Boer moet met overheid water schoner maken

Die voorwaarde stelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in zijn rapport 'Effectiever beleid, meer waterkwaliteit' om de aanpak om de waterkwaliteit te verbeteren tot een succes te maken. Volgens de KRW moeten voor alle Europese wateren in 2027 de doelen voor de chemische toestand (schoon) en voor de ecologische toestand (gezond) worden gehaald.

Het Rijk moet volgens het PBL daarom richting geven, prestaties bewaken (monitoren) en de samenwerking binnen de regio bevorderen. Dit vraagt om een heldere rolverdeling tussen Rijksoverheid en de regio, aldus het PBL. 'Het is aan de rijksoverheid om het participatieproces te stimuleren en te waarborgen. Dit kan door heldere doelen en een aansprekende ambitie te stellen.'

Regio aan zet

Concreet houdt in dat waterschappen, gemeenten en provincies moeten gaan samenwerken met boeren, drinkwaterbedrijven, burgers en andere partijen om de waterkwaliteit te verbeteren.

'Dit betekent dat men over en weer moet geven en nemen en ruimte moet laten voor initiatief. Er zijn immers veel verschillende routes mogelijk die kunnen leiden naar de gestelde doelen', meldt het PBL. 'Er is dus geen sjabloon waarop de verschillende regio's invulling kunnen gaan geven aan hun beleid.'

Onvoldoende

Het PBL stelt verder dat het beleid omtrent waterkwaliteit tot nu toe onvoldoende afgestemd met het landbouwbeleid. Een belangrijke oorzaak is een te hoge concentratie van stikstof en fosfaat, onder andere door toediening van mest op landbouwgronden.

'Door de landbouw en ook andere belanghebbenden te betrekken in een gelijkwaardige dialoog komt er ruimte om doelstellingen te bereiken. Het succes hangt af van de kwaliteit van dit participatieproces en de wijze waarop alle belanghebbenden worden betrokken', aldus het PBL.

Wiel uitvinden

Om te voorkomen dat iedere regio zelf het wiel gaat uitvinden, hamert het PBL op een coördinerende rol van de centrale overheid. 'Het Rijk kan daarbij een heldere rol kiezen door te faciliteren hoe de verschillende regio's en bestuurslagen van elkaar kunnen leren en hoe best practices van elkaar kunnen worden overgenomen.'