Brabant Wet

Tijdens de onlangs gehouden Rafael Dialoog over de toekomst van de Brabantse veehouderij riep commissaris van de Koning Wim van de Donk om een Brabant Wet. Een op Noord-Brabant toegesneden wettelijke voorziening om het fragiele Brabantse zorgvuldigheidsbouwwerk juridisch te borgen. Dit na vernietigende uitspraken van de Raad van State over niet ruimtelijk relevante voorschriften in bestemmingsplannen. ‘De weg die we in Brabant zijn ingeslagen, laten we ons niet afnemen’, luidde zijn motivering.
De vraag is echter of er een eenduidig beeld bestaat van die ingeslagen weg en waartoe die moet leiden. Voor een deel van de Brabanders is het de weg van vermindering van nadelige effecten op omgeving en samenleving door belemmering van ontwikkeling en sanering van de omvang van de veestapel.
Voor anderen is het de weg van transitie naar een gezonde, duurzamere en meer circulaire Brabantse agrofoodketen waaruit nieuw marktperspectief kan ontstaan. Onze veehouderijsector was al topper in efficiënt en duurzaam produceren. Zij mag de ambitie hebben toonaangevend te willen zijn in het modelleren van een volhoudbaar veehouderijsysteem met sociale, ecologische en economische meerwaarde.
Een Brabant Wet die beoogt juridisch borging te geven aan die transitie, zal onze instemming hebben. Als de vertaling daarvan elementen vertoont van het voeren van structuurbeleid en sanering van de veestapel, dan zal ZLTO zich daar krachtig tegen verzetten.
De transitie naar een volhoudbaar systeem realiseer je niet met rigide overheidsregels, maar komt vooral uit de markt- en ketenpartijen. Het doet dan ook goed te constateren dat steeds meer partners uit de agroketen aanschuiven in het debat en samen invulling geven aan een agrofoodontwikkelagenda. Zuiverend van binnenuit en langs het spoor van geborgde certificaten en marktconcepten. Meer samenwerking tussen kennis en techniek. Dat ketenpartijen deze verantwoordelijkheid willen nemen, kan niet los worden gezien van het belang dat zij ook onderkennen; zonder een gezonde primaire sector die de volumes levert geen bestaansrecht voor de ketenpartners en dat erkennen zij ook.
Tot die tijd is een Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij (BZV) het minst kwalijke middel in de weg naar transitie. Verzet daartegen is feitelijk een achterhoedegevecht. Een miskenning van de maatschappelijke realiteit en politieke drang daar invulling aan te geven. De uitdaging waarvoor wij staan, is de BZV te verbeteren, te downsizen en overbodig te maken door geborgde bedrijfssystemen. Maar dat vertrouwen moeten we eerst nog verdienen.

Herman van Ham