Te veel virus in kwart pootgoed

Nieuws Akkerbouw Haijo Dodde 13 okt 2018 om 09:41uur

De hoge virusdruk van afgelopen groeiseizoen in aardappelpootgoed resulteert in een verlagingspercentage van ruim 25 procent, blijkt uit de nacontrole van de keuringsdienst NAK.

Piepercontrole voor export EMMELOORD - Een medewerker van de NAK in Emmeloord treft voorbereidingen voor de controle van pootaardappelen voor de export. Het zijn de eerste monsters, die dit seizoen binnenkomen. De oogst is laat. Extreme hitte en droogte maakten dit jaar al bijzonder. Als gevolg van de regen waardoor er nog weinig percelen gerooid zijn, is nog amper iets binnen van de vier miljoen monsters, die dit jaar moeten worden gecontroleerd. Exportlanden staan al te trappelen om de eerste orders te ontvangen, maar de Nederlandse handelshuizen moeten voornamelijk nog nee verkopen. Op de foto worden miljoenen knolstukjes tijdens de nacontrole in kweekbakjes gelegd, die vervolgens in de kas worden opgekweekt. Na de groeiperiode wordt het blad geplukt. Met de Elisa-techniek (enzyme-linked immunosorbent assay) worden de blaadjes onderzocht op aanwezige virussen. De uitslag wordt weergegeven in het aantal zieke planten per monster. Het onderzoek duurt zeven tot negen weken. Foto: Persbureau Noordoost

'De gevonden besmettingen in de nacontrole betreffen allemaal het Y-virus', meldt technisch coördinator Jan Eggo Hommes van NAK. Hij noemt 25 procent verlaging veel, maar verwacht niet dat het aandeel verlagingen de komende weken nog verder oploopt.

De relatief hoge virusdruk van het afgelopen groeiseizoen wijt Hommes aan de ongunstige situatie in het veld. 'Vorig jaar kwam het totale verlagingspercentage voor het oogstseizoen 2017 al op 17 procent. Het is een indicatie dat het gebruikte uitgangsmateriaal voor de pootgoedteelt op veel percelen niet optimaal schoon is geweest. Verder zorgden de hoge temperaturen ervoor dat eind mei al de eerste luizenvluchten zijn waargenomen.'

Hoger verlagingspercentage

Opvallend noemt Hommes het hogere verlagingspercentage in Noord-Nederland. 'Daar lijkt de situatie echt slechter. We moeten er nog induiken wat hiervoor de reden kan zijn. Mogelijk is de teelt van meer hoogwaardig pootgoed in de noordelijke teeltregio's een verklaring. Voor de hogere pootgoedklassen zijn de eisen ten aanzien van de virustolerantie strenger.'

Het onderzoek voor de nacontrole op virussen door NAK is verplicht voor al het pootgoed dat wordt verhandeld. Pootgoedtelers kunnen hun eigen uitgangsmateriaal ook laten onderzoeken om een indicatie te krijgen van de virustoestand. Het gaat dan met name om prebasis- of SE-pootgoed, legt Hommes uit.

Vrijwillig onderzoek

'Wij adviseren om het eigen pootgoed vrijwillig te laten onderzoeken. Voor een gezonde teelt is het belangrijk dat de pootgoedtelers weten wat ze uitplanten, om in het teeltseizoen voor wat betreft virussen de juiste maatregelen te kunnen nemen.'

Sommige pootgoedtelers laten hun prebasispootgoed niet onderzoeken, omdat ze bij de veldcontrole afgelopen zomer geen virussymptomen in hun gewas hebben gevonden. Hommes waarschuwt dat de veldselectie voor virus eigenlijk geen goede graadmeter is. 'In veldkeuringen is het percentage verlaging vanwege virusziek altijd relatief laag. Bovendien waren dit seizoen veel verschijnselen van virus moeilijk te herkennen vanwege de droogtestress.'

NAK heeft inmiddels voor 50 procent van de partijen pootgoed een uitslag voor de nacontrole. Naar verwachting wordt het onderzoek voor de nacontrole op quarantaineziekten in de loop van november afgerond.