NVWA pompt zonder nut papier rond

Opsporingsambtenaren zagen vanuit hun auto een akkerbouwer met een veldspuit een perceel bieten besproeien zonder kantdop waarbij vloeistof neerkwam in de teeltvrije zone. Bij een betrapping op heterdaad hoort een NVWA-ambtenaar direct aan de verdachte mee te delen dat die niet tot antwoorden is verplicht (cautie), maar dat lieten deze heren achterwege.

Nadat zij zich hadden voorgesteld, was hun eerste vraag: 'Waar spuit je mee?' De akkerbouwer antwoordde: 'Met water.' Dat klonk zeer verdacht, waarop zij hun vraag herhaalden en daarop hetzelfde antwoord gaven. Een van hen klom op de veldspuit, keek in de tank en rook de penetrante lucht van een gewasbeschermingsmiddel.

Schoonwatertank

Het ontging hun dat op de veldspuit ook een schoonwatertank zat. Ze tapten vervolgens wat vloeistof uit een kraantje onder de veldspuit. Daarop werd de akkerbouwer alsnog meegedeeld dat hij niet tot antwoorden verplicht was. Monsters van de bietenplanten of de spuitdoppen werden niet genomen.

Laboratoriumonderzoek wees uit dat het monster een middel bevatte dat in bieten niet was toegelaten. Echter, in een concentratie van slechts 1/45.000 dat in aardappelen wordt toegepast. De akkerbouwer werden drie zaken ten laste gelegd: het gebruik van een middel dat in bieten niet was toegelaten, spuiten in de teeltvrije zone en spuiten zonder kantdop.

Zienswijze

De ondernemer mocht reageren met een zienswijze, vervolgens een bezwaarschrift en daarna nog een toelichting op het bezwaarschrift.

De akkerbouwer voerde aan dat het bewijs onrechtmatig was verkregen omdat de ambtenaren de cautie te laat hadden gegeven, dat hij met water had gespoten, dat het kraantje niet in verbinding stond met de inhoud van de grote tank en zelfs, als dat anders zou zijn, de concentratie zo miniem was dat van daadwerkelijk 'gebruiken' van het middel niet kon worden gesproken.

Koehandel

Alle bezwaren negeerde de NVWA volledig. Pas nadat bij de bestuursrechter beroep werd ingesteld, deed de NVWA onderzoek naar een eventuele verbinding tussen tankinhoud en kraan. Die verbinding bleek niet te bestaan. Vervolgens belde de NVWA naar de akkerbouwer en stelde voor de eerste twee ten laste gelegde feiten in te trekken als de akkerbouwer zijn beroep tegen het derde feit liet varen. Hij weigerde die koehandel.

De eerste twee feiten werden daarop alsnog ingetrokken. Het beroep ging nog slechts over het niet gebruiken van een kantdop. De jurist van de overheid voerde bij de bestuursrechter aan dat het spuiten zonder kantdop was verboden, ongeacht of er met een middel of met water werd gespoten.

Onzin

De bestuursrechter vond dat onzin, waarop ook het resterende ten laste gelegde derde feit werd ingetrokken. De overheid werd daarop veroordeeld om een proceskostenvergoeding aan de akkerbouwer te voldoen.

Vroeger werd een dergelijke zaak als efficiënt afgedaan met één enkele zitting en een mondeling vonnis van de economische politierechter, zonder voorafgaande zienswijzen, bezwaarschriften en beroepschrift. Het huidige systeem pompt zonder enig nut alleen maar papier rond en houdt ambtenaren aan de gang, voordat de zaak bij de rechter komt. Kortom, vroeger was alles beter. In het kader van de veel gepropageerde administratieve lastenverlichting valt hier nog veel te winnen.

Kees van SchaikGVK Adure Agro advocaten