Mores familiebedrijf voorbeeld voor EU

Kleinere bouwbedrijven, ook meest familiebedrijven, doen het dit jaar opmerkelijk goed, zo werd deze week bekendgemaakt. Ze passen zich snel aan gewijzigde omstandigheden aan.

Directeur Anne Jan Zwart van Ecostyle zette woensdag tijdens de Dag van LTO Noord Fryslân de kracht van het familiebedrijf nog eens op een rij. Betrokkenheid, kennis van zaken, flexibel in werktijd en geld, gericht op langetermijndoelen, stabiele cultuur, snel kunnen besluiten, betrouwbaar en trots.

De agrarische sector in Nederland heeft zijn leidende positie mede te danken aan het familiebedrijf. In het verlengde daarvan zijn, op basis van dezelfde drijfveren, in de landbouw coöperaties opgericht. Het verlengstuk van het boerenerf. De cultuur van de coöperatie is dat niet de aandeelhouderswaarde voorop staat, maar de continuïteit op lange termijn.

Ook al is de agrarische sector zelf stabiel en niet de veroorzaker van de economische crisis, ze heeft er alles mee te maken. Nederland als exporterend land helemaal.

De Europese Unie mist de genen en de drive van het familiebedrijf. Als het moeilijk wordt, trekt iedere lidstaat zich terug. Loyaliteit, er voor elkaar zijn, en solidariteit, het economische belang voor de lange termijn voor ogen houden, verliezen het van het eigen belang op de vierkante meter.

Het is jammer te moeten vaststellen dat ook Nederland daar geen uitzondering op is. Ook onze regering komt niet openlijk uit voor een hechtere samenwerking in Europa, gestoeld op meer solidariteit en het durven overdragen van gezag op een grotere centrale economie.

Voor de land- en tuinbouw, onze economie en welvaart staat ontzettend veel op het spel. Zo'n 60% van onze productie gaat nu op een makkelijke manier de grens over. Zowel fysiek als reglementair. Je moet er niet aan denken dat dit weer wordt teruggedraaid. Een ei dat je eenmaal hebt geklutst, breng je niet zomaar weer terug in zijn oude vorm.

Voor de belangenbehartiging van de agrarische sector is de Europese eenheid een topdossier, bovenliggend op het gemeenschappelijk landbouwbeleid. LTO, VNO-NCW en iedere ondernemer moeten de regering en politiek nog sterker overtuigen van een coöperatieve koers in Europa, gericht op ieders langetermijnbelang.

De mores van het familiebedrijf zijn goed voor de EU. Het bewijst zijn duurzaamheid al eeuwen.

Berend Santema, bsantema@ltonoord.nl