Metaaldetectoristen en boeren hebben elkaar nodig

Justin Nuruwe uit Assen en Richard Ober uit het Friese Gorredijk struinen tegen het vallen van de avond een perceel grasland af van veehouder Herman Jansen in het Drentse Orvelte. Gewapend met metaaldetectors hopen zij bijzondere voorwerpen te vinden.

'Is dat gepiep een oude munt of een stuk blik? Het werkt verslavend en tegelijk is het ook meditatief', zegt Ober even later als hij en Nuruwe aan de keukentafel van Jansen uitrusten met een kop koffie erbij. Volgens Ober zijn er veel overeenkomsten met sportvissen. 'Lekker buiten bezig zijn en ontspannen. Tegelijk hoop je natuurlijk altijd op die supervondst. Daarom is het zo moeilijk om ermee te stoppen.'

Blikken rijwielplaatje

Ober doet al 38 jaar aan metaaldetectie, Nuruwe is begin dit jaar begonnen met zijn hobby. De Drent stalt even later de collectie waardevolle voorwerpen uit die hij in een paar maanden uit de grond heeft gehaald: muntjes uit vorige eeuwen, twee loden bikkelstenen en een blikken rijwielplaatje; ooit bewijs dat je rijwielbelasting had betaald.

Sinds de corona-uitbraak begin 2020 weten steeds meer mensen de weg te vinden naar de metaaldetectie op het platteland. Daarmee komen ze in contact met de grondeigenaren, die toestemming moeten geven om hun percelen te mogen afzoeken. 'Zonder hun toestemming kunnen wij niets', verzekert Nuruwe.

Appgroep en Facebookgroep

Mede daarom heeft de Drent twee groepen opgericht om metaaldetectoristen te verenigen: een regionale appgroep in Drenthe en de Facebookgroep Akkers voor Metaaldetectie, met als motto: 'Wij steunen de boeren'. Ook boeren kunnen zich daar aanmelden.

Nuruwe wijst erop dat beide partijen elkaar nodig hebben. 'Zonder boeren kunnen wij onze hobby niet uitoefenen. In ruil daarvoor helpen wij hen bij het zoeken van rommel die op het land aanwezig is.'

Veel blik

De metaaldetectorist laat een kist met vondsten zien die voor hem eigenlijk niet de moeite waard zijn om te bewaren: ijzeren staven, hoefijzers, stukken prikkeldraad, scherven en ander schroot. En veel blik, dat vooral langs wegen en fietspaden belandt.

Jansen herkent in een roestige staaf de tand van een hooischudder. 'Mooi dat jullie die hebben gevonden, want als die in mijn maaimachine zou komen, dan geeft dat veel schade', zegt de veehouder.

Eenmaal gevuld gaat Nuruwe met de inhoud van de kist naar een oudijzerhandelaar. 'Allles wat we vinden, nemen we mee. We weten vaak eerst niet wat het is. We laten niets achter op het land en stoppen de gaten die we graven weer netjes dicht', verzekert hij. 'Je bent immers te gast.' De echt waardevolle vondsten moeten officieel worden gedeeld met de grondeigenaar. Ook hier is goed van tevoren afspraken over te maken, zegt het tweetal.

Regelgeving

Dat metaaldetectoristen vooral op agrarische gronden actief zijn, heeft te maken met regelgeving. Metaal detecteren door hobbyisten mag bijvoorbeeld niet op natuurterreinen, maar ook niet in archeologische zones of in bepaalde gemeenten. 'Als een boer niet wil dat wij bij hem komen zoeken, dan is dat zo.'

Om het imago van hun hobby te bewaken, worden in de gebruikersgroepen waarin zij actief zijn als metaaldetectoristen gedragsregels afgesproken. 'Zo'n groep is er om elkaar te helpen met het vinden van goede locaties, vondsten te delen en te determineren en natuurlijk ook voor de sociale contacten', licht Nuruwe toe.

Toestemming vragen

'Je moet ook een beetje brutaal zijn. Niet iedereen stapt makkelijk op een onbekende af om te vragen van wie een perceel is waar je wilt zoeken om daarna om toestemming te vragen. Zo helpen we elkaar.'

Groepsleden die zich niet aan de gedragsregels houden, krijgen geen steun meer, verzekert Nuruwe. 'We willen de boeren die we benaderen alleen kennis laten maken met een goede detectorist.'