Boerenleven trekt creatieve nieuweling

Agrarische opleidingen krijgen steeds meer studenten die niet van traditionele land- en tuinbouwbedrijven komen. Tijdens hun studie ontwikkelen zij hun interesse voor het boerenleven verder.

'Sommige studenten komen al binnen met het idee om een eigen bedrijf te beginnen', zegt Meindert Bruinsma van de opleiding voor biologisch-dynamische landbouw Warmonderhof in Dronten. 'Anderen besluiten dat tijdens hun opleiding. Vaak nadat ze gewerkt hebben op inspirerende boerenbedrijven en kennis hebben gemaakt met het boerenleven.'

Stadse jongeren

Ted Hilderink, docent aan de opleiding veehouderij van Hogeschool Van Hall Larenstein in Velp, herkent dat beeld. 'Binnen onze opleiding krijgen we studenten van wie de ouders een eigen melkvee- of varkenshouderij hebben. Maar er zitten ook stadse jongeren bij die helemaal weg zijn van bijvoorbeeld de pluimveehouderij.'

Maar worden die geïnteresseerde jongeren ook echte boeren? 'We zien dat studenten na afronding van hun studie vaak een jaar of vijf op verschillende bedrijven werken. Veelal komen ze dan op een plek terecht waar ze in loondienst komen met mogelijkheden om in de toekomst het bedrijf over te nemen', vertelt Bruinsma. 'Het belangrijkst is dat de jongeren durven dromen. Durven geloven dat dat eigen bedrijf er kan komen.'

Duur

Want na het afstuderen een eigen bedrijf beginnen is niet eenvoudig. 'Nederland is erg duur om een eigen bedrijf te beginnen', constateert Bruinsma. 'Als je 2 hectare in de Flevopolder wilt kopen om een tuinbouwbedrijf te beginnen, ben je zo 150.000 euro kwijt. En dan heb je alleen nog maar de grond en heb je nog geen gebouwen of materiaal.'

Sommige studenten wijken uit naar het buitenland om een eigen bedrijf te kunnen beginnen. Ze vestigen zich in Europese landen van Noorwegen tot Portugal. Maar er zijn er ook die toch hun boerendroom verwezenlijken in Nederland. Vaak is dat wel op een meer kleinschalige manier.

Stadslandbouw

Ook zijn de nieuwe boeren en tuinders steeds vaker in de stad te vinden. Stadslandbouw is populair en veel jonge mensen zetten projecten op om voedsel in eigen stad te produceren.

De deeltijdopleiding op de Warmonderhof waar stadslandbouw onderdeel van is, trekt jaarlijks ruim honderd studenten. Ook op Van Hall Larenstein komt stadslandbouw in verschillende opleidingen aan bod. De mensen die zich aanmelden voor dergelijke opleidingen zijn vaak hoogopgeleid. De drijfveer blijkt veelal een verandering van carrière en levensstijl.

Aparte kijk

De studenten van buiten de sector blijken een aparte kijk op het boerenbusinessmodel te hebben. 'De nieuwe boeren kijken wat de consument wil en gaan dat produceren', zegt Hilderink. 'Zij denken in concepten en niet vanuit een bestaand bedrijf.'

'Nieuwe boeren hebben een gezonde naïviteit. Ze gaan soms totaal voorbij aan de vaste patronen in de moderne landbouw en zoeken hun eigen weg in de afzet van hun producten', beaamt Bruinsma. 'Dat is vooral het geval in de tuinbouw waar de afzet creatief wordt neergezet met groentepakketten, markten en webwinkels. In de sectoren als de veehouderij en akkerbouw blijkt dat toch lastiger. Daar sluiten de nieuwe boeren zich aan bij coöperaties.'

Financiering

Studenten vinden ook nieuwe manieren om hun plannen te financieren. Zeker in projecten als stadslandbouw worden initiatieven gefinancierd via crowdfunding. Nieuwe boeren blijken vaak goed de mogelijkheden vanuit de burgerij te combineren met agrarische productie.

Nieuwe boeren blijken ook goed in staat de verbinding te leggen tussen bedrijf en maatschappij. 'We zien vaak dat boeren en tuinders uit de sector aan de maatschappij willen uitleggen hoe hun bedrijf werkt', zegt Hilderink. 'Nieuwe boeren doen dat anders. Zij vertalen de wensen van de maatschappij naar hun bedrijf. In de studie krijgen ze daar ook de kennis voor aangereikt.'

• Lees meer hierover deze zaterdag in Nieuwe Oogst