Rol veehouderij bij ESBL's klein

Dat maakten onderzoekers vrijdagmiddag bekend tijdens een symposium in Utrecht. Het probleem van het enzym extended spectrum bèta-lactamase (ESBL) is dat dit bacteriën resistent maakt tegen een belangrijke groep antibiotica. Een infectie met deze resistente bacteriën is moeilijk te behandelen, wat vooral een groot probleem vormt voor kwetsbare mensen.

Binnen het vrijdag gepresenteerde ESBLAT-onderzoek zijn verschillende plaatsen onderzocht waar bacteriën zich ophopen. Zo vonden de onderzoekers ESBL's bij gezelschapsdieren, wilde vogels, pluimvee, varkens, rundvee en in het oppervlaktewater.

Genetisch anders

De ESBL's die onderzoekers vonden in het vee en in vlees waren genetisch grotendeels anders dan die bij mensen. Dat betekent dat de veehouderij minder bijdraagt aan ESBL-dragerschap bij mensen dan eerder gedacht.

'Dat mensen vooral ESBL's zouden krijgen door het eten van vlees blijkt een misvatting. Bij voldoende hygiënisch werken in de keuken, is de kans klein dat mensen aan deze enzymen worden blootgesteld', stelt onderzoeker Dik Mevius.

Ongeveer 5 procent van de mensen draagt ESBL's bij zich in de darm. De onderzoekers vonden grote overeenkomsten tussen die enzymen van gezonde dragers en mensen met een infectie door deze resistente bacteriën. 'De mens zelf is een belangrijke bron voor overdracht van ESBL's naar andere mensen', stelt mede-onderzoeker Dick Heederik.

Ook ander eiwit bij veehouders

Mensen die door hun beroep veel worden blootgesteld aan dierlijke bronnen, zoals veehouders, hebben duidelijk een grotere kans om ESBL's bij zich te dragen. Die enzymen vertonen wel verwantschap met dieren-ESBL in tegenstelling tot de ESBL's bij niet-veehouders. Bij omwonenden is geen verhoogde kans om die enzymen overgedragen te krijgen. De bijdrage vanuit de veehouderij via het milieu is eveneens klein.

Jeannette van de Ven, portefeuillehouder Gezonde Dieren bij LTO, is enigszins blij met dit rapport. 'ESBL's zitten overal, veehouderij vormt niet een specifieke bron, zoals eerder werd gedacht.'

'Het risico van een besmetting vanuit de veehouderij is klein. Dit wil niet zeggen dat we als sector nu klaar zijn. We zitten weliswaar op de goede weg, maar je ziet dat er bij veehouders veel ESBL's voorkomen. Daarom blijven we inzetten op hygiëneprotocollen en een lager antibioticagebruik', stelt Van de Ven.