Salland sleurt aan de patrijs

Nog 450 patrijzen

Tientallen vrijwilligers zijn zo twee keer per jaar in de weer om de patrijs te spotten. Al met al schat de projectgroep het aantal in het gebied tussen Zwolle, Deventer en Raalte op ongeveer 450 stuks, wel vaak geconcentreerd op een aantal plekken. Vervolgens wil het Sallandse project condities creëren waarin de patrijs het best gedijt.”Bij het vijfjarige project gaat het overigens niet alleen om de patrijs, beklemtoont Stephan
Temmink. Dat is het boegbeeld. Als het met die vogel goed gaat, is dat een teken dat het ook met andere diersoorten goed gaat van de geelgors tot de blauwe klauwier en van de kneu tot de kwartelkoning en de grutto.

Voorkeur voor ruigtes

Dit jaar volgt de proef op de som in de kerngebieden Heeten, Broekland, Den Nul en Boerhaar, waar de vogels zeker aanwezig zijn. Duidelijk is dat de patrijs een voorkeur heeft voor ruigtes. Op 25 plaatsen zijn verschillende mengsels ingezaaid in perceeltjes van 100 tot 3.000 vierkante meter. Waar doet de vogel het het best? Het SBNL-fonds bekostigt die proef. De verwachting is dat al volgend jaar iets te zeggen valt welke mengsels en welke plekken het meest kansrijk zijn. Maar het is ook denkbaar dat het allemaal niet helpt. “Zo realistisch moeten we zijn. Dan glijden ze weg en is er straks nauwelijks meer een patrijs te vinden net als het korhoen. En na de patrijs volgt de fazant. Het zou buitengewoon triest zijn.” Maar Stephan Temmink en de projectgroep willen niet somberen en juist de schouders zetten onder behoud en uitbreiding.

Moeite met kuikens

Waar het nu precies aan ligt, dat de patrijzenstand in zulk snel tempo achteruit is gegaan, is nog enigszins gissen. De vinger wijst al snel naar predatie en naar de landbouw, die de ruigtes, de schuilplekken van de vogels, wegmaait. Maar zit daar werkelijk het probleem? Duidelijk is dat de patrijs moeite heeft met het grootbrengen van de jonge kuikens. Dat is cruciaal, want een patrijs wordt niet oud, hooguit vier of vijf jaar. Dan is verjonging absolute noodzaak. Niet voor niets legt de hen wel tien of meer eieren. Als het lukt, levert het een mooi gezicht op van een klucht met een hele serie patrijzen. Maar het lukt dus lang niet altijd. Zit het ‘m misschien in het ontbreken van het juiste, gevarieerde voedselaanbod net als bij de korhoender? Het is niet bekend. Het zijn alleen maar vermoedens. “Raar
eigenlijk dat we van zo’n bijzondere vogel zo weinig weten,” zegt Stephan Temmink. Wat hij wel weet is dat ruigtes helpen. “Als boeren stroken van ten minste 1,5 meter zouden laten staan, zou dat voor de patrijs een walhalla betekenen.” Tegelijkertijd beseft hij dat het laten staan van die ruigtes boeren opbrengst, dus geld kost. “Daarvoor moeten ze gecompenseerd worden. Onbegrijpelijk dat daarvoor in de subsidieregeling voor agrarisch natuurbeheer niets is geregeld.” Dat laat het project niet ontmoedigen. Met verve wordt gesleurd aan de patrijs.

Tekst: Hans Siemes Foto’s: Patrijs van Salland, Harry van Emden