'Biobrandstof produceert meer CO2 dan fossiele brandstof'

Autorijden op biobrandstof uit voedselgewassen als mais, suikerriet of palmolie, het leek zo mooi. In Europa mag 7 procent olie uit voedselgewassen in benzine en diesel worden bijgemengd, in Nederland 5 procent. Nederland en de Europese Unie (EU) buigen zich er nu over of dat zo moet blijven.

Sinds biodiesel de afgelopen vijftien jaar in de EU flink wordt gestimuleerd en aan populariteit wint, luidt er ook kritiek. Biobrandstof gemaakt van voedselgewassen zou druk leggen op schaarse landbouwgrond, leiden tot monoculturen, afname van biodiversiteit en broeikasgassen veroorzaken.

Pattberg: 'Mijn afdeling onderzoekt alle aspecten, van plant tot tank. En biobrandstof is niet alleen in competitie met voedsel, maar ook met water en land.'

Enorm gestimuleerd

In de jaren zeventig was de productie van biobrandstof kleinschalig en lokaal. Maar door overheidsbeleid is het enorm gestimuleerd met subsidies. En dat heeft de vraag kunstmatig omhoog gedrukt, waardoor er een internationale markt is ontstaan. Toen is de discussie op gang gekomen over hoe biobrandstof de voedselzekerheid kan bedreigen.

'Biobrandstof is volgens sommige studies slechter voor het klimaat dan gewone benzine', zegt Pattberg. 'Belangrijk is om te bepalen wat je wilt bereiken met biobrandstof. Wil je minder uitstoot van broeikasgassen? Wil je minder afhankelijk zijn van bepaalde olieproducenten? Of doe je het om de werkgelegenheid te steunen?'

In Brazilië is de technologie van bio-ethanol al vijftig jaar in zwang, omdat het land minder afhankelijk wilde zijn van de internationale oliemarkt. 'Er is competitie tussen de drie doelstellingen klimaat, markt en werkgelegenheid, hoewel het meestal om alle drie gaat', zegt Pattberg.

Onderzoek naar afval

De hoogleraar zou graag zien dat er meer onderzoek komt naar afval. 'Daar gaan we niet slim mee om, op dat gebied kunnen we veel verbeteren.' Pattberg noemt in dit verband houtsnippers, blaadjes, takjes en dierlijk afval zoals botten. 'Er is veel afval dat nu grotendeels de verbrandingsoven in gaat. Als je het afval beter scheidt, houd je iets over om biobrandstof van te maken.'

Volgens Pattberg is het nodig om onderzoek en innovatie te stimuleren. Tegelijk moeten de subsidies voor de fossiele industrie worden afgeschaft.

De bevindingen van hoogleraar Pattberg zijn opgetekend uit het artikel 'Autorijden op voedsel: schone schijn' van auteur Leontien Aarnoudse. Dit artikel is te lezen op de website van de Vrije Universiteit Amsterdam.