Landbouw wil aanpassing OZB

Joost de la CourtDe jaarlijkse vaststelling van de OZB-aanslag gebeurt op basis van de taxatiewaarde van woningen en bedrijfsgebouwen maal een tarief. De uiteindelijke aanslag wordt opgebouwd uit een gebruikersdeel en een eigenaarsdeel. Het verschil in de hoogte van de tarieven tussen bedrijven en woningen komt onder andere doordat de gebruikersbelasting voor woningen in 2006 is afgeschaft, terwijl het gebruikersdeel voor bedrijven werd gehandhaafd.
Eigendom wordt hiermee gestraft, stelt LTO Noord-beleidsadviseur Taeke Wahle vast. ‘In 2006 werd gezegd dat de aanpassing van de wet niet mocht leiden tot een onevenredige stijging van de collectieve lastendruk. Helaas is toen niet vastgesteld wat onevenredig is.’
Het eigenaarsdeel in de OZB is voor een ondernemer vaak meer dan anderhalf keer zo veel als bij een particulier, rekent Wahle voor. ‘Daar komt het gebruikersdeel nog bij.’
De meeste gemeenten hanteren voor bedrijven een ander tarief dan voor particulieren. Het verschil loopt soms op tot een factor vier. Zo kom je als agrariër uit op een acht tot elf keer hogere OZB-aanslag. De lokale lastendruk voor ondernemers raakt daarmee ten opzichte van burgers uit evenwicht, stelt LTO Nederland vast. De verwachting is dat die onbalans alleen maar toeneemt.
LTO Nederland weet zich gesteund door VNO-NCW en MKB-Nederland. Hun leden hebben te maken met dezelfde scheefgroei, maar voor agrariërs loopt het verschil extra op omdat ze relatief veel gebouwen benutten (zie kader).
Nu gemeenten meer taken van het Rijk krijgen toegeschoven, is de verleiding groot om hun enige eigen algemene heffing, de OZB, in te zetten om tekorten te dekken. Wahle: ‘In Groningen, maar dat lijkt een landelijk beeld, zijn er nogal wat gemeenten die de OZB-tarieven hebben verhoogd om hun inkomsten op peil te houden. In plaats van bezuinigingen op het aantal ambtenaren of op subsidies, verhogen ze de OZB om de begroting te dichten.’

Macronorm

Gemeenten zijn formeel gehouden aan een maximum waarmee de OZB jaarlijks van de rijksoverheid mag stijgen, de macronorm. Maar ze worden voor overschrijding daarvan niet of nauwelijks bestraft. Minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken stelde onlangs dan ook voor om de macronorm te vervangen door een algemene woonlastennorm.
LTO Nederland wil een grondige evaluatie van het huidige OZB-stelsel. Hoog op het verlanglijstje staat het gelijkstellen van het eigenaarsdeel van niet-woningen aan dat van woningen of dat verschil maximeren. Daarnaast het verminderen of verwijderen van het gebruikersdeel voor de niet-woningen. Ondernemers betalen dan nagenoeg evenveel als burgers.
Wahle: ‘De terugval in gemeentelijke inkomsten die zo ontstaat, is makkelijk te compenseren. De OZB gaat dan voor burgers met een paar tientjes omhoog.’ Ook moet er volgens LTO Nederland een rem komen op de stijging van de tarieven.