgeven.'

Als het niet snel genoeg gaat, heeft u dan een stok achter de deur?

'Ja, die heb ik, met name voor de natuurgebieden met de hoogste stikstofdepositie. We werken per gebied met een deadline. Als de doelen niet in zicht zijn rond de deadline, dan is onteigening niet uitgesloten. Maar ik wil benadrukken dat ik maximaal ga inzetten op vrijwilligheid, daarom wil ik dat de regelingen zo aantrekkelijk mogelijk zijn.'

• Lees ook: LTO: deze stikstofaanpak is nog niet de uitweg uit het moeras

Waarom zet u niet meer in op innovatie?

'Innovatie is een onderdeel van deze aanpak. Het is een van de instrumenten die we inzetten. Ik wil alleen wel realistisch zijn. Innovatie gaat heel veel bijdragen aan stikstofreductie, maar is niet de oplossing voor het hele probleem en ook niet voor iedere boer. We gaan dit nog uitwerken de gebiedsgerichte aanpak omdat het ook per bedrijf verschillend is wat innovatie kan betekenen.'

Wat kunt u de PAS-melders bieden?

'Het programma voor de PAS-melders hebben we vorige maand vastgesteld. De eerste melders worden nu gelegaliseerd. Hoe snel dat gaat, hangt af van het gebied waarin ze zitten. Wat ik daarbij belangrijk vindt, is dat alle ondernemers mee doen in de gebiedsgerichte aanpak. Of je nu gelegaliseerd bent of niet.'