‘Zo veel mogelijk gras van je percelen halen’

De Vries is een oude rot op mineralengebied. Zo deed hij in het verleden mee aan voorloperbedrijven in Noord- en Zuid-Holland, Minas, BEX en nu de Kringloopwijzer. ‘Het is lastiger dan ik had ingeschat. De andere waren op de achterkant van een sigarendoos uit te rekenen. De Kringloopwijzer is complexer dan Minas.’
Voordeel van de Kringloopwijzer is dat kunstmest ook in de berekening wordt meegenomen. ‘Ook heb je nu veel meer in beeld dan alleen de kringloop van de koe. Je neemt andere factoren mee’, doelt de melkveehouder op de bodem en het bedrijf.
De ondernemer gebruikt de Kringloopwijzer als managementinstrument om zaken op het bedrijf aan te passen. ‘Je moet het als een spel zien; dan wordt het leuk. Ook moet je het helemaal goed doen, dus niet alleen bij de koe of bij de bodem.’

Bemesting aanpassen

Het jaar 2013 viel tegen voor De Vries. ‘2014 ging wel goed, er is veel gras gegroeid. Dat pakt positief uit voor de Kringloopwijzer’, stelt de melkveehouder, die alleen gras teelt en dit jaar 6 hectare maïs op afstand huurde. Hij schat de hoeveelheid gras op 12 ton droge stof en 21 ton droge stof aan maïs met circa 52 ton aan vers product.

Gemist

In 2013 werd een paar ton aan droge stof aan gras gemist door het koude voorjaar en door een droge periode in de zomer. De Vries houdt rekening met die droge perioden door minder te bemesten. ‘Als de groeiomstandigheden weer optimaler zijn, is er nog voldoende voorraad in de bodem die dan benut kan worden. Stikstof zat, dat zie je aan de kuiluitslagen.’ Dit uit zich in zomer- en herfstkuilen met hoge ruweiwitgehaltes.
Het streven is 160 tot 180 gram aan ruw eiwit per kilo droge stof. ‘Boven de 200 gram moet je niet hebben’, stelt de Zuid-Hollander, die uitgaat van een Darm Verteerbaar Eiwit (DVE) hoger dan 60 gram. Hij voert als energieaanvulling 22 procent maïs in een rantsoen, dat overwegend uit gras bestaat. Verder vult hij het rantsoen soms aan met bierbostel, aardappelen, pulp of soja. De energierijke geplette tarwe moet het eiwitgehalte compenseren.

Erg vroeg gemaaid

Verder voert De Vries twee soorten krachtvoer. Streven daarvan is 3,5 gram fosfor per kilo droge stof in het krachtvoer. De ondernemer let hier scherp op. Met de eiwitrijke herfstkuil weet hij het ruweiwitgehalte in het rantsoen omhoog te krikken. ‘Daardoor hoeven we minder soja aan te voeren.’
Circa 15 hectare gras ligt achter de vrijloopstal. Ook ligt circa 15 hectare aan de overkant van de weg. Daarvan maaide De Vries de eerste twee sneden, terwijl achter de stal werd geweid. ‘We hebben dit jaar erg vroeg gemaaid. Dat kan eigenlijk niet.’ Hij schat de opbrengst van het vroege maaien op 2.500 tot 3.000 kilo droge stof per hectare. ‘Ik streef naar 3.500 kilo droge stof per hectare.’
De Vries gebruikt een bemestingsplan en sinds kort ook weer een graslandkalender. ‘We bemesten de eerste twee sneden redelijk; de overige geef je een snufje. We bemesten in het voorjaar alles waar we met de sleepslang bij kunnen.’
Voor de eerste snede is eind februari 25 tot 35 kuub mest per hectare uitgereden. Daarna strooide de melkveehouder kunstmest. ‘We hebben ook gespoten met vloeibare meststof’, vertelt hij.

Niet meer in augustus

De ondernemer bemest niet meer in augustus. ‘Wel strooien we heel dun met kunstmest als het nodig is.’ Hij verdeelt de mest over de overige snedes, met hooguit 10 tot 12 kuub mest per hectare. ‘Liever een paar keer dun dan een keer heel dik’, aldus de melkveehouder, die aanvult dat een dergelijk lage hoeveelheid met de sleepslang te duur is, maar wel een hoger rendement heeft.
Het stikstofleverend vermogen van de veengrond door mineralisatie zorgt ervoor dat De Vries per jaar in totaal 100 kilo stikstof aan kunstmest strooit. Maar dit kan variëren van 60 kilo tot 110 tot 120 kilo zuivere stikstof. Hij springt zuinig om met de veengrond om verdichting te voorkomen. ‘Dus niet kapot laten trappen door het vee en ook niet kapot rijden.’ Het waterpeil staat 30 tot 50 centimeter onder het maaiveld.
Samengevat: ‘De aanvoer zo min mogelijk, de afvoer zo hoog mogelijk en zo veel mogelijk van je percelen proberen te halen. En de koe efficiënt voeren.’