Thuis in tuinbouwgebied Terneuzen

De broers zijn opgegroeid in het Westland, waar de basis ligt van Van Adrichem Kwekerijen. Ze wonen nu allebei in Westdorpe, dat grenst aan het tuinbouwgebied. Daar zitten ze onder andere op voetbal om meer thuis te raken tussen de Zeeuws-Vlamingen.
Van Adrichem Kwekerijen kocht 34 hectare in het glastuinbouwgebied. Daarvan is nu 10,5 hectare bebouwd, waarvan 9 hectare kas. De basisvoorzieningen, zoals de schuur en de leidingen, zijn al berekend op 27 hectare. Eerst was het plan om in 2015 10 hectare kas bij te bouwen, maar vanwege de matige tomatenprijs ging dat plan van tafel.
Nu zijn de prijzen beter. Maar het staat nog niet vast of de uitbreiding er dit jaar komt. De broers willen wel, maar het moet ook kunnen. ‘Omdat alle voorzieningen er al liggen, is nu de kostprijs wat hoger’, legt Bas uit. ‘Bovendien hebben we niet voor niets zoveel grond gekocht.’
De relatief lage grondprijs was een van de redenen om naar Terneuzen te komen. Maar nog belangrijker was de energievoorziening. Alle kassen in het gebied krijgen warmte en CO2 van Yara Sluiskil, dat hemelsbreed een kilometer van de kassen ligt. Het zijn restproducten van de kunstmestfabricage.
Deze manier van werken was nieuw, zowel voor de broers als voor WarmCO2, de partij waar de tuinders mee te maken hebben. De levering van warmte en CO2 kan bijvoorbeeld niet even uit voor een onderhoudsbeurt. Tegelijk moesten de tuinders eraan wennen dat het water dat retour gaat naar Yara niet warmer mag zijn dan 38,0 graden.
Maar de broers zijn per saldo tevreden over het systeem. ‘We hebben nog nooit plotselinge storingen gehad’, vertelt Sjoerd, die ook is aangeschoven. ‘Alleen één week in 2014 was de CO2-aanvoer minder. Met een gasketel en wkk’s heb je vaker storingen.’
De samenwerking is goed, vinden de broers. Er is op tijd overleg als er iets aan de hand is. Yara had bijvoorbeeld in de hittegolf van 2015 te veel warmte over midden op de dag. In overleg namen de glastuinders de benodigde warmte af in de heetste uren van de dag, om Yara te helpen om van een deel van de warmte af te komen. ‘Wij kunnen die opslaan in onze warmtebuffer’, zegt Sjoerd.

Nieuw concept

De ondernemers willen met de meerwaarde van de energiezuinige teelt een meerprijs realiseren in de markt. Maar dat is niet simpel bij grove trostomaten. Want die komen vooral terecht in pasta’s, soepen en salades in de zuidelijke Europese landen. ‘Hoe zuidelijker, hoe meer grove tomaten worden gegeten, maar ook hoe minder interesse er is in de carbon footprint’, vertelt Sjoerd. Scandinaviërs, Britten en Duitsers hebben daar meer aandacht voor. Maar die eten meer het middenformaat, of cocktail- of snoeptomaatjes.
‘We zitten eigenlijk in het verkeerde segment daarvoor’, zegt de ondernemer. Maar de broers hebben nog niet opgegeven. ‘Een nieuw concept met een lagere carbon footprint heeft tijd nodig’, zegt Sjoerd.
Een van de verkoopargumenten van glastuinbouwgebied Terneuzen was de opleidingskas, die schuin tegenover Sublimato staat. Diverse instanties investeerden erin met als doel om mensen uit de bijstand ervaring te laten opdoen in de tuinbouw, zodat zij makkelijker bij tuinders aan het werk konden. Tuinders zouden zo snel kunnen beschikken over mensen die al enige ervaring hebben.
Volgens de broers voldoet dat nog niet helemaal aan de verwachtingen. Van de vier medewerkers die het traject aan de opleidingskas hadden doorlopen, zijn er nog twee over. ‘Over die twee zijn we vanaf dag 1heel tevreden’, zegt Sjoerd.
Uitzendkrachten doen het meeste werk. Dat bevalt goed. Ze werken met hetzelfde uitzendbureau als op de andere twee locaties. Het zijn meest Polen, die wonen in de omliggende dorpen.
De broers zijn inmiddels goed thuis in het Zeeuw-Vlaamse glastuinbouwgebied. Met wat technische aanpassingen hebben ze de manier van telen goed in de vingers, zodat ze de voordelen van het gebied kunnen benutten. Terneuzen is al met al een goede keus geweest, vinden ze. Sjoerd: ‘We hebben er zéker geen spijt van.’