Project zoet water in Oosten

Jacomien VoorhorstDat zegt LTO Noord-voorzitter Siem Jan Schenk. Hij tekent op 27 juni samen met regionale overheden en maatschappelijke organisaties in het stroomgebied Rijn-Oost een intentieverklaring in het kader van het project ‘Zoetwatervoorziening Oost-Nederland’ (ZON). ‘Daarmee geven we aan dat de landbouw ook zelf plannen gaat maken om onze bedrijven zo goed mogelijk in te richten om droogteschade en wateroverlast in de toekomst te voorkomen.’
ZON is een project van de regionale waterschappen en de provincies Gelderland, Overijssel en Drenthe en richt zich op onderzoek naar droogteproblematiek en mogelijke oplossingen daarvoor. In de intentieverklaring die de regionale partijen met elkaar sluiten spreken ze af om zelf met plannen te komen voor een gezamenlijk werkprogramma.
LTO Noord is momenteel al bezig om een uitvoeringprogramma te maken voor de landbouw. Dat gebeurt in samenwerking met Aequator, het bureau dat is betrokken bij de projecten ‘Landbouw op Peil’ en ‘Toekomstgericht boeren met bodem en water’. Dit zijn twee projecten in Oost-Nederland waarin boeren op bedrijfsniveau al inspelen op toekomstige klimaatveranderingen.
‘De agrarische sector moet zich eerst bewust worden van het feit dat het in de toekomst niet vanzelfsprekend is dat er altijd voldoende zoet water voorhanden is’, zegt Marco Arts van Aequator. ‘Daarna zullen we samen met waterbeheerders moeten kijken naar opgaven en oplossingen. Via stimuleringmaatregelen, innovaties en proeftuinen kan de sector dan aan de slag.’
Arts denkt daarbij aan oplossingen op bedrijfsniveau zoals het aanbrengen van stuwen, peilgestuurde drainage en het verhogen van het organisch stofgehalte in de grond, oplossingen die ook al in projecten als ‘Landbouw op Peil’ zijn uitgevoerd. ‘Veel van die maatregelen zijn overigens ook in de huidige situatie en zonder subsidie rendabel.’
Maar volgens Arts zijn maatregelen op gebiedsniveau nog effectiever. ‘Daar moeten we uiteindelijk naartoe. Daarbij is het belangrijk dat maatregelen en oplossingen praktisch uitvoerbaar zijn en dat vergunningen gemakkelijk worden verleend.’

Twee fasen

Het project ZON wordt uitgevoerd in twee fasen van zes jaar en loopt tot 2027. De bedoeling is dat er in de eerste zes jaar 131 miljoen euro wordt geïnvesteerd. Daarvan komt wellicht 40 miljoen euro uit het Deltaprogramma Zoetwater. De rest moet uit de regio komen.