Droge champost te verwerken tot mestkorrels

Douwe KortingTe koop in een tuincentrum of bij de Boerenbond: een zak droge champignonmest voor een mooie prijs. Het is nu nog toekomstmuziek, maar als het aan ZLTO en een groep telers lig, duurt dat niet lang meer. In januari zijn ze een onderzoek gestart dat wil laten zien of, en zo ja hoe, de dure reststroom die veelal naar Duitsland leidt, omgebogen kan worden in een bron van inkomsten. De eerste resultaten zijn veelbelovend.
Wat zit er in aan mineralen? Hoe moet je de champost verwerken en hoe breng je het naar de markt? Het waren dit soort vragen die ZLTO-projectleider Bio-Economie Roel Clement met vijf telers wilde beantwoorden. ‘Elke vijf weken kwamen we bij elkaar en verdiepten we ons in het drogen en manieren om champost tot handzame pellets te verwerken.’
Bepalend voor een goede bewerking blijkt vooral het vochtgehalte. ‘Alle afgewerkte champost moet gezuiverd worden via doodstomen. We hebben dus met een vrij vochtig uitgangsmateriaal te maken.’
Er is geëxperimenteerd met verschillende technieken om de champost weer te drogen, onder meer met een banddroger en een zeefdroger. Maar alle technieken blijken te duur, vertelt Clement, vooral omdat er met het droogproces zo veel energie gemoeid is. ‘De kostprijs voor het drogen met bestaande technieken is simpelweg te hoog.’
In de zoektocht naar een drogere basischampost heeft champignonteler Johan van Namen uit Velddriel nog geprobeerd om zijn champost niet dood te stomen maar dood te verwarmen. ‘Dat was geen succes. Het wordt niet droger dan met stomen. En een hoog drogestofpercentage is cruciaal voor het maken van champostkorrels. Wij zitten op ongeveer 50 procent omdat we geen plastic onder de teeltbedden hebben. Maar we moeten naar 75 à 80 procent droge stof.’
Clement betitelt twee scenario’s als haalbaar: de champost meedrogen met een ander product of gebruikmaken van restwarmte van een bedrijf dat dicht bij een champignonkweker staat.
‘Die nabijheid is hier erg belangrijk’, vervolgt hij. ‘Want de teler moet niet degene zijn die de basischampost levert aan een verwerkende partij, maar degene die al dan niet samen met anderen in staat is het product zelf af te zetten. Daar zit de meerwaarde voor de sector.’

Drie marktpartijen

Bij het verkennen van de marktkansen is contact geweest met drie marktpartijen. Met een daarvan gaat ZLTO de komende tijd in zee. ‘Dat bedrijf vindt dat het product potentie heeft en mogelijk concurrerend kan zijn op de markt van stikstof-, fosfor- en kaliummeststoffen.’
Het project gaat volgens de projectleider sowieso door, al hangen de manier waarop en het tempo nu even af van de financiering. ‘Als anderen deze manier van champostverwaarding ook kansrijk vinden, kunnen we snel verder met de volgende stap.’