‘Eigen kritieke opbrengst is leidend’

Ilona LesscherEr is de laatste jaren veel geïnvesteerd in de varkenshouderij, vooral op vermeerderingsbedrijven. Het wachten was op een jaar waarin op financieel vlak een forse stap voorwaarts kon worden gezet. Het had er alle schijn van dat 2014 zo’n jaar zou worden, maar dat pakt anders uit.
Het importverbod dat Rusland instelde voor Europees varkensvlees, nadat er Afrikaanse varkenspest werd vastgesteld in Polen en de boycot na de ramp met de MH17 doen de situatie geen goed. Zo haalde Vion begin deze week weer 3 cent van de vleesprijs en daalde de biggenprijs - die de laatste weken toch al in een vrije val zat - weer met 1,50 euro naar 31,50 euro (exclusief toeslagen).
‘De biggenprijs komt hierdoor voor veel bedrijven onder de kritieke opbrengstprijs. Die ligt op 44 euro. Dat betekent dus dat een vermeerderaar er op dit moment iedere week ruim 5 euro achteraan schuift’, geeft Van Heijden aan.
Zijn organisatie verwacht dat de voerwinst voor zeugen dit jaar gemiddeld rond de 600 euro zal eindigen. ‘Met dank aan het eerste kwartaal van 2014’, aldus Van Heijden.
Veel ondernemers hebben goed in beeld hoe ze technisch draaien. Aan wat er op de rekening-courant binnenkomt, zien ze vaak in een oogopslag of dat genoeg is om alle verplichtingen na te komen of niet, geeft Van Heijden aan. ‘Maar hoe hun eigen verdienmodel eruitziet, dat hebben ze vaak niet in beeld.’

Quickscan

Countus ontwikkelde daarvoor de quickscan, een hulpmiddel waarmee de ondernemer eenvoudig de eigen kritieke opbrengstprijs in beeld kan brengen. ‘In de praktijk wordt vaak gekeken naar de voerwinst, maar die is niet leidend voor de kritieke opbrengstprijs. Daar spelen nog zo veel andere kosten posten mee’, zegt Van Heijden. In het kader is te zien hoe de kritieke opbrengstprijs tot stand komt.
Het gebruik van de quickscan onder de klanten van Countus neemt toe, stelt de bedrijfsadviseur vast. Vaak worden de quickscan en de benchmarkt (zie tabel) tegen het licht gehouden wanneer de btw-boekhouding passeert. ‘De quickscan ondersteunt de ondernemer in zijn management.’
Van Heijden praat daarover in termen van ‘even finetunen’. Niet direct om grote veranderingen op door te voeren en zeker niet bedoeld om op te gaan jojoën. ‘Veranderen doe je met beleid en veranderingen kosten tijd.’
De specialist intensief adviseert ondernemers om die veranderingen in samenspraak met de erfbetreders te doen. ‘Ieder brengt vanuit zijn eigen expertise in. De belangen zijn weleens tegenstrijdig, maar het belangrijkste is dat je met die aanpak draagvlak creëert.’

Vleesvarkens

De lage biggenprijs is gunstig voor vleesvarkenshouders. Bij hen ligt de kritieke opbrengstprijs al jaren achtereen onder of net op het gemiddelde. Van Heijden verwacht dat dat ook dit jaar weer het geval zal zijn.
‘Er zijn mensen die zeggen dat vleesvarkens niet in Nederland thuishoren, maar je wilt niet weten met wat voor prijsfluctuaties je te maken krijgt, als alle biggen in het buitenland moeten worden afgezet. Vleesvarkens zijn wel de kurk waar de Nederlandse varkenshouderij op drijft.’