Overheid remt zelf gebruik CO2 in kassen

Nieuws Glasgroenten Remco van der Meij 12 jun 2020 om 09:06uur

De ondergrondse opslag van CO2 mag niet ten koste gaan van de benodigde hoeveelheid in glastuinbouw, stelt de overheid. Maar dit dreigt door haar eigen maatregelen nu wel te gebeuren. De industrie en Glastuinbouw Nederland trekken aan de bel in Den Haag. 'Het is vijf voor twaalf.'

Foto: VidiPhoto

BEMMEL – Kwekers en telers in het kassengebied NEXTgarden in Bemmel bij Arnhem, het voormalige Bergerden, moeten op dit moment flink stoken om hun kassen warm te houden. Door de vorst ’s nachts en de kou overdag draaien de verwarmingsketels overuren. En van vanuit de lucht ziet dat er allemaal vrij spectaculair en vervuilend uit. Toch wordt er in het ontwikkelingsgebied van 735 ha. voor de tuinbouw met ruim 230 bedrijven, hard gewerkt aan een emissievrije teelt. Het is nu al de tuinbouwregio met het grootste warmtenet en CO2-koppeling. Bovendien heeft NEXTgarden het grootste drijvende zonnepark van ons land en een eigen biomassacentrale. Het moet van de provincie Gelderland het eerste klimaatneutrale tuinbouwgebied van Nederland worden.

De koepel heeft het kabinet in een brandbrief opgeroepen snel helderheid te verschaffen over de CO2-voorziening van de industrie aan de tuinbouwsector. Ook Shell en CO2-leverancier Organic CO2 for Assimilation by Plants (OCAP) doen mee. Antwoord is er nog niet. Noodzaak wel. 'Want de energietransitie richting 2030 loopt vast', waarschuwt energiespecialist Dennis Medema van Glastuinbouw Nederland. 'Het is vijf voor twaalf.'

CO2 is belangrijk voor sier- en groentetelers om de groei te verbeteren en te versnellen. Veel grote sierteelten – als chrysant, roos, gerbera en phalaenopsis – zijn er afhankelijk van. Evenals tomaat, paprika, komkommer en aardbei in de voedingstuinbouw.

Slecht geventileerd klaslokaal

Telers verdubbelen grofweg de hoeveelheid CO2 in hun kas van de in reguliere lucht aanwezige 400, naar zo'n 800 parts per million (ppm). Dit is voor de aanwezige medewerkers overigens niet schadelijk. Ter vergelijking: een slecht geventileerd klaslokaal bevat tot wel 1.500 ppm. Voor het gewas is de toevoeging cruciaal.

Grote industriële partijen staan vanwege subsidiemogelijkheden nu voor de keus om CO2 op te slaan onder de Noordzee of om ook te leveren aan de glastuinbouw.

Geen subsidie hergebruik

Subsidie voor hergebruik in de glastuinbouw is er nog niet. 'Zonder passende oplossingen en besluiten loopt niet alleen de benodigde uitbreiding, maar eveneens de huidige CO2-levering gevaar', stelt Medema, die zegt alleen maar te kunnen gissen naar de redenen waarom de politiek de kwestie niet eerder heeft opgepakt.

Het overheidsbeleid rond het Klimaatakkoord dreigt als gevolg hiervan echter averechts uit te pakken, omdat telers de warmtekrachtkoppelingen (WKK's) en ketels op het bedrijf dan weer vaker inzetten. 'Hun enige betrouwbare alternatief om de zelf de benodigde CO2 veilig te stellen', concludeert Medema.

Nood is hoog en de tijd dringt

Eigen CO2 opwekken kost echter gas en dat blokkeert de energietransitie in de sector door bijvoorbeeld geothermie, restwarmte, energiebesparing en elektrificatie. Ondanks een eerdere Kamermotie en intensief overleg met de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Economische Zaken en Klimaat is er nog geen uitkomst. 'De noodzaak is hoog en de tijd dringt', zegt Medema.